باغ در شعر سعدی کالبد چهاربخشی یا دوبخشی از گیاه، آب و کوشک که امروز متخصصان علوم مدرن در مقیاس دانه­های معماری و یا شهر تبیین می‌کنند نیست؛ بلکه فهم و منظومه‌ای معنایی است که یک مقام عالی به‌صورت بی‌واسطه در انسان ایرانی را تداعی می­نماید. درواقع پیش از آنکه یک نمود باشد یک مفهوم عالی است که هم منظم‌کنندۀ سایر مفاهیم درون و هم عامل منظم کنندۀ بیرون است. نمودِ بیرونی این فهمِ مدام نو شونده از عال...

سال‌هاست بحث باغ، باغ‌سازی، و باغ ایرانی در ادبیات و متون معماری و شهرسازی مطرح بوده ‌است. این، جای خوشبختی است؛ ولی بدبختانه هر روز بیش از گذشته "باغ ایرانی" به معنایی که عموم می‌شناختند و می‌شناسند از محیط شهرهای ما رخت برمی‌بندد، بدون آنکه جای خالی آن حس شود. این‌طور به‌نظر می‌رسد که "پارک" جای آن را گرفته ‌است. این مقاله به بررسی موجز این موضوع اختصاص‌ یافته‌ است که چه فرق مفهومی و روش‌شنا...

چکیده ندارد.

باغ به مثابۀ تمثالی از بهشت، همواره در میان باورهای ایرانیان، جایگاه مقدسی داشته است. برخلاف اندیشه های رایج مبنی بر هویت و ساختار یکسان باغ ایرانی در طول تاریخ، شاخصه های اصلی باغ سازی در ادوار گوناگون بسیار متغیّر بوده است. به نظر می رسد این تفاوت ها با تغییر آیین های دینی که تعاریف متفاوتی از بهشت آرمانی ارائه می دهند، نمود بارزتری یافته و مستلزم تأملی دقیق تر است. این پژوهش سعی بر این دارد ت...

تعلق خاطر انسان به طبیعت، اگرچه در بعضی شرایط، متغیر و گاه کم‌رنگ می‌شود، اما همواره توأم با معنویت، و جلوه‌های بیان آن نیز پر رمز و راز است. در بسیاری از فرهنگ‌ها، انسان و طبیعت به مثابه یک کلیت‌اند و شناخت نحوه تعامل انسان با محیط طبیعی نیز بر همین اساس است. نتیجه این نوع ارتباط، همواره زمینه‌ساز صناعت‌ و خلق بسیاری از هنرها و نیز موجب شکل‌گیری الگوی باغ ایرانی (پردیس)، به‌ویژه باغ‌های متأثر ...

در مطالعه و طرّاحی فضاهای سبز عمومی شهری، توجّه به موضوعاتی چون فرهنگ، سابقة تاریخی، هویت، زیبایی و شرایط محیطی از چنان اهمّیتی برخوردار هستند که غفلت از هر کدام سبب می‌شود تا کلّیت طرح، به عنوان فضایی مطلوب و با هویت و اصیل و کارامد برای جامعه‌ای با فرهنگ خاصّ (برای هر یک از این مفاهیم معنای ویژة خود را قائل است) مخدوش شود. با عنایت به اهمیّت موضوع، در این فرصت سعی بر آن خواهد بود تا با توجّه به مبان...

فرهنگ و ارتباطات در روابط، هم‌زیست و در عمل تفکیک‌ناپذیرند. هر رفتار و عمل فرهنگی، رویدادی ارتباطی است و هر کنش ارتباطی، رویدادی فرهنگی محسوب می‌شود. رسانه دروازه‌ای است که از طریق آن فرهنگ به افراد منتقل می‌شود، زیرا محتوای رسانه یک عنصر فرهنگی به شمار می‌آید. امروزه دستیابی به درک کامل و همه‌جانبه از ارتباط رسانه و فرهنگ، بدون انجام پژوهش‌های چندفرهنگی و مطالعات بین‌رشته‌ای امکان‌پذیر نیست. ر...

چکیده باغ سرچشمه تعدادی از نقوش ایرانی است که معروفترین آنها قالی های باغی است. نفوذ و گسترش مضمون باغ در هنر ایرانی به حدی است که ناگزیر می بایست نمود باورها و اعتقادات را در شکل گیری طرح اولیه آن سهیم دانست. اندیشه اصلی در احداث باغ های اولیه بر مبنای نباز فطری انسانها مبنی بر وصول به جایگاه ابدی و ازلی یعنی بهشت برین بوده است .این باور موجب احداث معابد و پرستشگاههای اولیه در کنار محوطه ا...

تلاش برای بازسازی زندگی پس از مرگ دربهشت بر روی زمین در باور بسیاری از فرهنگ ها از جمله ایران یکی از دلایل ایجاد فضاهایی مانند باغ شده است. در مورد این موضوع که باغ ایرانی تمثیلی از بهشت و کوششی در رسیدن به بهشت آرمانی در این دنیا است، نوشته های بسیاری وجود دارد که در این بین تأثیر چهار نهر بهشتی در فرم و هندسه باغ، به صورت برجسته تری نمایش داده شده است. مقاله حاضر با تأکید بر تأثیر معنایی بهشت...

باغ ایرانی یکی از مهم‌ترین عناصر معماری و تمدن ایرانی است و همچنان هویت خود را به‌عنوان گونه‌ای مهم از باغ‌های جهانی حفظ کرده است. امروزه در گوشه‌کنار ایران، باغ‌های تاریخی فراوانی به‌چشم می‌خورد که کمتر موردتوجه قرار گرفته و رو به ویرانی نهاده‌اند. یکی از باغ‌های زیبای تاریخی بازمانده از دورۀ قاجاری، باغ و عمارت مبارک‌آباد در نزدیکی روستای ورکان، از مناطق مهم باستانی و تاریخی بخش کوهستانی شهرس...