تخلّص در غزل، ذکر نام شعری شاعر، در پایان غزل است که بعد از دوره مغول رواج یافت، گرچه پیش از آن نیز، بعضی از شاعران، تخلّص خود را در غزل ذکر می‌کردند. شاعران دوره بازگشت در سرودن غزل، از سعدی و حافظ پیروی می‌کردند و می‌خواستند در هر مورد، روش استادان خود را کاملاً تقلید کنند؛ از این رو، در ذکر تخلّص غزل نیز، از این دو استاد غزل پیروی می‌کردند. معمولاً تخلّص در آخرین بیت غزل ذکر می‌شود؛ ‌اما گاه غزلس...

هرچند که تمامی گفتمان‌های انتقادی روابط بین‌الملل به‌گونه‌ای تلاش کرده‌اند با اشاره به نقاط ضعف نگاه واقع‌گرایانه به روابط بین‌الملل، رویکردهای دیگری را جایگزین آن سازند، با این وجود، این نظریه‌پردازی‌ها هیچ‌گاه قادر به تضعیف جایگاه این نظریه در تحلیل و تبیین مسائل بین‌المللی نگشته و حتی می‌توان ادعاکرد که به‌عکس موجب تقویت مبانی نظری و جایگاه واقع‌گرایی در عرصه آکادمیک روابط بین‌الملل شده‌اند....

اوحدالدین علی ابن محمدبن اسحاق ابیوردی، متخلص به انوری، از شاعران قصیده‌سرای سده‌ی 6 هجری قمری در حوزه‌ی خراسان ا‌ست که بیش از هرچیز در جایگاه شاعری مدیحه‌سرا شناخته شده است. بدیهی‌ست شاعری که از دیرباز در به کارگرفتن هنرمندانه‌ی صنعت حسن طلب، شهره‌ی آفاق بوده و همواره به نیروی مدح و حتی هجو، از ممدوحان خود، چیزهایی گاه بسیار حقیر مانند کاه و جو مرکب، درخواست کرده است، قاعدتا باید تنها رضای خوی...

احساس حرمت، عزت و کرامت برای خود که در متون دینی و اخلاقی مبتنی بر وحی از دیرباز به دو صورت مذموم و ممدوح موردتوجه بوده است در متون روان‎شناسی جدید تحت عنوان عزت‌نفس و تنها به‌صورت مثبت موردتوجه قرار گرفته و مؤلفه‌ها و علائم و نتایجی برای آن بیان شده است. بررسی دعای مکارم الاخلاق در صحیفه سجادیه به‌عنوان یک متن معتبر اخلاق وحیانی، توجه ویژه امام سجاد علیه‌السلام بر عواملی مانند بخشش و گذشت، دعا...

تشبیه مرکّب گونه‌ای از تشبیه است که در آن دو هیأت به یکدیگر مانند می‌شوند. مشبّهٌ به در این تشبیه، بیش از یک جزء و تصویر حاصل از تشبیه، مرکّب است. در تشبیه مرکّب، عناصر متعدّدی از مشبّهٌ به مورد نظر شاعر هستند که ضمن ترکیب با یکدیگر به صورت یک «کلّ واحد» به مشبّه پیوند می‌خورند. در خصوص تشبیه مرکّب گفته‌اند: تشبیهی است که می‌توان تصویر حاصل از آن را به صورت یک تابلو نقاشی درآورد. این تشبیه در روند تطوّر هن...

     خضر یکی از نام‌های آشنا در ادبیات فارسی است که در هیأت پیامبر، ممدوح، معشوق، پیر و ... در شعر فارسی ظاهر شد‌ه ‌است. علیرغم تفاوت در رویکرد شاعران نسبت به داستان خضر، همة آنها در یک نکته مشترکند و آن دید مثبت آنها به خضر و زندگی جاوید اوست؛ اما این داستان در شعر صائب، مدخلی دیگر یافته‌است. صائب با دست بردن در این داستان، خضر را از هالة رازآمیز پیشین خود جدا کرده و با شگرد خاص خود در خدمت مض...

ادبیات سنجشی، شاخه ای از ادبیات است که ما را قادر م یسازد با وجود گسست های مکانی و زمانی موجود بین فرهن گها و ملل مختلف، به مانندگی هایی میان اندیشمندان و ادیبان این سرزمین ها پی ببریم. همین مسئله ما را بر آن داشت تا به مقایسة خاقانی شروائی  شاعر ایرانی  و جاندان   شاعر انگلیسی  دو ادیب بزرگ از دو کشور و دو دورة متفاوت با دو فرهنگ گونه گون مبادرت کنیم. با وجود فاصلة زمانی و مکانی موجود میان این...

نظر به اینکه در اشعار مولانا و حافظ ‘ گاهی معرفت عقلانی و فلسفی مورد تخطئه و نفی قرار میگیرد و تنها راه معرفت صحیح و کامل را معرفت عرفانی وکشف و شهود قلبی معرفی مینمایند‘ولی در برخی برمی آیند‘ لذا عده ای فکر می کنند که اشعارشان از نوعی تناقض گویی ظاهری برخوردار است . ما در این مقاله اثبات نموده ایم که آنان طریقه ملل را با طریقه معرفت و شهود عرفانی متباین نمی دانند و معتقدند که این دو معرفت...

اختلاف نظر بین انسانها تا جایی که موجب تکامل و پیشرفت علمی و عملی شود، ممدوح و ستوده، و در صورتی که موجب کینه آفرینی و دشمنی میان آنها گردد، مذموم و ناپسند است. در طول تاریخ اسلام، اختلافات از نوع دوم در اثر عوامل مختلف تاریخی و غیره به وجود آمده است. کنار گذاشتن اختلافات از این نوع و به کار گیری اصول وحدت آفرین مانند اصل توحید، اصل پیروی از پیامبر(ص) و اصل رعایت موازین اخلاقی، جزء تکالیف و احک...