در این گفتار به بررسی دیدگاه­های ملک الشعراء بهار (متوفّای1330ش) و جمیل صدقی الزهاوی (متوفّای 1932م) در باب استعمار ستیزی در اشعار آنها پرداخته می­شود. با توجّه به این که دو شاعر در یک زمان زندگی می­کرده­اند، اشتراک های زیادی میان افکار آنها دیده می­شود.  روابط متقابل میان ملل عالم به خصوص ملل هم­جوار، از دیرباز مرسوم و متداول بوده است. در این میان رابطه­ی فرهنگی و ادبی ملّت ایران و عراق در طول تار...

افلاطون نخستین فیلسوفی است که اندیشه های سیاسی خود را در یک نظام سنجیده ی فلسفی بیان می کند. گواه این سخن دو اثر مهم او یعنی جمهوری و قوانین است، که در آنها می توان اندیشه های سیاسی او را دریافت. نوشته های سیاسی او نشانگر آن است که زندگی وی به عنوان فیلسوفی بزرگ، هیچگاه از سیاست و اجتماع دوران خود دور نبوده است. آمیختگی سیاست، متافیزیک، اخلاق و تربیت، در آثار افلاطون نشان می دهد که او در دوره ا...

مناسبات ایران و ماوراءالنهر از عهد صفوی ـ شیبانی در روندی چالشی، به ایجاد سنتی در مناطق مرزی خراسان منجر شد که تا عهد منغیت همواره در قالب جنگ، صلح، استقرار نیرو، تعدیات ترک­تازانه و  به­اسارت­بردن سرحدنشینان ادامه داشت. در پی یافتن علل، مجموعه­ای از توسعه‌طلبی‌ها، منافع اقتصادی، سنت­های اجتماعی و بی­کفایتی­های سیاسی را با پوششی به نام اختلافات مذهبی می­یابیم که در عهد شیبانی و پس از آن اشترخان...

    سرزمین های عربی در دوره­ی ­انحطاط، زیر سلطه­ی حاکمان تاتاری و ترک بوده و ویژگی بارز این حکومت­ها در ستم و بیداد،آزار و اذیت، دسیسه و آشوب خلاصه می شده است. جامعه درچنین اوضاعی، پیوستگی و استواری خود را از دست داده بود و هر لحظه رو به فروپاشی پیش می رفته است. افزون بر این، عصبیّت های قومی و رقابت های سیاسی - دینی بار دیگر اوج گرفته بود و نوشته­های ادیبان، رو به سستی نهاده و سروده های شاعران س...

آثار ادبی بطور نامحسوس و غیرمستقیم، آرمان‌ها، تفکرات و شیوة زندگی هر ملّت را در طول تاریخ نشان می‌دهد و تصاویری هنرمندانه‌ از واقعیات اجتماعی عرضه می‌دارد. نگاه جامعه‌شناختی به ‌ادبیات می‌تواند وضعیت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره را تا حدودی نمایان سازد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ادبیات و شعر مشروطه، تأثیرپذیری آن از جریانات اجتماعی و سیاسی است که تحت تأثیر اوضاع و شرایط حاکم بر جامعه، شعر وا...

وجود آسیاب آبی در مناطقی از سرزمین بختیاری که دارای رودخانه و چشمه سارهای پراب و یا فصلی هستند یک امر ضروری بمنظور ادامه حیات و بقا محسوب می گردد. دراین مناطق این فن سنتی و کهن از دیرباز رسالت تامین "نان" و سایر ملزومات بان را برعهده دارد. آسیاب دارای کارکردهای متنوع و فواید گوناگونی است و شامل چندین نوع از انواع ساده و دستی تا گسترده و پیچیده ترآن، یعنی، نوع آبی در اغلب مناطق بختیاری از ازمنه ...

نوستالژی از اصطلاحاتی است که از علم روانشناسی وارد عرصه­ی ادبیات شده است. در جستار پیش رو نگارندگان بر آنند تا با استفاده از شیوه­ی توصیفی – تحلیلی به بررسی این پدیده­ی روانی در سروده ­های دو شاعر معاصر عراقی و ایرانی «نازک الملائکه» و«فروغ فرخزاد» بپردازند. تحقیق نشان از آن دارد که اوضاع نابسامان سیاسی و اجتماعی روزگار شاعران، عدم توجه به زن، فاصله­های طبقاتی، از دست دادن عزیزان و...  باعث شده...