راهکار خروج از چالش سنت و تجدد؛ گفتمان جمهوری اسلامی امام خمینی(ره) حجت اله بهرکشکول[1]- دکتر علیرضا گلشنی[2]- دکتر احمد آذین[3] چکیده: رابطه سنت و تجدد بیش از یک قرن است که به مناقشه­ای بزرگ در تاریخ ایران و به یکی از چالش­های اساسی بر سر راه توسعه و نوسازی کشور از جنبه­های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی تبدیل شده است و به این دلیل به دنبال ارائه راهکار خروج از چالش سنت و تجدد برآمد...

انتخابات دوره ی دهم ریاست جمهوری ایران در خرداد ماه 1388 از وجوه بسیاری تجربه ی جدیدی در تاریخ سیاسی جمهوری اسلامی محسوب می شود. عدم رعایت اخلاق سیاسی در مناسبات مربوط به امر انتخابات در این دوره، نظام را در عرصه ی داخلی و خارجی با دشواری-هایی رو به رو ساخت. اشتباهات طرفین درگیر در امر انتخابات، از نامزدها و طرفداران ایشان گرفته تا نهاد های نظارتی مربوط و رسانه ی ملی، منجر به اتفاقات ناگواری شد...

فقه، در ادبیات اسلامی، دانش زندگی است. بنا براین، فقه سیاسی چونان رابطِ ایمان و سیاست در جامعه اسلامی تلقی شده است. در این مقاله، ضمن اشاره به تعاریف رایج فقه و نیز جایگاه فقه سیاسی در دسته بندی علوم اسلامی به ویژه بر دو نکته اساسی تأکید شده است: نخست؛ مبانی و محدودیت های فقه سیاسی به عنوان دانش معطوف به عمل، و دوم؛ کالبد شناسی فقه سیاسی به مثابه یک دستگاه دانایی و مکانیسم تولید احکام سیاسی در...

بررسی وجوه اشتراک و افتراق اندیشه سیاسی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین، حماس، با اندیشه سیاسی انقلاب اسلامی ایران و رصد روند تحول فکری این جریان اسلام گرا از اهمیت خاصی در بحث سیاست گذاری جمهوری اسلامی در مواجهه با جنبش های اسلام گرا برخوردار است. این مقاله تلاش دارد تا با روش تاریخی- مقایسه ای به این پرسش پاسخ دهد که همکاری های حماس و ایران در دهه های گذشته از چه عمق فکری برخوردار بوده است؟ آیا این...

تعریف مفهوم اپوزیسیون و طبقه بندی طیفهای آن، از جمله مباحث مبهم جامعه شناسی سیاسی می باشد، که ارتباطی تامّ با مقوله امنیت داخلی کشور دارد. در این نوشتار نویسنده ضمن تعریف اپوزیسیون و تفکیک آن به دو طیف اپوزیسیون قانونی و برانداز، تعامل هریک از این دو طیف بر امنیت داخلی جمهوری اسلامی ایران را به بحث و بررسی می کشد. نویسنده پس از بررسی نحوه شکل گیری و مقاطع فعالیت گروههای مخالف نظام و تهدیدات امنی...

تفرد و حضور دو مفهوم پایه است که در یک بررسی فلسفی، افتراق و تمایز دو حوزه ی فلسفی غرب و اسلام را می نمایاند. اصالت فاعل شناسا، در تلقی سوبژکتیو غرب مدرن از بدو رنسانس، از دکارت با مفهوم «کوژیتو» تا امنویل کانت با مفهوم «من استعلایی» و تمییز میان «نومن و فنومن» به پدید آمدن بیش از پیش تلقی فلسفی «تفرد» انجامید. تفرد یا ایندیویژوآلیسم، ریشه ی «سوبژکتیویسم» دارد. سوبژکتیویسم، با دکارت و کانت، از...

این مقاله، وضعیت ثبات سیاسی در نظام مردم‌سالاری دینی را با تمرکز بر شرایط جمهوری اسلامی ایران بررسی کرده است. شواهد نوشته حاکی از آن است که تحقق ثبات در نظام سیاسی مردم‌سالاری دینی، مستلزم فراهمآمدن شرایط هشت‌گانه‌ای در فرآیند تغییرات سیاسی و اجتماعی است، و بالعکس؛ بیثباتی سیاسی در جمهوری اسلامی ایران نیز پدیدهای است که با ازبین‌رفتن یکی از این شرایط می‌تواند ظهور و بروز پیدا کند. این تحقیق با ...

با سقوط صدام در سال 2003 م  و شکل‌گیری ساختار جدید سیاسی در عراق، فرصت‌هایی در اختیار جمهوری اسلامی قرار گرفت تا در میان توده‌های مردم و به‌خصوص شیعیان نفوذ کند و به نفع آرمان‌های انقلاب در مسائل منطقه، به چانه‌زنی بپردازد. با توجه به این وضعیت، مقاله حاضر در تلاش است تا چگونگی تأثیر تحولات جدید عراق بر افزایش قدرت و نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی ایران را تبیین نماید و به این سؤال...

چکیده: بررسی تأثیر متقابل فقه سیاسی و جمهوری اسلامی ایران مقایسه نمودن دو مولفه ای است که یکی از آنها از جنس علم و دیگری یک عینیت اجتماعی است. و سوال اساسی تحقیق این است با توجه به شکل گیری جمهوری اسلامی ایران بر اساس فقه سیاسی شیعه و تئوری ولایت فقیه تحولات دهه اول انقلاب اسلامی و شکل گیری جمهوری اسلامی چه تأثیری در فقه سیاسی شیعه داشته و از سوی دیگر ساختارها، قوانین و خط مشی ها در جمهوری اسل...