خدا، انسان و جهان سه محور اساسی اندیشه‌ی بشری است. در طول تاریخ پرسش‌های مهمی درباره‌ی آنها طرح شده و همه‌ی تلاش فکری انسان متوجّه این سه کانون و یافتن پاسخ‌های درست و مناسب برای آن پرسش‌هاست. در این میان، شناخت انسان اهمیّت ویژه‌ای دارد. در آموزه‌های قرآن، پس از خدا، انسان اساسی‌ترین موضوع به‌شمار آمده است. ارسال پیامبران و کتب آسمانی، برای رسیدن انسان به سعادت نهایی‌اش صورت گرفته است. قرآن با ج...

خانواده، هستة طبیعی و سنگ بنای اجتماع بشری است. قرآن و کتب آسمانی به این واحد پراهمیّت، عنایت خاص داشته و شیوه های تحکیم آن را به طرق مختلف متذکّر شده­اند. یکی از تعابیر قرآن در این باب، تعبیر «میثاق غلیظ» است که ترکیبی مقدّس و متعالی با بار معناییِ ویژه­ است. این مقاله از مفهوم «میثاق غلیظ»، و برای تبیین اهمیّت آن، از نحوه و سیاق­های استعمال آن در قرآن و نیز از واژه­های مرادف و مرتبط با آن می­گوید....

 بررسى شخصیت انسان سالم از دیدگاه قرآن است.  نویسنده پس از تعریف شخصیت از نگاه روان‌شناسان، دیدگاه قرآن را راجع به آن بررسى مى‌کند و با تکیه بر نقش فطرت در شکل‌گیرى شخصیت از اندازه تأثیر آن سخن گفته و نتیجه مى‌گیرد که فطرت ملزم کننده نیست و لذا انسان قابلیت تحوّل دارد. در ادامه مهم‌ترین عامل انگیزش شخصیت از دیدگاه قرآن را مطرح کرده و آن را درک هدف و معناى آفرینش و شناخت آفریننده معرفى مى‌کند، س...

دیدگاه های گوناگون و دیدگاه قرآن درباره الزامهای اخلاقی تحلیل وداوری شده است.  نویسنده، پس از طرح چند سؤال در مورد الزام اخلاقی، تأکید بر وجود الزام در اخلاق، اشاره به نماد الزام در قرآن و تعریفهای مختلف این عنوان، تفاوت الزام اخلاقی و سایر الزامها را از منظر قرآن در تفاوت هدف - هدف الزام اخلاقی کمال انسان است ولی هدف در الزامهای دیگر از نسخ مطلوب های مادی است - و نقش اراده و اختیار - نبود گزین...

محقق دراین تلاش به چند باور اساسی میرسد :اولا تطور وتحول بر اساس آیات واحادیث در انسانها رخداد میکند واین حقیقت ازجهت عقلی و وجدانی نیز قابل درک وپذیرش می باشدثانیاعامل مهم واساسی وجود این قابلیت درانسان ها همان فطرت ویا نوع سرشت آدمی است که با عباراتی همچون پذیرش امانت الهی ویا عهد الست به آن اشاره میشود مضاف بر اینکه انسانها هرچند از جهت استعداد ذاتی و شرایط پیرامونی بسیار متنوع هستند اما درن...

چکیده قرآن کریم به عنوان کتابی که دارای منشا وحیانی است آموزه­های معرفت شناختی ارزشمندی را درباره کرامت، جایگاه و کلیت مبدا و معاد و زندگی انسان معرفی می­کند که می­تواند مبین انسان شناسی قرآنی باشد. در این زمینه در قرآن ضمن تفکیک محتوایی دو نوع کرامت ذاتی و اکتسابی، بر شایستگی در داشتن نوع اول و امکان کسب نوع دوم تاکید می­گردد. قرآن انسان را به واسطه داشتن روح الهی، شایسته خلافت الهی خدا در زم...

جهت ارائه یک تحلیل روان‌شناختی از «انسان کامل در قرآن» و به دنبال آن، پاسخگویی به این سؤال که «چگونه می‌توان محتواهای قرآنی مربوط به انسان کامل را ساختاری روان‌شناختی داد؟». روش پژوهش عبارت بود از تحلیل مفهومی و نظری مفاهیم مربوط به «انسان کامل» با روش‌شناسی رایج در حوزه‌های علمیه و علوم اسلامی، این تحقیق با بررسی و تحلیل آیات قرآن در مورد انسان‌های برتر، فهرستی از معادل‌های انسان کامل را از قر...

قرآن کریم در آیة 105 سورة انبیا از زبور این گونه نقل می کند: «صالحان زمین را به ارث می برند.» در کتاب مقدس، مشابه این نقل قول را می توان در میزمور 37:29 یافت: צַדִּיקִיםיִֽירְשׁוּ־אָרֶץוְיִשְׁכְּנוּלָעַדעָלֶֽיהָ. مقایسة این دو نقل نشان می دهد که در قرآن «صالح» معادلِ واژة «צַדִּיקִ» (صدیق) در زبان عبری به کار رفته است. این همسان سازی قرآنی این اجازه را می دهد که به مقایسة این دو واژه در قرآن و مزامیر بپردازیم. مقایسة کاربر...

از دید " قرآن" انسان جانشین خدا بر روی زمین است . او تنها موجودی است که ویژگی های خدا ، همچون " آفرینندگی" و " خلاقیت" را داراست . تمام تلاشهای بعمل آمده در مطالعات روانشناسان رفتاری نگر نتوانسته جایگاه ویژه " انسان " را مخدوش نماید . او " ضعیف" ، " حیله گر "، " زیاده خواه "، " شتابگر" ،" نامتعادل" ،"ضرر گریز" ،" طغیان گر" و ... است . در این مقاله بر اساس گزیده ای از آیات قرآن سعی شده است به ز...