سلسله ی ساسانیان، بنیانگذار رستاخیز فرهنگی عظیمی بود که بر دین و آداب ملی تکیه داشت. بقایای ویرانه های عظیم، کاخ ها، شهرها، کتیبه ها، تصویرها و نقوشی که از آن ها در سینه صخره ها و در درون غارها به جا مانده و قطعات پارچه های ابریشمین، ظروف و زینت آلات گرانبهای سیمین و زرین که هم اکنون زینت بخش موزه های جهان است. بهترین نشانه ی آثار هنری تمدن عالی آنان است. در این پژوهش، با عنوان «بررسی مراسم تاج...

مثنوی پژوهان، نخستین داستان مثنوی، موسوم به «کنیزک و پادشاه» را اثری نمادین دانسته و هر یک با توجه به دیدگاه خاص خود آن را رمزگشایی کرده اند. آنان در رمزگشایی از سه شخصیت داستان اتفاق نظر دارند و اختلاف نظر اصلی مربوط به رمزگشایی از شخصیت «شاه» و «کنیز» است. اغلب شارحان ظاهراً به پیروی از شرح خوارزمی، شاه را رمز «روح» و کنیز را رمز «نفس» فرض کرده اند. در آثار استاد عبدالحسین زرین کوب، کنیز رمز «...

سعدی در ادب پارسی به افصح المتکلّمین معروف شده است و این لقب نشانه آن است که در طول زمان، شاعر را به فصاحت و شیوایی سخن سرایی شناخته اند. حال آن که سعدی در ضمن فصاحت بیان، افکار بلند و نظریّات عالی در شیوه حکومت، اخلاق شخصی و اجتماعی دارد که جا داشت همچون برخی از شاعران ادب پارسی به صفت حکیم، مصدّر می شد. این نوشته سعی دارد اندیشه شاعر را در سیاست مدن بررسی کند.

ایرانیان باستان به آداب معاشرت و هم‎نشینی اهمیت ویژه‎ای می‎داده‎اند. احترام به پادشاه، بزرگان، پدر و مادر و همچنین ادب سخن‎گفتن، غذا‎خوردن، هدیه‎دادن، رازداری، راست‌گویی و... از جملۀ اموری است که ایرانیان به هنگام تعامل با یکدیگر رعایت می‎کردند. ما این بحث را از دو طریقِ ارتباط با پادشاه و تعامل مردم با همدیگر، از زمان مادها تا پایان حکومت ساسانیان، در این تحقیق بررسی کرده‎ایم. بنابراین، جستار ح...

دو جزء مهم در مقایسة تطبیقی رستم و سهراب و تراژدی ادیپ شهریار، بازشناخت و دگرگونی است؛ اینکه در سیر دو داستان قهرمانان برای بازشناخت خود می‌کوشند، اما تلاش آنها راه به جایی نمی‌برد و پس از وقوع فاجعه، بازشناخت صورت می‌گیرد. در هر دو داستان بازشناخت از طریق نشانه عینی و از راههای دیگر انجام می‌شود.در این مقاله افزون بر تشریح و بررسی انواع بازشناخت و ارائه الگوهای تازه، تقسیم‌بندی بازشناخت در حوا...

در فایل اصل مقاله موجود است.

یکی از محورهای بنیادی مطالعات ادبی امروز، قرائت متون ادبی کهن از دیدگاه نظریة پردازان امروزی است که مایة پویایی این متون می گردد. کارل گوستاو یونگ (1961-1875)، روانکاو قرن بیستم میلادی، در زمرة این نظریه پردازان است. از مهم ترین نظریه های وی، نظریة فرایند فردیت است که دربردارندة کهنالگوهای ویژة اوست. شاهنامه اثر ارزندة ابوالقاسم فردوسی (411-329 هـ.ق) است که بخش های افسانه ای، اساطیری و حماسی آن...

این تحقیق به بررسی دو اثر «رستم و سهراب» اثر ابوالقاسم فردوسی - شاعر قرن چهارم - و داستان حضرت ابراهیم و اسماعیل از منظر قرآن پرداخته است. هدف از این تحقیق آشکارساختن نمودهای مفهوم لویناسی مسئولیت در رابطه بین فرزندکشی توسط شخصیت های اصلی این آثار، رستم و حضرت ابراهیم، و تردیدهای اخلاقی است. این تحقیق بر آن است که نشان دهد که آیا عمل فرزندکشی توسط شخصیت های اصلی از منظر اخلاق توجیهی دارد یا خیر...

پژوهش در ابعاد دینی داستان رستم و اسفندیار ازجمله مواردی است که با وجود بررسی­های بسیار همچنان مورد توجه محققان است. هدف نوشتار حاضر بررسی و تحلیل عناصر زروانی این داستان و میزان تأثیر آنها در وقوع نبرد بین دو پهلوان است که تاکنون در تحقیقات انجام یافته کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا که این داستان ریشه در عهد باستان دارد، به مانند هر اثر دیگری تحت تأثیر اوضاع و شرایط دینی عصر خود قرار گ...

تحلیل داستان رستم و اسفندیار مقوله ای است که هرچند استادان بسیاری به آن پرداخته اند، ولی همچنان جای بررسی و بذل دقت دارد. این داستان پیرامون سه شخصیت محوریِ رستم، اسفندیار و گشتاسب ـ به عنوان سه رأس یک مثلث ـ است که هر یک به عنوان نموداری از واقعیت و حقیقت تاریخی ما ایرانیان جلوه ای تازه در عرصة روان شناسانه وجودی مان دارد؛ رستم به عنوان ابرمرد ملی، اسفندیار به منزلة رویین تنی ساده اندیش که بر ج...