دو جنبش اسلام سیاسی و الهیات آزادی بخش به عنوان جنبش هایی هویت طلب مذهبی در واکنش به ظلم، استبداد و فقر کشورهای جهان سوم شکل گرفتند. اندیشمندان این جنبش ها عمدتاً از روحانیونی هستند که معتقدند دین دارای بعد اجتماعی است و منحصر به امور فردی نیست. فرد دین دار دارای مسئولیت اجتماعی است. دین از ما می خواهد در برابر ظلم سکوت نکنیم و باید برای آزادی و رفع ظلم قیام کرد و ساختارهای وابسته به سرمایه داری...

در پی تحولات اجتماعی در آستانه قرن بیستم میلادی، جنبش‌های زنان در بسیاری از کشورهای جهان شکل گرفتند. با رشد روزافزون تمایلات ملی‌گرایانه در کشورهای درحال‌توسعه، در ایران، هم‌زمان با جنبش مشروطیت و در مصر، همزمان با تلاش‌ها برای استقلال کشور، زنان به تکاپو افتادند تا به کسب بخشی از حقوق اجتماعی خود نائل آیند. طی سال‌های 1285 تا 1342 ه.ش، رواج اندیشه‌های نوگرایانه و ناسیونالیستی، سهم عمده‌ای در ج...

نهضت نافرجام مزدک –نخستین جنبش اجتماعی ایران است که در اوایل حکومت قباد در سال 494میلادی بر پا شد و تا سال524ادامع یافت و اثرات وسیع و شگرفی را حتی بعد از سقوط ساسانیان به جا گذاشت .نوشتار حاضر از رهیافت اندیشه سیا سی –این قیام را مورد بررسی قرار داده و بر این مدعا است که-جنبش مزدک –جنبش اجتماعی در لوای مذهب بوده و هیچ گونه تقابلی با اندیشه سیاسی شاهی نداشته است.مقاله برای بررسی صحت و سقم این ف...

جنبش گولن[1] را می توان به عنوان یکی از جریان های اجتماعی اسلام گرا برشمرد که توانسته است در گستره وسیعی توسعه یابد و پس از ترکیه در نقاط مختلف جهان شعبه های گوناگونی را ایجاد نماید. یکی از کشورهایی که پیروان گولن توانسته اند در آن به موفقیت های خوبی دست پیدا کنند، جمهوری آذربایجان است که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 و کسب استقلال شاهد رقابت های گسترده سیاسی بوده است. برخورد جری...

گسترش سریع اینترنت و تکنولوژی‌های ارتباطی در کشورهای اسلامی این سوال را مطرح می‌سازد که این رسانه‌ها و واسطه‌های ارتباطی چه نقشی در جنبش‌ها و تحولات اجتماعی و سیاسی در این کشورها بازی می‌کنند. این مقاله فضایی را که اینترنت و تکنولوژی‌های جدید در اختیار جنبش‌های اجتماعی گذاشته‌اند تحلیل کرده و به عنوان یک مطالعه‌ی مور...

مشارکت سیاسی زنان یکی از موضوعات مهمی است که در حوزه ها ی مختلف علوم اجتماعی و سیاسی به آن توجه خاص می شود. افزایش سطح تحصیلات زنان، تمایل آن ها به مشارکت در عرصه های مختلف اجتماعی و اقتصادی و به طور کلّی تلاش آن ها برای کسب نقش های مختلف در اجتماع، حکایت از فعال شدن جنبش اجتماعی زنان در ایران دارد. اما علی رغم این جنبش، مشاهده می شود که مشارکت سیاسی آن ها در وضعیت کنونی گسترده نبوده و این در حا...

جهانی شدن یکی از واقعیت های حیات انسانی در عصر جدید می باشد. جهانی شدن و بازتاب های آن در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و فنی زمینه ساز تحولات گسترده ای شده است. در این میان، یکی از این پدیده هایی که تحت تأثیر جهانی شدن تحول شگرفی را به خود دیده است، جنبش های اجتماعی هستند. جنبش-های اجتماعی به عنوان یک حرکت تغییرآفرین و نیز یک کنش اعتراضیِ برخواسته از رفتار جمعی افراد، نقش بسیار برجسته ای ر...

از نیمۀ دوم قرن هفدهم و در سراسر قرن هجدهم بیشترین حجم تجارت برده متعلق به انگلستان بود. در سال 1807م دو مجلس عوام و لردها قانون لغو تجارت برده را به‌تصویب رساندند. پژوهشگران برده‌داری در خصوص پایان بخشیدن به تجارت برده عوامل متعددی را بیان کرده‌اند. در این مقاله، نقش کویکرهای پروتستان ضد جنگ و برده‌داری با اهمیتی خاص بررسی شده است. در بیست سال منتهی به تصویب قانون لغو تجارت برده که شرایط اجتما...

جامعه ایران متناسب با تحولات ساختاری در مناسبات اجتماعی و باورهای فرهنگی (به ویژه در کلان شهرها) در شرایط مدرنیته قرار گرفته است و این شرایط، مطالعه در خصوص وضعیت جنبش های جدید اجتماعی در کشورمان را ناگزیر می کند. به واقع جنبش های اجتماعی از نمودهای جهان جدید به شمار می رود و صاحب نظران پدیداری و تأثیرگذاری آن را محصول تعامل میان تغییرات ساختاری و هویت ها می دانند. بدین معنا که تغییرات گسترده ف...

هدف پژوهش حاضر مطالعه ساختار شبکه های اجتماعی مجازی درگیر در جنبش های اجتماعی خاورمیانه و شمال آفریقا است. با مطالعه شبکه های اجتماعی مجازی و کشورهای شمال آفریقا و خاورمیانه که جنبش اجتماعی در آن ها رخ داده بود، شبکه اجتماعی فیس بوک و کشورهای مصر و تونس برای مطالعه موردی انتخاب شدند و روابط فعالان جنبش و نقش آن ها در جریان گسترش اطلاعات جنبش های اجتماعی مصر و تونس، در شبکه اجتماعی فیس بوک، با ر...