نتایج جستجو برای: 1 برهان صدیقین 2 برهان امکان و وجوب 3 اثبات واجب 4 صدرالمتألهین 5 ابن سینا
تعداد نتایج: 5673339 فیلتر نتایج به سال:
ارسطو در منطق خود وجوب و امکان را به عنوان جهات قضایا مطرح می سازد؛ و در فلسفه وی مقصود از امکان نوعی استعداد و قوّه است که برای خروج از حالت بالقوه به بالفعل نیاز به واجبی دارد که مسبوق به امکان نیست یعنی فعلیّت محض است.تمایز میان وجود و ماهیّت نزد ارسطو در قلمرو منطق مطرح است و به حوزه متافیزیک او وارد نمی شود و در نتیجه در نظام هستی شناسی وی هیچگونه تأثیری ندارد. فارابی مانند ارسطو، وجوب و امک...
برهان صدّیقین از براهین مهم و معتبر اثبات وجود خدا در فلسفه و کلام اسلامی بشمار می آید که نخست در فلسفۀ ابن سینا بطور رسمی مطرح شد و پس از آن، دیگر فلاسفه در تحکیم و ترویج آن سعی وافر نمودند و صورت های مختلفی از آن را ارائه کردند. برهان صدّیقین به سبب اتقان و اعتبار خاصّ خودش با استقبال فیلسوف ـ متکلّمانِ امامی در دوران میانی نیز روبرو شد و دانشورانی همچون خواجه نصیر الدین طوسی و علّامۀ حلّی تقریرهای ...
یکی از برهانهای اثبات وجود خداوند، برهانی است که مرحوم علامه طباطبایی به سبک برهانهای صدیقین اقامه کرده است، چون حد وسط این برهان، مطلق «واقعیت» بود، با عنوان برهان «واقعیت» بر وجود خداوند شهرت یافت. برهان قویم علامه در عین استحکام و قوّت، در دورههای اخیر بهدلیل تقریرهای خام برخی ناظران از برهان، با اشکالهایی مواجه شده است که همه مردودند؛ در مقالۀ زیر این برهان را با کمک بیانات علامه طب...
مسئله جبر و اختیار از مباحث دراز دامن مهمی است که دیرباز اذهان انسانها را به خود معطوف کردهاست اندیشمندان در ادیان مکاتب مختلف برابر این مسئلة حیاتی مواضعی اتخاذ کردهاند. اصلی مقاله آن است عامری پیرامون چه دیدگاهی کردهاست؟ فرضیه نظریة یا مطلق دفاع نمیکند، بلکه راه بینابین برمیگزیند. اهم یافتههای عبارتاند : او برای پاسخ پژوهشی ابتدا تحریر محل نزاع میکند میان دو حیثیت شیء اعتبار ذاتش غی...
آیتالله جوادی آملی از جمله اندیشمندان مسلمانی است که هیچیک از تقریرهای برهان وجودی فیلسوفان غربی و مسلمان را نمیپذیرد و آنها را نوعی مغالطه میداند؛ وی همانند منتقدان غربی این برهان، معتقد است که از هیچ مفهومی، حتی مفهوم خدا یا واجب الوجود، نمیتوان وجود خارجی آن را نتیجه گرفت. وی این انتقاد را با مفاهیم فلسفۀ اسلامی توضیح میدهد و اشکال اصلی این برهان را در خلط حمل اولی ذاتی و شایع صن...
ابنسینا وجود خداوند را برهانناپذیر میداند. منظور او از برهان، برهان لمّ است که از آن به برهان مطلق تعبیر میشود. در این مقاله پس از بیان انواع برهان و ارزش معرفتی آنها، دیدگاه ابنسینا در مورد برهانناپذیر بودن وجود خداوند و ادلۀ آن بررسی شده است و به این نتیجه دست یافتهایم که نهتنها برهان صدیقین ابنسینا برهانی لمّی است، برهانهای مخلوقمحور نیز که به ظاهر در آنها از معلول بر علت استدلال شد...
برهان صدیقین ازجمله براهین فلسفی برای اثبات وجود خدا است که از زمان پیدایش آن در دامن فلسفه اسلامی، روایتها و تقریرهای متعددی از آن ارائه شده است. علامه طباطبایی، فیلسوف بزرگ معاصر، ازجمله کسانی است که در آثار خود، دو گونه تقریر از این برهان ارائه میکند. ایشان در دو اثر بدایه الحکمه و نهایه الحکمه روایتی از این برهان ارائه میکند که مشابه براهین پیشینیان است؛ ولی در تعلیقه بر اسفار و اصول فلس...
آخرین و کوتاهترین تقریر از «برهان صدیقین» از علامه طباطبایی است که استاد جوادی آملی دربارة آن ادعا کردهاند که هیچ پیشفرض فلسفی ندارد و از این رو، میتواند به عنوان اولین مسأله فلسفی مطرح شود. این ادعا بحثهایی را پدید آورده و مورد تأیید و انکار برخی از معاصران قرار گرفته است. در مقالات متعددی که در این زمینه به نگارش درآمده است، این ادعا به صورت موردی بررسی و نقد شده است. در این مقاله، ادعای...
چکیده موضوع رساله حاضر، بررسی انتقادی قاعده «ذوات الأسباب لا تعرف الا باسبابها» نزد ارسطو و فیلسوفان اسلامی (با تأکید بر ابن سینا، سهروردی و ملا صدرا) می باشد. طبق این قاعده راه شناخت اموری که دارای سبب باشند جز از راه علل آنها امکان پذیر نیست. منطق دانان قاعده «ذوات الاسباب»، را عمدتاً در ذیل بررسی اقسام برهان و نقش حد وسط در برهان لمی و انی، مورد تحقیق قرار می دهند. اما از آنجا که قاعده مذکو...
آیت الله جوادی آملی از جمله اندیشمندان مسلمانی است که هیچ یک از تقریرهای برهان وجودی فیلسوفان غربی و مسلمان را نمی پذیرد و آن ها را نوعی مغالطه می داند؛ وی همانند منتقدان غربی این برهان، معتقد است که از هیچ مفهومی، حتی مفهوم خدا یا واجب الوجود، نمی توان وجود خارجی آن را نتیجه گرفت. وی این انتقاد را با مفاهیم فلسفۀ اسلامی توضیح می دهد و اشکال اصلی این برهان را در خلط حمل اولی ذاتی و شایع صناعی م...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید