در کتاب فردوس الحکمه از طلسمی برای تسهیل وضع حمل و سرعت بخشیدن به زایمان زنان دیرزا یا سخت زا سخن گفته می شود که چون صورت چاپ شده آن مغلوط است، ضمن معرفی این کتاب ارجمند و مؤلف و اشاره ای به ارزش تاریخی آن، صورت صحیح آن طلسم در این مقاله ارائه می گردد و از اهمیت استفاده از طلسمات و تعاویذ و اوراد در معالجهء بیماران و آرامش بخشیدن به دردمندان و گرفتاران، به عنوان مرحله ای أز تحؤل علم بشر، به اخت...

در میان عالمان امامی مذهب کسانی بوده اند که به طبرسی شهرت داشته اند. برخی از محققان بر این نظرند که واژ? طبرسی را باید به فتح طاء و سکون باء خواند، زیرا این واژه نسبت به طَبرِس را إفاده می کند که معرب تفرش، شهری بین کاشان و اصفهان است و نباید آن را منسوب به طبرستان دانست، چراکه منسوب به طبرستان، طبری و یا طبرستانی است. در مقابل محققان دیگری براساس منابع جغرافیایی و تاریخی و قواعد ساخت واژه نشان د...

مقایسه تطبیقی بین اندیشه­های متفکران در هر علمی یکی از عوامل فتح دریچه­های علم به روی آیندگان است و علم تفسیر نیز از این قاعده مستثنی نیست از رهگذر این تطبیق‌ها، منشأ اصلی یک اندیشه و یا اثر­پذیری یک مفسر از مفسر دیگر و هم‌چنین تحول موضوع­های تفسیری آشکار می­شود؛ لذا نویسندگان این نوشتار در پی آن هستند تا اثرپذیری روش دو مفسر، طبری و ابن‌کثیر از اهل سنت که هر دو مورخ و محدث بزرگی بوده­اند را نس...

بایستگی استفاده از دانش­های نوین ادبی در ارزیابی متون قرآنی و نوشته­های برآمده از معارف قرآنی در جهان امروز بر پژوهشگران مسلمان آشکار و گریزناپذیر است. در پژوهش حاضر ساختار قصه حضرت یوسف(ع) در ترجمه تفسیر طبری با استفاده از نظریه ریخت شناسی پراپ تحت ارزیابی قرار گرفته است. برای رسیدن به نتیجه­ای مناسب­تر، این قصه به چهار داستان بخش شده و شخصیت­ها و خویش­کاری­های آنها در هر داستان هدف تحلیل انتق...

بحرانی که پس از مرگ هارون در روابط میان فرزندان او پدید آمد و به سقوط امین و برآمدن مأمون بر سریر خلافت انجامید، نه تنها خلیفه ی به ظاهر پیروز را در مشروعیت بخشی به حاکمیت برآمده از «فتنه» با موانع جدی روبه رو کرد، بلکه باعث تشویش اندیشه ی تاریخ نگاری اسلامی در بازتاب قتل امین نیز شد. پرسشی که در کانون توجه این مقاله قرار دارد، این است که ماجرای قتل امین چگونه در تاریخ نگاری اسلامی بازتاب یاف...

موضوع این پژوهش ادبی، بررسی مختصات نثر بینابین و بیان ویژگی های آن با نگاهی به آثار منثورقبل و بعد از آن است. برای حصول این امر مقایسه ی تاریخ باعمی و تاریخ بیهقی (به عنوان نمایندگان روشنی از نثر ساده و نثر بینابین) برگزیده شد. سبک و نحوه ی بیان و گزینش خاصی از واژه ها و تعابیر و عبارات در هر دو اثر به ویژه (تاریخ بیهقی)، توجه خواننده را به خود جلب می کند. در این پژوهش با بیان مقدماتی از نثر، د...

امروزه «رایحه درمانی» به عنوان یک روش گیاه درمانی، یکی از شاخه های طب آلترناتیو و مکمل محسوب می شود. مطالعه تاریخ پزشکی نشان می دهد که تمدن های قدیمی توجه زیادی به گیاهان معطر داشته و آن ها را به طور گسترده ای در جنبه های گوناگون زندگی، از مراسم مذهبی و مومیایی کردن مردگان گرفته تا اهداف آرایشی و درمانی به کار می بردند. بر اساس متون قدیمی طب سنتی ایران، ترکیبات معطر هم برای پیش گیری و هم درمان ...

امیر پازواری، مشهورترین شاعرِ بومی سرای مازندران است. زمان و مکان زندگی او به­درستی مشخص نیست. خاورشناسان در سدۀ سیزدهم هجری دیوانش را ثبت کردند و برنهارد دارن آن را تنظیم و با نام کنزالاسرار مازندرانی در سن پترزبورگ منتشر کرد. اشعار برجای­مانده از امیر پازواری، بیانگر وجود دیوانی مکتوب، تا دست­کم دو سده پیش از کتاب کنزالاسرار است؛ ولی آنچه امروزه به آن استناد می شود همین کتاب مذکور است. امیر در...