مسألۀ خیال نزد دانشمندان مسلمان از ثم رات معرفتی در مسائل متنوعی چونهستی شناسی، وحی و نبوت، مفهوم سازی و کارکردهای هنر برخوردار است و در نظامفلسفی شیخ اشراق نیز در رابطه ای تلازمی با سایر مسائل ایفای نقش می کن د.شاخص ترین مبانی سهروردی در پردازش نظریۀ خیال قاعد ۀ ابصار است که شیخاشراق آن را در مواضع متعدد بسط داده و براساس آن خیال را به مثابۀ اشراق نفستبیین کرده است. صرف نظر از دلیل شهودی، استد...

اجزای صور خیال به­خصوص مشبهٌ­به و مستعارٌ­منه با ظرفیت وسیع و نامحدود واژگانی، معنایی، هنری و ادبی، نقشی کلیدی در ساختار تشبیه و استعاره دارند؛ امّا آیا این عناصر گنجایش آن را دارند که بار موضوع یک سروده را بر دوش بکشند؟ پژوهش حاضر بر آن است تا چگونگی و چرایی گزینش اجزای صور خیال را در شعر فارسی در ارتباط با حوزۀ موضوعی آن­ها، با روش تحقیق کیفی، از نوع تحلیلی- توصیفی و شیوۀ متن­پژوهی بررسی کند. یا...

صورخیال پیوندی میان انسان و محیط او ایجاد می‌کند. ایماژ یا خیال عنصر اصلی در جوهر شعر است و صور خیال به وسیله دگرگونی‌های سریعی که بر کانون شعر وارد می‌سازند، شالودة شعر را بنیاد می‌‌نهند. انوری به عنوان شاعری بلند پایه که کلامش در اوج فصاحت و اقتدار قرار دارد از خیال و صورت­های خیال‌انگیز شاعرانه به زیبایی استفاده کرده است. یکی از خصایص شعر او وفور استعاره‌های عجیب و پیچیده است. در این مقاله ا...

همانطور که از عنوان رساله برمی آید، در این تحقیق تلاشمان معطوف به یافتنِ دیدگاههای مولانا در باب تولید هنری بوده است و دامنه کارمان را هم به کتاب فیه ما فیه او محدود کرده ایم. برای ره بردن بدین مقصود، اهمّ مسائل و پرسشهایی را که انسان امروز در خصوص هنر و هنرآفرینی با آنها دست به گریبان است به ترتیبی منطقی بر مولانا عرضه کردیم و تلاش کردیم پاسخهای (هرچند احتمالیِ) او به پرسشهای روزگار خودمان در باب...

عنوان پژوهش حاضر،«تحلیل هنری قصاید عثمان مختاری» است. این پژوهش،در چهار فصل نوشته شده است. فصل اول،ازدو بخش تشکیل می شود. موضوع های آن عبارتند از: تشبیهات بلیغ (اضافی و غیر اضافی) و تشبیهات کامل الارکان؛نیز، بسامد انواع تشبیهات در میان قصاید شاعر مذکور و موضوع تشبیه، به اعتبار موضوع مشبه پرداخته شده است. فصل دوّم،مجاز و انواع آن در قصاید عثمان راموردبرسی قرارمی دهد. فصل سوم،شامل استعاره و انو...

ملاصدرا بر اساس اصولی ازجمله اصل جسمانیةالحدوث و روحانیةالبقاء، حرکت جوهری و سیر نفس بین عوالم سه‌گانه و اثبات تجرّد قوه خیال، ضرورت وجود بدن اخروی و نحوه‌ پیدایش آن و همچنین کیفیت آن را بیان می‌کند. طبق دیدگاه او بدن اخروی بدنی مثالی است که عینیت آن با بدن دنیوی بر اساس ملاک این‌همانی شخصی روشن می‌گردد. در این دیدگاه بدن مثالی بدنی جسمانی با ماده متفاوت و متناسب با عالم خیال است که با فاعلیت نف...

مسئله مهم برای نگارندگان این مقاله آن است که روزبه‌روز تصویرسازی‌های کتاب‌های کودک از جهت فرم‌ها، رنگ‌ها و پردازش‌های شخصیت‌های داستانی گیراتر می‌شود؛ ولی به‌ندرت از قابلیت منحصر به ‌فرد نقوش و تزئینات قرآنی برای آزاد کردن و فعال کردن تخیل خلاّق کودکان - که اندام و ابزار وصول به عالم مثال (خیال) به‌عنوان منبع صور مثالی و تماثیل هنری در اسلام به شمار می‌رود - استفاده می‌شود. زیبایی‌شناسی اسلامی، ...

عنصر خیال به عنوان عنصری اساسی در شکل گیری یک اثر هنری بدون تردید هم زاد انسان بوده است، انسان ها در ادوار مختلف توانسته اند از طریق تخیّل کردن و نیروی خیال خود نه تنها در زمینه ی هنر بلکه به نوآوری های علمی و صنعتی دست یابند. همواره اساس هنر را تخیّل دانسته اند، و هنرمند است که توانایی ثبت تصاویر ذهنی و خیالی را در یکی از شاخه های هنری دارد. زیرا آفریدن صورت های نو از طریق تخیّل کردن امکان پذیر...

چکید? مطالب: این رساله با عنوان « بررسی صور خیال در دیوان سیّد حسن غزنوی » در یک مقدّمه و چهار فصل تألیف شده است .در مقــدّمه ، چهره ی شاعر ، معرفی شده و در واقع مقدّمه، مختصری است درباره ی زندگی شاعر و اشعار وی . فصل اوّل: تشبیه وانواع آن از جهات مختلف به تفصیل بیان شده است و پس از آن به ذکر شواهد پرداخته ایم. در پایان فصل جدول آماری تهیّه شده، هر موضوعی جداگانه بررسی شده و تعداد آن عنوان شده است....

خلاّقیّت، به عنوان یکی از جلوه‌های عالی اندیشه انسان، در جهان امروز اهمیت بسیاری دارد. فلاسفه اسلامی برای خیال ورزی و خلاّقیّت اهمیت والایی قایل شده اند. در این میان ملاصدرا بنیانگذار حکمت متعالیه به عنوان فیلسوفی که در فرهنگ ایران رشد ونضج یافته است، نظریات نو و خلاقانه‌ای دارد، که می‌تواند پاسخگوی بسیاری از مسائل دینی و تربیتی حاضر باشد. هدف از این تحقیق بررسی خلاّقیّت از دیدگاه ملاصدرا و استنباط د...