برای این که یک «سیاست کیفری» همزمان، کارآمد، عادلانه و انسانی باشد، لازم است در پیش بینی و اجرای ضمانت اجراهای کیفری، متناسب با تنوّع جرائم، گوناگونیِ مجرمان و تفاوت شرائط ارتکاب بزه، از انواع و مقادیر مختلف مجازات ها بهره جوید. در سیاست کیفری اسلام، با تشریع کیفرهای ثابت و معیّن (قصاص، دیات و حدود) و مجازات های نامعین و انعطاف پذیر (تعزیرات)، این تنوّع کیفی و نوسان کمّی به خوبی دیده می شود. لکن وجو...

تقیه یکی از باورهای شیعه است و در جائی قابل اعمال می باشدکه جان یا مال و یا عِرض شخص در خطرِ تعرض دشمن بوده و حفظ آن منوط به اظهارسخن یا عملی برخلاف موازین مسلّم دینی باشد. امامان معصوم نه تنها اجازه داده اندکه به این حکم عمل شود بلکه خود بدان عمل نموده تا جائی که پاره ای از روایات متضمن حکم شرعی براساس تقیه صادر گشته و لذا نمی تواند مستند حکمی، تحت عنوان سنت، قرارگیرد. از سوئی فقها، بسیاری ازروای...

چکیده ولی‌فقیه از طریق احکام حکومتی و فتاوی اجتماعی و اجتماعی تبعی، که در این مقاله «احکام نظامیه» خوانده می‌شوند، در قانونگذاری جنایی نقش ساختاری و سنجشی دارد. موضوع اساسی این مقاله، تبیین جایگاه «احکام نظامیه‌ی ولی‌فقیه» در ساختار نظام جمهوری اسلامی ایران و به‌ویژه شورای نگهبان است. این مسئله می‌تواند به ایجاد رویه‌ای واحد در عملکرد نهادها و مراجع حقوقی جمهوری اسلامی ایران از جمله شورای نگهبا...

شناخت فلسفه احکام اسلامی از موضوعاتی است که هم در امکان و هم در ضرورت آن بحث‏های زیادی وجود دارد. در بیان فلسفه قصاص، شارع مقدس، خطاب خود را متوجه صاحبان فکر و اندیشه می‏کند و می‏فرماید: (ولکم فی القصاص حیاه یا اولی الالباب) و این اشاره به این واقعیت‏است که تنها صاحبان فکر و اندیشه و عقل می‏فهمند که قصاص موجب حیات خواهد بود. در فقه جزایی اسلام سه نوع مجازات که هر کدام دارای ویژگی‏های مخصوص به ...

چکیده : عنوان رساله پیش رو « بررسی تطبیقی نقش موجود زن در خانواده و نقش مطلوب آن از منظر فقه شیعه » می باشد.شکی نیست که زنان در طول تاریخ از شأن و موقعیت لازم و کافی برخوردار نبوده و غالباً دچار ستمهایی بوده اند. با رشد روز افزون آگاهی های بشر و با افزایش آگاهی بانوان در سده های اخیر، به تدریج این پرسش به طور جدی مطرح شده است که جایگاه ونقش واقعی زنان در جامعه ومخصوصا خانواده کدام است؟ .در ا...

چکیده بر دانشمندان و محققان این نکته پنهان نیست که در بین تمام شرایع و ادیان الهی، شریعتی کامل تر از شریعت اسلام نبوده است، چرا که هم پیام آور این شریعت از همه ی پیامبران افضل بوده و هم خلفا و اوصیائش بر دیگران فضیلت داشته اند. در شرع مقدس اسلام، احکام الهی به طور کامل بیان شده است. هر چند در قرآن کریم به برخی از احکام به طور اجمال اشاره شده، لکن پیامبر گرامی اسلام و ائمه ی اطهار به شرح و تفس...

چکیده هرچند غالباً ایفای دین از ناحیه مدیون صورت می گیرد، ولیکن مطابق قانون مدنی ایفای دین از جانب غیر مدیون هم جایز است اگرچه از طرف مدیون اذن نداشته باشد، ولی کسی که دین دیگری را اداء می کند ، اگر با اذن مدیون اقدام کرده باشد حق مراجعه به مدیون را دارد و إلا حق رجوع ندارد؛ و شخص ثالث می تواند بنا بر انگیزه های مختلفی به جای محکوم علیه برای استیفای محکومٌ به مال معرفی نماید. در تحقیق حاضر هدف...

در بین مراجع نظارت و کنترل بر اعمال اداری که چه به­صورت داخلی و چه به­صورت خارجی عهده دار امر نظارت و کنترل هستند شاید بتوان دیوان عدالت اداری را بعنوان تنها مرجع قضایی در ایران یاد کرد که قابلیت این را دارد تا از خروج مراجع عمومی از دایر? قانون و حدود اختیاراتشان که موجب قانون تعیین شده است به نحو موثری جلوگیری کند و از آنچه که مجلس در مقام نمادی از اراد? ملت انشاء نموده است صیانت کند. هر چند ...

مقاله­ای که پیش روی دارید به بررسی آیات ربا و بیان پاره­ای از احکام مستفاد از آن می­پردازد. تبیین ترتیب نزول، شان نزول و سیر تحریم ربا در قرآن، معنای لغوی و فقهی ربا، علت­ها یا حکمت­های تحریم ربا -که در قرآن بدان تصریح شده و در روایات نیز مورد تاکید قرار گرفته- و همچنین توجه به نقطه نظر فقها و کیفیت استنباط احکام ربا از آیات و روایات از جمله مباحثی است که در این نوشتار مورد بررسی قرار گرفته است...

اعجاز قرآن از جنبه های گوناگونی بررسی شده است که یکی از انواع آن اعجاز علمی است. علوم در قرآن به دو دسته تقسیم می شوند: علم به حقایق حسی و عقلی، علم به حقایق غیبی و ماورایی. گرچه قریب به یک چهلم آیات شریفه به خلقت آسمان ها، ماه، خورشید، ستارگان و عجایب آنها اختصاص پیدا کرده است، وجود احادیثی دربارة منع ایجاد ارتباط بین گردش ستارگان و تأثیر آنها بر سرنوشت بشری را نمی توان نادیده گرفت. در این مقا...