چکیده ندارد.

در متون مقدس آیین یاری با چند اصل اخلاقی مؤکد روبه رویم که به صورت مکرر در طول زمان از زبان پیران این آیین بیان شده اند. این اصول اخلاقی عبارت اند از راستی، پاکی، نیستی و رَدا. در این مقاله سعی شده است ریشة واژة رَدا در متون یارسان بررسی شود. این پژوهش مشخص می کند که واژة رَدا در متون یارسان که به معنای بخشش، دهش و سخاوت است با رَتا (راتا) در اوستا و دین زردشتی یکی است، زیرا رتا در دین زرتشتی، ایزد...

ظروف زرین و سیمین ساسانی، در زمره نفیس ترین مصنوعات هنر فلزگری ایران باستان به شمار می آیند. این اشیاء از نظر شکل و نقوش بسیار متنوع هستند و انواع ظروف از قبیل بشقاب ها، کاسه ها، جام ها، انواع آبخوری و گلدان با مضامینی نظیر شکار شاهانه، صحنه های رسمی درباری، صحنه های ضیافت، تصاویر گیاهی و جانوری، نیم تنه های انسانی، موضوعات اساطیری و غیره را شامل می شوند. ظروف مدالیون دوره ساسانی با نیم تنه اشخ...

یلدا نام دیگری است که ایرانیان برای شب چله به کار می‌برند. معنای این واژه، یعنی میلاد، دو نظر متفاوت را دربارة منشأ این مراسم پدید آورده است. گروهی آن را نامی به‌جامانده از رسم بزرگداشت میلاد مسیح توسط ایرانیان دانسته‌اند،و عده‌ای آن را یادمانی کهن از رسم بزرگداشت میلاد خورشید یا ایزد مهر در دینی به نام مهرپرستی که به‌زعم طرفدارانش در گذشتة باستانی ایران رایج بوده است، تصور کرده‌اند. این مقاله ...

الگوی باروری به اندیشۀ حیات ادواری (تناسخ ارواح) و ازسرگرفتن زندگی اشاره دارد و مبنای آن قربانی­شدن یک ایزد یا ایزدبانو، یک شخص یا یک حیوان برای حیات ­بخشیدن به موجودی دیگر است. جیمز فریزر، اسطورۀ باروری را کلید همۀ نظام­های اسطوره­ای می­داند و معتقد است همۀ ادیان در اصل، آیین­های باروری هستند که برای پرستش و قربانی­کردن ادواری فرمانروای مقدّس به وجود آمده­اند. در روایات اسطوره­ای ملل مختلف برخی...

آب به عنوان دومین عنصر با ارزش پس از آتش در نزد ایرانیان باستان دارای ایزدانی بوده است . موقعیت خشک سرزمین ایران و وجود خشکسالی‌های پیاپی در این سرزمین باعث شده است که خشکسالی به عنوان بز‌رگترین دشمن آنان ، در تجسم به صورت اهریمنان خود را نمودار سازد. ایزدان آب پیوسته با اهریمنان خشکسالی در ستیز بوده و مانع ریزش باران به زمین می‌شدند . در اساطیر ایران باستان نبرد با آپوش تجلی این مبارزه است. نب...

در سال 1383 نقش برجسته ای نزدیک دریاچه پریشان کشف شد و در فهرست آثار ملّی ثبت شد. مشخصات این سنگ نگاره، آن را به دوران ساسانی نسبت می دهد. از آنجا که علل ایجاد این نقش و موضوع آن تاکنون بررسی نشده است، نقش مذکور مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با دیگر سنگ نگاره های ساسانی و سکه های این عصر مطابقت داده شد، ازآنجاکه در حوالی این سنگ نگاره ها نیزار و دریاچه وجود دارد و نقش بر بلندای کوه قرارگرفته و ...

در فرهنگ ایران زمین، زن نماد مهر و عشق، سازندگی و باروری به شمار می رود. کشف صدها تندیسه از حفریات باستان شناسی در شوش، تپه سراب کرمانشاه، تورنگ تپه و سایر نقاط ایران و به دنبال آن پرستش ایزد بانوانی چون «سپندارمذ»، «نانایا» و «اَناهیتا» در طول تاریخ بیانگر بزرگداشت و ارج گذاری به زن، نیروهای سازنده و زندگی بخش او بوده است. خوشبختانه باورهای نیکو و مقدس در بستر تاریخ هرگز زادگاه خود را فراموش نم...

گرینتسر یکی از نظریه پردازانی است که طرح  کلّی قصه­های حماسی هند وتمدن­های آسیایی را مورد تحلیل قرار داده است.در پژوهش حاضر سعی شده تا با تحلیل سه داستان­ سیاوش در ایران و رامایانا و سدنوا در هند، ساختار کلی آنها را برپایه­ی نظریه­ی گرینتسر مورد بررسی قرارداده و ارتباط آنها را با اسطوره ی مرگ و رستاخیز تحلیل کنیم و به این سوال پاسخ دهیم که آیا این گونه قصه ها دارای ساختار اسطوره های تقویمی هستند...

حضور«مهر» ایزد ...