سعید ابن مسیب از تابعانی است که حضور چشمگیری در اسناد احادیث بویژه روایات اهل تسنن دارد. هویت دوگانۀ مذهبی او، بزنگاه اختلاف بر پذیرش یا عدم پذیرش روایات او می باشد. از این رو، این نوشتار با تمرکز بر هویت شناسی مذهبی ابن مسیب، دلایل و شواهد دال بر مذهب او را گردآوری کرده است و با روش جرح و تعدیل رجالی بدین نتیجه رسیده است که او رسما مذهب اهل تسنن را پذیرفته است. اگر چه دشمنی ناصبی گونه ای با م...

نقد و بررسی «تفسیر امام حسن عسکری(ع)» از حیث سندی و محتوایی و صحت و سقم انتسابش به آن حضرت(ع) است. نویسنده پس از گزارش سبک و سند تفسیر به بررسی شخصیت رجالی مفسّر استرآبادی - مهم ترین راوی تفسیر حاضر - پرداخته و از مجموع گفته ها و اظهار نظر موافقان و مخالفان به این نتیجه رسیده است که دلیلی بر تضعیف و دلیل منصوصی بر توثیق وی وجود ندارد. بنابراین، مفسّر استرآبادی مجهول الحال است، جز اینکه گروهی از ر...

پرسش های اصلی این پژوهش عبارتند از : 1-آیا اساسا بررسی رجالی احادیث غیرفقهی ، لازم است؟ 2-به طورکلی حدود تاثیرگذاری دانش رجال در برداشت ها و موضع گیری های علوم قرآنی چقدر است؟ 3-در یک ارزیابی فراگیر، کدام بخش از علوم قرآنی ، انس و پیوند بیشتری با دانش رجال دارد و کدام بخش از آن پیوند چندانی یا هیچگونه ارتباطی با این دانش ندارد؟

خاندان ابن حنفیه در روند شکل گیری، رشد و توسعۀ افکار و اندیشه های علمی گسترۀ تاریخ اسلامنقش مهمی داشته است. به گونه ای که نوع فعالیت علمی و نحوه عملکرد آنان، یکی از عوامل مهم و تأثیر گذار در گسترش علوم مختلف نقلی و عقلی و انتقال آنها به نسل های بعدبوده است. در این پژوهش که با تکیه بر روش های کمی انجام گرفته است، پس از بررسی عملکرد علمی شخصیت های شاخص خاندان ابن حنفیه، اطلاعات و داده های به دست ...

برخی از مفسّران و متکلّمان اهل سنّت کوشیده اند برای آنچه پس از رحلت پیامبر اکرم(ص)رخ داد، مستندات قرآنی بیابند. یکی از این مستندات، آیه 69 از سوره نساء به انضمام آیه ششم و هفتم سوره حمد است که در نظر برخی از مفسّران اهل سنّت از جایگاه خاصّی در مبحث خلافت برخوردار است و یکی از مستندات و دلایل آنان برای اثبات خلافت ابوبکر می باشد. به نظر می رسد که اختلاف در تعیین مصداق «صدّیق» که به دلیل روایات متعارض ب...

شناخت اسباب نزول آیات قرآن تأثیر اساسی در فهم آن دارد. اما گاهی ذیل یک آیه چندین سبب ذکر می شود و محقق نمی داند به کدام یک باید اعتماد کرد. افزون بر آن، راه یافتن روایات ساختگی به روایات سبب نزول و ورود آن به ورطه نقل به معنا موجب شده است تا روایات، افزون بر آنکه استنباط فردی راوی باشد، نه گزارش یک شاهد بی طرف عینی، به دروغ و تحریف نیز مبتلا شود. از جمله آیاتی که مفسران برای آن اسباب متعدد ذکر ...

هدف: مسئلۀ اصلی این تحقیق، استخراج و بررسی و نقد آرا و شبهات حدیثی منتقدان حدیث شیعه در ایران معاصر است. روش: روش تحقیق، اسنادی- تحلیلی است. با مراجعه به آثار و کتب موجود منتقدان حدیث شیعه، آرای حدیثی این جریان به دست آمد و با رجوع به منابع اصیل و احادیث ک...

ابن­قولویه از محدثان قمی در سدۀ چهارم بوده که سال­های پایانی عمر خود را در بغداد سپری کرده است و محدثان و عالمان بزرگی همچون غضائری و شیخ مفید از او بهره برده­اند؛ اما اکنون از آثار و آراء وی نشان کمی در دست است. میزان تأثیرگذاری ابن‌قولویه بر حدیث بغداد را می­­توان در دو کتاب رجالی فهرست­نگاری شیعه، الرجال نجاشی و الفهرست طوسی نشان داد. پنجاه و دو راوی صاحب کتاب در این دو منبع، به واسطۀ ابن­قو...