عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب بن هاشم پسر عموی پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) و از شاگردان امام علی(علیه السلام) و از بزرگان هاشمی و صحابه بزگواری است. تولد او در شعب ابی طالب در محاصره بودند سه سال قبل از هجرت در مکه بوده است، مادرش ام فضل و پدرش عباس بن عبدالمطلب است، ایشان تا سال فتح مکه در آنجا بود و بعد از هجرت از محضر پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه وآله) استفاده کرد تا جایی که پیامبر(ص...

زهیر بن ابی سلمی ربیعه بن رباح المزنی،  در عصر جاهلی، حکیم‌الشّعراء و در میان ائمّۀ عرب، افضل شاعران بود. او در مدیح و حکمت برجسته بود و وظیفۀ شعر را تعلیم و هدایتگری می‌دانست. زهیر عمر خود را در دلسوزی و پند و اندرز و حق‌گویی و خیرخواهی گذراند و در اشعارش مفاهیم تعلیمی و اخلاقی به‌ویژه در معانی نکوهش و زهد سخت آشکار است. زهیر با تأثیر از محیط زندگی و شخصیت خود، برترین معیارهای اخلاقی و انسانی را...

فصل اول رساله ی حاضر شامل عناوین : مقدمه، بیان مسأله، هدف و پیشینه ی تحقیق بوده و در فصل دوم با ذکر پیشینه ی تاریخی طرح مدینه فاضله از جانب حکیمان و دانشمندان جهان اسلام چون فارابی، ابن سینا، سهروردی، اخوان الصفا، غزالی ، خواجه نظام الملک، خواجه نصیر طوسی، ابن خلدون و صدرالمتألهین، به تقابل اندیشه ی این بزرگان با کلام امام در نهج البلاغه پرداخته شد و بعد با مراجعه به نهج البلاغه و کتب مرتبط با ...

قیام حرّه، رخداد منحصر به فردی است که دستیابی به درک درستی از واقعیت‌های آن و تشخیص میزان نزدیکی و ارتباط آن با اندیشه تشیع، مستلزم شناسایی ابعاد مختلف و ماهیت آن است. همچنین باید این قیام بر اساس معیار و شاخصی مبنا سنجیده شودتا بتوان تصویری تا حد ممکن نزدیک به واقع وکمی شده از ارتباط آن با قیام‌های شیعی به دست آورد.از این رو نخست گزارش‌های این قیام برای دستیابی به چیستی، چرایی و چگونگی وق...

بنیانگذاران تاریخ‌نگاری اسلامی همان راویان واخباریان سده های دوم وسوم بودند که فهرست مفصلی از آنان را ابن ندیم به دست داده است. در میان راویان واخباریان، ابوالحسن مدائنی جایگاه ومنزلت خاصی دارد.روایات او طیف وسیعی از وقایع وحوادث مختلف عصر اسلامی را دربردارد که بررسی همۀ آنها فرصت و مجال خاصی را می‌طلبد. مقالة حاضر در صدد است تا با تکیه بر روایات او در تاریخ طبری به اهمیت ورویکرد این روایات بپر...

فتح سلمیه در راستای فتوحات شام در دوران عمر بن خطاب صورت گرفت و این شهر یکی از توابع حمص بوده است. با وجود این، ساکنان این شهر تا دورة عباسی همواره بر دین مسیحیت بوده­اند، لذا می­توان گفت که آغاز تاریخ اسلامیِ شهر سلمیه در دورة عباسیان بوده است. در این زمینه گزارش­های مختلفی در منابع تاریخی و جغرافیایی کهن مانند تاریخ یعقوبی، تاریخ طبری و الأغانی اصفهانی ثبت شده است که اغلب کوتاه و بدون تفصی...

غلو و مصادیق آن در طول تاریخ امامیه همواره محل بحث بوده، و دربارۀ حدود و ثغور آن اختلافاتی وجود داشته است. برخی اعتقادات گاهی غلوآمیز تلقی شده، و گاهی به همان‌ها طور دیگری نگریسته شده است. در این مطالعه بنا داریم سیر تطور تاریخی مسئلۀ غلو را بازکاویم و منشأ برخی اختلافات در سه مکتب کوفه، قم و بغداد را در تعریف آن بازشناسیم؛ همچنان‌که می‌خواهیم بدانیم کدام شخصیت‌ها در این مکاتب و هر یک به سبب چه...

ابو عمرو محمد بن عمر بن عبدالعزیز کشی از علمای نیمه نخست سده چهارم هجری است که در رشته حدیث و رجال صاحب مهارت بود. سال دقیق ولادت و وفات وی روشن نیست. شواهد حاکی از آن است که وی در نیمه نخست قرن چهارم می زیسته و رشد و نمو علمی وی در دیار سمرقند و ماوراءالنهر بوده است. شیخ طوسی و نجاشی که نزدیک ترین افراد به عصر اویند، نگارش کتابی در رجال را به وی نسبت داده اند. ابن شهر آشوب، که یک قرن پس از شیخ...