چکیده چیستیِ معنای زندگی در نهج البلاغه مسأله ای است که یافتن آن، نیازمند فهم درست حیات معنوی است. زوایا و حدود این حیات، عوامل سلبی و ایجابی تحقق آن و آثار اِعمال آن در عملکردها و نقش پذیری ها از جمله موضوعاتی هستند که بررسی آن ها لازمه درک زندگی به سبک و معنای نهج البلاغه است. در بررسی این موارد، از شیو ه توصیفی و بعضاً توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است. درمنطق نهج البلاغه زندگی نه تنها معنادار...

در تاریخ ادبیات فارسی، پاره ای از نوشته ها با نام عمومی شناخته می شوند . « مجالس » مجالس از نظر نوع شناسی ادبی در ردة ادبیات تعلیمی جای می گیرد و از فروع آن به ،(oratory) شمار می رود. از مهم ترین سرچشمه های مجلس گویی یا خطا بة منبری تعلیمات و ارشادات قرآن کریم و نهج البلاغه است. موضو ع مجالس، غالباً وعظ و تذکیر است و با مفاهیمی همچون خطابه، تبلیغ، تعلیم، نصیحت، ارشاد، تذکیر و پند و اندرز در هم م...

از آنجا که نهج البلاغه، متنی ادبی در حد اعلای بلاغت است، و از سویی واژه، بن مای? ادبیات به شمار است، ناگزیر، شارح می‌بایست، پیش از هر اقدامی، به تفسیر الفاظ غریب و بیان مفردات آن همت ورزد. ابن ابی الحدید نیز به عنوان بزرگترین و مشهورترین شارح این کتاب ارزشمند و ماندگار، به تفسیر واژگان و بیان الفاظ غریب آن توجه ویژه ای مبذول داشته، و اساس شرح خود را بر آن نهاده است. از این رو، در این مقاله، به ...

واژه تقوا در نهج البلاغه پس از قرآن، از جمله واژه های کلیدی است که می تواند نقش تعیین کننده ای در سازندگی انسان داشته باشد. از ویژگی های مهم واژه تقوا در طرح معنایی، طرح شبکه های معنایی آن است که در هر متن با تحلیل زبان شناسی آن شبکه ها می توان به افق های تازه ای در لایه های معنایی تقوا رسید. مقایسه میان مختصات معناشناختی قرآن و نهج البلاغه پنجره های جدیدتری را بر روی پژوهشگران باز می کند. در ا...

پژوهش حاضر با هدف، تحلیل ساحتهای شش گانه تربیتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بر مبنای نهج البلاغه و به روش تحلیل محتوای کیفی از نوع قیاس عملی صورت پذیرفته است. جهت تحلیل ساحتها بر مبنای نهج البلاغه از فرم وارسی باز و بدون پیش سازمان یافتگی استفاده شده است که در آن چند مکان برای ثبت آدرس، متن عربی، متن فارسی، ساحت های شش گانه سند تحول بنیادین تعبیه شده بود. بدین منظور هر یک از ساحتهای تربیتی پ...

امیرمؤمنان علی بن ابیطالب(ع) از صدر اسلام تاکنون به دروازه شهر علم نبوی مشهور است، نگاه و بیان ایشان نسبت به قرآن کریم همواره مرجع مفسّران و محققان بوده است . در این زمینه، یکی از رابطه های عمیق نهج البلاغه با قرآن، تعلیل آیات قرآن در کلام علوی است. حضرت در قسمت هایی از نهج البلاغه به تعلیل آیات پرداخته و علل و چرایی کلام الهی را در قرآن مجید بیان می دارد. در واقع، می توان در نهج البلاغه پاسخ عق...

نهج البلاغه برگرفته از انوار سخنان گهربار امیرمومنان علی(ع)، بزرگمرد تاریخ بشریت است. این کتاب علاوه بر اشتمال بر والاترین معارف الهی، از نظر فصاحت و بلاغت نیز سرآمد متون دینی، پس از قرآن و بیانات پیامبر اکرم(ص) است. از این میان، نامه های امام علی(ع) نیز از حیث انواع فنون ادبی، دارای اهمیت فراوان است. در این پایان نامه به بدیع و فنون و آرایه های بدیعی اعم از سجع و جناس و تضمین و موازنه و ارسال ...

چکیده: به دلیل پرورش یافتن امام علی (ع) در خانه ی وحی و نبوت و مشاهده نزول آیات قرآنی وگردآوری و تنظیم قرآن توسط ایشان و پیوند و همراهی امام (ع) با قرآن، طبیعی است که مفاهیم و اصول قرآن در افکار و عقاید حضرت (ع) منعکس گردد و ایشان ترجمان پژواک قرآن برای امت اسلامی باشد به طوری که گفته می شود: «علی (ع) قرآن ناطقی است که کلمات الهی در قرآن صامت را شرح و تفسیر می دهد» و از اینجاست که مشخص می شود ...

نهج البلاغه به عنوان یک میراث حدیثی مکتوب اهمیت فراوانی در فرهنگ اسلامی دارد. یکی از مهم ترین ابزارها برای فهم یک حدیث، دانستن سبب صدور آن است به طوری که در برخی مواقع عدم اطلاع از سبب صدور، موجب فهم ناقص و حتی اشتباه از متن می شود و با توجه به صبغه غالب تاریخی نهج البلاغه، بررسی سبب صدور خطبه های این کتاب از اهمیت فراوانی پیدا می کند. به همین دلیل است که برخی از شارحان نهج البلاغه بدون توجه به...

هدف از تدوین این  مقاله، تبیین عوامل زمینه ساز در جهت کمال و تربیت انسان می باشد. تبیین عوامل مورد نظر بر اساس دیدگاه های مطرح شده در نهج البلاغه می باشد. این مقاله که از نوع پژوهش های بنیادی است، با روش تحقیق کیفی مبتنی بر تحلیل محتوایی و با استفاده از منابع کتابخانه ای صورت گرفته و با مطالعه گزاره های انشائی در نهج البلاغه، شش عامل اساسی در تربیت را که هموار کننده مسیر کمال آدمی است استخراج و...