تا قبل از ظهور GPS، علم ناوبری در تعیین موقعیت به هنگام روز از دقت خوبی برخوردار نبود. اما حداقل جای بسی امیدواری است که خورشید و ستارگان و اجرام سماوی دیگر توسط ابرقدرت­ها کنترل نمی­ شوند. نگارنده در اینجا به سیستمی اشاره می­ کند که همواره سمت و جهت خویش را از پنتاگون و نیروهای نظامی ایالات متحده دریافت می­ کند، و با قدردانی از وجود کثرت اجرام سماوی است که این امر امکان­ پذیر شده است.

در این نوشتار آراء و تعلیلات دانشمندان یونانی، اسلامی و لاتینی دربارة رنگین‌کمان، از ارسطو تا دیتریش دو فرایبرگ و کمال‌الدین فارسی بررسی شده است. از نظر ارسطو، رنگین‌کمان حاصل تابیدن نور بر ذرّات آب در ابر است. در جهان اسلام ابن هیثم که نخستین بار تحوّلی جدید در شناخت نور یا اپتیک قدیم پدید آورد، با «روش تجربی» به توضیح رنگین‌کمان پرداخت. چند قرن بعد کمال الدین فارسی به تفسیر نوشته‌های ابن هیثم ه...

کشاورزی پایدار نوعی کشاورزی است که در جهت منافع انسان بوده، کارایی بیشتری در استفاده از منابع دارد و با محیط در توازن است. سیستم های مدیریت کشاورزی فقط زمانی پایدار هستند که کیفیت خاک حفظ شود و یا افزایش یابد. از آنجا که اندازه گیری های آنزیمی ساده بوده و هزینه آزمایشگاهی کمی دارند دارای پتانسیل استفاده به منظور ارزیابی کیفیت خاک هستند. تغییر صفات شیمیایی خاک سطحی مانند افزایش شوری می تواند به ...

در سنت تفسیری، سدرَهُ المنتهیٰ به عنوان درخت سدری باشکوه و آراسته در دورترین نقطۀ بهشت مطرح بوده، و در زمرۀ باورهای آخرت شناختی مسلمانان جای گرفته است. این در حالی است که با توجه به سیاقِ تنها کاربرد قرآنی آن در سورۀ مکّی نجم، سدره المنتهی باید پدیده ای شناخته برای مشرکین عرب نیز بوده باشد. مجموع کاوشهای فرهنگی ـ گفتمانی و ریشه شناختی نشان می دهد که سدره المنتهی نه دقیقاً یک درخت، بلکه یک صورت فلکی ب...

چکیده واژة «آیه» در قرآن کریم دربارة موضوعات مختلف، مانند آیات قرآن، معجزات انبیاء و پدیده های طبیعی و ... به کار رفته است. در پاسخ به این پرسش که از منظر قرآن، چه پدیده هایی و با در نظر گرفتن چه ویژگی هایی، «آیه» است، شانزده پدیدة طبیعی را می یابیم که در قرآن کریم به عنوان«آیه» معرّفی شده اند. برخی از این پدیده ها، مانند آسمان ها و زمین بارها در قرآن به عنوان «آیه» معرّفی شده اند و به «آیه» بود...

نزدیک به 3/1 سرزمین ما را بیابان و کویر فرا گرفته است. جایی که در نگاه اول خشکی و بی ثمری آن ما را پژمرده می سازد. آیا در عمق وجود ساده کویر چیزی پنهان است؟ پروژه مورد بحث با عنوان مرکز کویر و کیهان شناسی در کویر مرنجاب شهرستان آران و بیدگل و در مجاورت کاروانسرای مرنجاب قرار دارد. سیل منجمان حرفه ای و آماتوری که در شب های آغازین بهار و پاییز و نیز اوقات مهم (از لحاظ نجومی) به منطقه مرنجاب روی م...

چکیده : ساخت و ساز در شهرهای بزرگ باعث تضعیف و کاهش فضای سبز در مناطق شهری شده ،و با افزایش ارتفاع و تراکم ، سرانه فضای سبز روز به روز کاهش می یابد . در واقع ، شهرها به افزایش و ساخت فضای سبز در مراکز خود نیاز دارند. همچنین ، با توجه به افزایش آلودگی هوا ، افزایش نیاز مسکن و. . . . ،کمبود فضای سبز ، بیشتر احساس می شود . از طرف دیگر، در مناطق پرتراکم شهری تقریبا زمینی باقی نمانده است ؛بنابراین ...

در این مقاله سخن از شیخ اشراق‏، شهاب‌الدین سهروردی است که به صفیر سفیر عالم معرفت، شهید طریق غربت، سیمرغ قاف الفت، شهاب ثاقب افق آسمان حکمت، شهره است. این پژوهش به مقام «صفیر سیمرغ» می‌پردازد. بررسی و تحلیل اندیشه‌ای سترگ در اثری بزرگ، که به ظاهر رساله‌ای مجمل در عرفان و بیان مدارج سلوک و اسرار معرفت است. این رساله در جای‌گاه کتابی مبسوط است که گویا به ضرورت تعلیم به صورت کوتاه و موجز درآمده است.

طبقه بندی علوم همواره مورد توجه فلاسفه و دانشمندان بوده و هست . بسیاری از بزرگان دینی و غیر دینی هم در این باب داد سخن داده اند . در قرون اخیر ‘فرهنگ نویسی نیزناگزیر به مسئله تقسیم بندی و طبقه بندی علوم پرداخته است . در این طرح با استفاده از تجارب قبلی ‘طرحی جدی و با اتکا و استناد به آیات قرآن مجید داده شده است . این طرح عمدتأ ‘ به تقسیم بندی دوگانه توجه کرده و تا چند رده همین روش را حفظ کرده ا...

موضوع مقالة حاضر، بررسی آیات مربوط به رجم شیاطین با شهاب آسمانی و واکاوی نظرهای تفسیری مختلف در این باره است. دیدگاه‌های متعددی در بارة آن از سوی مفسران و متفکران مطرح شده است. در این نوشتار دیدگاه‌های مختلف مفسران و محققانی چند از جمله سید قطب، استاد مکارم، علامه طباطبایی، طبرسی، عبدالعلی بازرگان، طنطاوی، نصر حامد ابوزید، دکتر سروش بررسی می شود. برخی از مفسران این آیات را سربسته تفسیر کرده وبر...