میرزا ابوالقاسم شیرازی متخلّص به «فرهنگ»، خوشنویس و شاعر قرن سیزدهم ه. ق، فرزند وصال شیرازی است. وی آثار ارزنده‌ای را چون دیوان شعر، فرهنگِ فرهنگ، رساله طب‌البله، شرح حدائق‌السحر و شرح و ترجمه کتاب بارع از خود به یادگار گذاشته است. یکی از ارزنده‌ترین آثار او فرهنگ لغتی با نام فرهنگِ فرهنگ است که به صورت نسخه خطی و به خط مؤلف در کتابخانه ملی نگهداری می‌شود و تصحیح و تحشیه آن حاصل پایان‌نامه کارشناس...

این تحقیق به بررسی دو اثر «رستم و سهراب» اثر ابوالقاسم فردوسی - شاعر قرن چهارم - و داستان حضرت ابراهیم و اسماعیل از منظر قرآن پرداخته است. هدف از این تحقیق آشکارساختن نمودهای مفهوم لویناسی مسئولیت در رابطه بین فرزندکشی توسط شخصیت‌های اصلی این آثار، رستم و حضرت ابراهیم، و تردیدهای اخلاقی است. این تحقیق بر آن است که نشان دهد که آیا عمل فرزندکشی توسط شخصیت‌های ا...

ابوالقاسم فنایی در طرح اصلاح‌گرایانه خود، ظنون عقلی را حجّت می‌داند و مبتنی بر این نکته، به نقد اجتهاد متداول در حوزه‌های علمیه می‌پردازد. هدف مقاله‌ حاضر، نقد دیدگاه او به روش تحلیلی است. ادعای ما این است که مقام معرفت متفاوت از مقام داوری است؛ مقام معرفت، بی‌شمار ارزشی، بی‌آستانه و قانون‌ناپذیر است؛ حال‌آنکه مقام داوری دوارزشی، آستانه‌مند و قانون‌پذیر است. در مقام داوری چه‌بسا جنبه‌های غیر‌معر...

« اقبال لاهوری » و « ابوالقاسم شابی » از شعرای انقلابی و متعهد بودند که در راه اصلاح  بیدارسازی افکار مردم گام نهادند. این دو شاعر آزادیخواه علیه جور حاکم بر زمانة خود قیام کردند و به قیام علیه ستم متعهد شدند و ب هعلت خفقا نهای موجود در سرزمی نهای در قصاید « ظالم و ظلام » تونس و پاکستان، زبان رمز و کنایه را برگزیدند تا آنجا که مار تعبیر م ی شود. اقبال نیز از « الثعبان » شابی نماد استعمار فرانسه...

ابوالقاسم شابی دارای دو نوع اشعار است : اشعاری که مربوط به مرگ و اشعاری کهمربوط به زندگی است در هر دو دسته از این سروده ها شابی دیدگاه های فلسفی خود راآزادی » نسبت به مرگ و زندگی بیان می کند و تنها هدفش از بیان این دو دیدگاه رسیدن بهاست، که تنها راه رسیدن به این دو هدف از طریق زندگی « آرامش درونی » و « مطلقامکان پذیر است چه در طبیعت و چه در ماورائیات، زیرا طبیعت را سراسر نشانه های ذاتپاک الهی م...

یکی از طومارهایِ نقّالیِ نسبتاً کهن و ناشناخته کتابی است به نام کلیّات شاهنامۀ فیلسوف شهیر حکیم ابوالقاسم فردوسی که در سال (1339 ه.ش) در تبریز چاپ شده است. این متن به نثر ترکی است و داستان­های آن از پادشاهی گیومرث تا دو روایتِ بابک و ساسان و اردشیر و کرم هفتواد از دورۀ ساسانیان را شامل می­شود. مأخذِ فارسیِ دستِ‌کم دو روایتِ این طومار مربوط به عصر صفوی است و زمانِ گردآوری و ترجمۀ باز دستِ­کم دو داستانش، پای...

در آثار منظوم و منثور کلاسیک فارسی به ویژه متون عارفانه و صوفیانه نمونه­های بیشماری می­توان یافت که کاملاً منطبق با ویژگی­های سبکی داستان­های مینی مال است. در این میان، برخی از حکایت­های ابوالقاسم قشیری در رساله­ی قشیریه برخی از ویژگی­های داستان مینی مال را دارند. پژوهش حاضر برآن است تا به شیوه­ی تحلیلی - توصیفی به بررسی ساختار حکایت­های رساله­ی قشیریه و تطبیق آن با اصول داستان­های مینی مال بپرد...

چکیده ابوالقاسم حسن بن احمد عنصری بلخی ، یکی از بزرگترین قصیده سرایان و مدیحه گویان ادب فارسی است . او ملک الشعرای دربار سلطان محمود غزنوی بود و پایه و منزلت وی آنچنان بود که اکثر شعرای آن زمان می بایست به واسطه وی ، قصاید خود را به دربار سلطان محمود معروض دارند . شعر عنصری را در نهایت استحکام و رزانت و متانت دانسته و به خصوص در قصیده و مدیحه سرایی اشعار او را سرمشق شاعران پس از وی پنداشته اند ...

این مقاله بر آن است که جلوه های گوناگون معرفت شناختی و هستی شناختی عنصر نور را در مثنوی بررسی و آن را با آثار عرفانی مهم فارسی مقایسه کند. نتیجۀ کار نشان می دهد که مولوی بیشتر به جنبه های معرفتشناختی عنصر نور با تکیه بر قرآن و شریعت پرداخته است و تلقّی او از عنصر نور و توابع آن، هم با تلقّی اصطلاحی صوفیانی مثل علی بن عثمان هجویری و ابوالقاسم قشیری و هم با تلقّی هستی شناختی و معرفت شناختی ویژۀ امثا...

الرسالة الی الصوفیة یا رسالۀ قشیریه، اثر ابو القاسم قشیری (د. 465ق)، از جمله مهم‌ترین آثار در قلمرو تصوف مدرسی اسلامی است که در قرن پنجم به زبان عربی نگاشته شده است. این اثر به فاصلۀ کوتاهی پس از تألیف، به فارسی ترجمه شده و ارتباط فارسی‌زبانان با اندیشه‌های قشیری، از دیرباز تا کنون، غالباً از طریق همین ترجمۀ قدیم بوده است. مؤلفان این مقاله کوشیده‌اند با مقایسۀ ترجمۀ قدیم ...