ا ایالت فارس در طی اعصار تاریخی خود، تأثیر بسزایی در ساختار سیاسی و دیوان­سالاری ایران داشته است و گاهی دیگر ایالات ایران نیز از آن تأثیر می­پذیرفتند. در دورۀ نادرشاه­ افشار این ایالت شاهد دگرگونی و تغییراتی در ساختار دیوان­سالاری خود بود. این دگرگونی روند و رویکرد جدیدی را در این ساختار به وجود آورد. پرسش­های اصلی این هستند که چرا نادرشاه این تغییرات را به وجود آورد؟ چه مناصبی در این دوره از ا...

نخبگان برای توسعۀ اقتصادی و سیاسی به‌عنوان کارگزار نظام سیاسی انتخاب می‌شوند و باید قابلیت لازم برای عمل‌گرایی و ارتقای قابلیت تولیدی را داشته باشند. برخی نظریه‌پردازان بر این اعتقادند که پس از دوران جمهوری دوم جهت‌گیری نخبگان و برنامه‌ریزان سیاسی کشور معطوف به سیاست رشد‌محور بوده است. سیاست رشدمحور چالش‌هایی را در ساختار سیاسی ایران به‌وجود می‌آورد؛ چالش‌هایی که هانتینگتون آن را تناقض سیاست تو...

روزگار صفویه شرایط و موقعیت جدید برای عرصه های مختلف جامعه ایرانی از جمله تشکیلات دیوانسالاری و تشکیلات اداری به وجود آورد. مقام وزارت به عنوان مهم ترین مقام دستگاه دیوانی که پیشینه ای کهن در تاریخ دیوانسالاری ایرانی داشت در عهد صفویه متناسب با تحولات و بنیاد های حکومت صفوی پدیدار گردید. از قرار معلوم این مقام تحت تاثیر عواملی مختلف از جمله غلبه قدرت امرای نظامی، متشکل از روسای قبایل قزلباش بو...

رهیافت خرد در مطالعه روابط بین‏الملل، ناظر بر ساختار و رفتار هریک از بازیگران محیط بین‏الملل در این عرصه است. ساختار تصمیم‏گیری در سیاست خارجی کشورها، بخشی از این ساختار را تشکیل می‏دهد. مقاله حاضر با مطالعه متون آموزشی و پژوهشی انتشاریافته در حوزه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، به بررسی ساختار و روند تصمیم‏گیری در آن می‏پردازد. این بررسی در چارچوب دو رویکرد حقوقی - سازمانی (رسمی) و سیاسی – ج...

اهمیت بررسی اسلام معیار در این است که هرگونه ارزیابی از جریان‌های فکری و گروه‌بندی‌های سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، در گرو شناخت دقیق اسلام ناب است. ضرورت تبیین ابعاد مختلف تراز اسلام ناب به مثابه مبنا و معیار، در راستای ارزیابی صحت و سقم دیدگاه‌های گروه‌های سیاسی و هرگونه پژوهش درباره جریان‌های فکری ایران معاصر است. لذا برای تحدید موضوع، در نوشتار حاضر صرفاً به بررسی اسلام تراز در ساحت ارزش سی...

عامل جمعیت با توجه به مختصات ملی، ویژگی­های اجتماعی و درجة تحول­های آن، در ارزیابی امنیت و قدرت سیاسی کشورها مؤثر است؛ بنابراین، در برنامه ریزی های کلان هر کشور، توجه به داده های جمعیتی، اساس هر اقدامی (در مقیاس های محلی، ملی، منطقه ای و جهانی) است؛ برای مثال، وجود یا نبود توازن ساختار جمعیتی، بر مسائل آموزشی، رفاهی، خدمات رسانی، بیکاری و به­طورکلی، موضوع­های امنیتی کشور در سطوح خرد و کلان تأثی...

در مقالۀ حاضر سعی بر این است که ضمن تشریح بسترهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ایجاد بانک استقراضی روس، نقش این بانک در اقتصاد ایران مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. با این هدف، سابقۀ ایجاد بانک در ایران از جمله بانک شاهنشاهی به طور کلی و بانک استقراضی به طور اخص مورد توجه قرار گرفته است. نگارنده با استناد به مفاد قرارداد تنظیم شده و عملکرد بانک مزبور نتیجه می گیرد که دولت روسیه با ایجاد این بانک درصد...

با پایان عصر انقلاب‏های کلاسیک و آغاز قرن جدید، شاهد برپایی و پیروزی انقلاب‏هایی هستیم که به رنگی یا مخملی شهرت یافته‏اند. مقاله حاضر، ضمن بازنمایی ویژگی‏های عام و مشترک انقلاب رنگی در جوامع دستخوش این دگرگونی، از طریق مطالعه موردی یوگسلاوی، به تحلیل شرایط امکان و امتناع آن در جامعه ایرانی می‏پردازد. برای این منظور، نویسنده، ساختار سیاسی نظام جمهوری اسلامی و شیوه‏های عمل آن در محیط اجتماعی را ت...

هدف این مقاله، بررسی مشارکت سیاسی زنان، به ­منزله­ ی عاملیت یا سوژه‌‌ی بسط دموکراسی در چهارچوب ساختار حاکم بر جامعه‌­ی ایرانی است. بدین منظور، نگارندگان با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی و نیز بهره ‌گیری از نظریه‌ی ساختارگرایی آلتوسر و نظریه‌ی دموکراسی مجادله ‌ای موفه، تحلیلی جامعه‌­ شناختی از مشارکت زنان در دهمین دوره­ی انتخابات مجلس شورای اسلامی ارائه دادند. یافته‌ های پژوهش نشان می‌دهد، عدم ه...

دوره حاکمیت یابی مغولان و تشکیل حکومت ایلخانی در ایران یکی از ادوار مهم و سرنوشت ساز تاریخ این کشور محسوب می شود. تهاجم مغول برای نواحی عمده ای از ایران سرنوشت شومی را به ارمغان آورد و مناطقی آباد و پیشرفته را به ویرانی و تباهی کشاند و حیات شهری ایران را دستخوش انحطاط کرد. پس از فرونشستن غبار حملات مغول، نابسامانی های سیاسی ناشی از ساختار حکومت مغولی به کشمکش های نظامی و ظهور نارضایتی های داخلی...