اغلب دستورنویسان سنتی در شرح اضافه اقترانی از اضافه استعاری کمک می­گیرند، اما تفاوت زیادی بین این دو اضافه وجود دارد. مهم ترین این تفاوت­ها در ساختار تشبیهی اضافه استعاری است که اضافه اقترانی چنین ساختاری ندارد.  برخلاف نظر دستوریان که مضاف را در اضافه اقترانی قصد اصلی می­دانند، آنچه در اضافه اقترانی مدنظر است ترکیب مضاف و مضاف­الیه است نه هریک از آنها به تنهایی. در اغلب جمله هایی که در آنها اض...

استعاره در دیدگاه سنتی نوعی آرایه­ی ادبی محسوب می­شود. توصیه ارسطو و حکمای مسلمان این است که  کاربرد استعاره باید منحصر در متون ادبی باقی بماند. لیکاف با نقد این دیدگاه بیان می­دارد که استعاره بخش جدایی ناپذیری از فرایند تفکر در انسان است. اندیشه استعاری امری اجتناب ناپذیر، فراگیر و معمولا ناآگاهانه است. استعاره مفهومی در واقع یک قلمرو ذهنی را بر حسب قلمروی ذهنی دیگر مفهوم­سازی می­کند. در این م...

مقاله حاضر ضمن اشاره ای گذرا به محتوا و درونمایه عبهرالعاشقین نوشته روزبهان بقلی شیرازی (522ـ606) بر آن است که در گام نخست به تصویرپردازی و ساختارهای تصویری روزبهان در این اثر عرفانی بپردازد، سپس نقش این تصاویر و شگرد های بلاغی را در بازنمایی اندیشه و ذهنیات روزبهان، و نیز نحوه ارتباط میان آنها را مورد بررسی قرار دهد. حاصل این پژوهش آن است که با توجه به ذهنیت استعاره گرای روزبهان، «قطب استعاری ...

هدف پژوهش حاضر بررسی مفهوم سازی استعاری حوزۀ مقصد خشم در زبان فارسی بر اساس نظریۀ استعارۀ مفهومی است. بدین منظور برای نخستین بار در زبان فارسی برای گردآوری و بررسی داده های پژوهش، روش پیکره بنیاد تحلیل الگوی استعاری بر روی پیکرۀ همشهریِ دو به کار بسته می شود و پس از تجزیه و تحلیل داده ها، 42 حوزۀ مبدأ برای «خشم» شناسایی می گردد. همچنین زایایی هر یک از حوزه های مبدأ بر حسب مشخصۀ فراوانی وقوع آنها...

مفهوم مجاز به دلیل پیوند داشتن با زبان قرآن و باورهای کلامی مسلمانان، از آغاز مطالعات بلاغی در جهان اسلام به صورت بحثی چالش‌برانگیز و مهم مورد توجه بوده‌است. فرّاء، ابن ابی‌الخطاب قرشی، ابوعبیده معمّربن مثنی، جاحظ و عبدالقاهر جرجانی مهم‌ترین کسانی هستند که گام‌های اساسی را در شکل‌گیری تعریف مجاز برداشته‌اند. این مفهوم نزد سکّاکی و خطیب قزوینی به یک اصطلاح بلاغی تبدیل ‌شد و تا امروز نیز در علم بیان...

تحول سریع فن‏آوری­های نوین، شیوه­ها و امکان یادگیری زبان را تغییر داده است. به­کارگیری سامانه‌های آموزش مجازی در حالِ پیشرفت و افزایش است و این امر در حوزه‏ی آموزش زبان فارسی به‏عنوان زبان خارجی نیز، با توجه به گستردگی و پراکندگی داوطلبان، حجم بالای درخواست، عدم وجود منابع کافی و دشوار بودن ارائه‌ی دوره‌های حضوری آموزش زبان فارسی برای همگان، اهمیت راه‏اندازی دوره‌های مجازی و غیرحضوری را دو چندان...