از اوایل دهه 70 توجه ویژه ای به موضوعات عدالت و فقر شده است. عدالت و فقر در مکاتب و رویکردهای اقتصادی مبتنی بر نظام بازار از جمله مسائل فرعی و تبعی محسوب می‏شود. در این مقاله مسئله فقر در جریان متعارف نئوکلاسیک یا ناشی از دخالت نابجای دولت در سازوکار بازار است و یا به دلیل عدم دخالت دولت در موارد شکست بازار بوده است. همچنین، در این مقاله علل ساختاری و سیاسی فقر به طور خاص از منظر ساخت گرایان، م...

کار اجباری برای کودکان و به کار گیری آنها در زمانی که جسم آنها باید رشد کند و یا در جهت تحصیل به کسب مهارت­هایی برای آینده مشغول باشد، آسیب­های جدّی به آنها وارد می کند که پیامدهای آن تا پایان عمر گریبان آنها را می گیرد. یکی از علّتهای مهمّ کار کودک، فقر خانواده اوست که اگر فقر خانواده برطرف شود، کار کودک نیز کنار گذاشته می شود. در عمل، کشورهایی که رفع فقر را وظیفه خود می دانند، برای تعیین فقر و ر...

اگر چه داشتن زندگی مطلوب و با کیفیت همواره آرزوی بشر بوده و هست و هزاران سال است که این موضوع ذهن فلاسفه، محققان و دانشمندان را به خود جلب کرده است امّا پس از رشد اقتصادی دهه 1960 میلادی مفهوم کیفیت زندگی، گسترش یافت. مفهوم کیفیت زندگی به‌طور هم زمان در حوزه‌های مختلف علوم نیز گسترش یافته است. به این ترتیب در انتهای قرن بیستم مفهوم کیفیت زندگی یکی از موضوعات اساسی مورد علاقۀ پژوهشگران علوم مختلف...

کاهش فقر از مراحل ضروری نیل به توسعه است، به این منظور شناسایی فقرا اهمیت اساسی پیدا می کند. به طور سنتی مطالعات فقر بدون در نظر گرفتن مخاطراتی که در ابعاد مختلف حیات یک خانوار وجود دارند صورت گرفته است. از آن جایی که زندگی بشر در معرض اشکال مختلف ناامنی است و این ناامنی ها هر یک می تواند عوارض منفی بر رفاه خانوارها بگذارد و آنها را در مقابل این اشکال ناامنی آسیب پذیر نماید ، شناسایی عوامل آسیب...

پدیده فقر از دیرباز با انسان بوده و یکی از مسائل اساسی و رایج جوامع و فرهنگهای شناخته شده بشری را تشکیل داده است . با صنعتی شدن کشورها، به نظر می آمد که این معضل نیز برطرف می شود لیکن چنین نشد و در سالهای اخیر این مساله افکار جوامع بشری و بویژه کشورهای در حال توسعه را بیشتر به خود مشغول کرده، از طرف دیگر رسیدن به توسعه و سازندگی در یک کشور یا منطقه مستلزم شناسایی و اندازه گیری میزان فقر در آن ک...

فقر کودک موضوعی است که اخیراً در محافل علمی و سازمان های بین المللی مطرح شده است. فقر کودک اشاره به مفهومی دارد که براساس آن کودکی فقیر است که به حداقل استانداردهای لازم برای تعذیه مناسب، آب آشامیدنی سالم، مراقبت های بهداشتی، حق تحصیل، سرپناه مناسب، توسعه ذهن و عواطف و معنویات دسترسی نداشته باشد. در این مقاله در بررسی فقر کودک و تمایز آن با فقر خانوار مشخص گردید نیازهای کودکان فراتر از نیازهای ا...

پایداری فقر و محرومیت در مناطقی از کشورهای مختلف، مشاهده شده است و بیشتر در چنین مواردی است که مطالعه علل محرومیت، اهمیت یافته است. پدیده پایداری فقر، در مناطقی از کشور ایران نیز به چشم می خورد؛ مثلا استان سیستان و بلوچستان، منطقه ای است که علیرغم تخصیص بخش قابل توجهی از اعتبارات ملی و استانی و قابلیت های خوبی مثل توسعه بازرگانی و ترانزیت در مرزهای آبی و خاکی، همچنان توسعه نیافته ترین منطقه کشو...

از آنجا که سکونتگاه های غیررسمی مسکن بخش عمده ای از فقرای شهری را تدارک می بیند و زمینۀ اشتغال آنان را فراهم می سازد، در مواردی به مثابه فرصتی در توسعه شهری نگریسته می شود، اما در عین حال در بر دارنده مشکلاتی هستند که پایداری شهرها را تهدید می کند؛ امنیت شهری از جهاتی با ویژگی ها و شرایط سکونتگاه های فقیرنشین شهری ارتباط تنگاتنگی دارد. در این نوشتار با روشی توصیفی و با بررسی متون و منابع مکتوب ...

عمده تحلیل های مرتبط با فقر مبتنی بر رویکردی است که می بایست آن را رویکردی «درآمد محور» بنامیم. تعریف فقر، روش های اندازه گیری آن و نهایتاً سیاست های اجتماعی و اقتصادی معطوف به فقر نیز به نوبت خود از نگاه «درآمد محوری» تاثیر می پذیرند. در تحلیل های رایج، فقر عبارت است از کمبود درآمد کافی، که ما آن را «فقر درآمدی» می نامیم؛ متعاقب آن مبانی سنجش فقر و راهکارهای مقابله با آن مبتنی بر عنصری به نام د...