در مقالة حاضر، با استفاده از نظریة بسیج منابع چارلز تیلی به شناسایی فرایند بسیج منابع در انقلاب اسلامی ایران پرداخته شده است. سؤال اصلی این مقاله آن است که بسیج منابع در انقلاب اسلامی بر اساس الگوی نظری بسیج منابع چارلز تیلی چگونه بوده است؟روش تحقیق مورد استفاده، روش قیاسی و تاریخی است. در این مقاله، بر پایة سؤالات مستخرج از مدل نظری مورد استفاده به مفاهیمی همچون منافع گروه­های مختلف، سازمان­ها...

در این عنوان چالش ها ‘ موانع و یا مشکلاتی هستند ‘ که از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی 1357 به نحوی بالفعل یا بالقوه در مسیر پیشرفت اهداف و آرامانهای انقلاب قرار گرفتند ‘ برخی از آنها داخلی و برخی خارجی بودند . البته این چالشها ‘ فکری فرهنگی ‘ تبلیغاتی ‘ سیاسی‘ اقتصادی و نظامی و در نهایت نظری و عملی نیز هستند . در این مقاله ابتدا مبانی نظری مسأله مورد بحث قرار گرفته و به دنبال آن چالش ها ی نظری و عم...

این مقاله تلاش می کند تا ضمن اشاره به گفتمان اسلام سیاسی به عنوان یکی از گفتمانهای مهم تاریخ معاصر ایران به بررسی تطبیقی خرده گفتمانهای سیاسی مهم این گفتمان در قبل از انقلاب بپردازد و به این سوال پاسخ دهد که اشتراکات و افتراقات فکری این خرده گفتمانها چه بود؛ و اصولاً نظام سیاسی بعد از انقلاب تا چه اندازه تحت تاثیر مشترکات این خرده گفتمان ها بوده است؟فرضیه این پژوهش آن است که نظام سیاسی بعد از ان...

آینده‌پژوهی به لحاظ هستی‌شناسی پست‌مدرن بوده و عدم قطعیت اصل حاکم بر آن است. هدف آینده‌پژوهی نه «پیش‌بینی» بلکه «درنظرگرفتن» است. آینده‌پژوهی مطالعة آینده‌هاست و سه آینده «ممکن»، «محتمل» و مطلوب(مرحج) را به صورت همزمان در نظر می‌گیرد. با تقسیم مطالعات انقلاب به سه قلمرو فلسفة انقلاب، تئوری‌های انقلاب و نتایج انقلاب، پژوهش حاضر، در قلمرو مطالعات نتایج انقلاب‌ها جای می‌گیرد و می‌کوشد با استفاده ا...

چکیده در طول نیم قرن گذشته و در سایه کمرنگ شدن تز «سکولارسازی» و تلاش برای جدایی دین و سیاست، نقش و جایگاه دین در حوزه عمومی مورد توجه دانشمندان علوم اجتماعی بوده است. هدف نوشتار حاضر مطالعه حضور دین درون حوزه عمومی است و برای این کار تلاش می کند تا از طریق پرداختن به نشانه های حضور دین از حضور بسیج کنندگی و حضور نمادین گرفته تا حضور سیاسی و در نهایت حضور نهادی، تحولات سیاسی مصر در طول سه سال گ...

با ظهور انقلاب مبتنی بر اسلام و شکل گیری حکومت دینیِ برآمده از مردم، گفتمان تمدنی ایرانی و اسلامی در قالب تمدن نوین برخاسته و آمیخته از این دو تمدن احیا شد و ایران انقلاب اسلامی، در عمل به احیاگر فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی تبدیل گردید. این مقاله بر این موضوع تأکید دارد که ایران انقلاب اسلامی، قطعاً یکی از نیروهای تعیین کننده و تأثیرگذار در این حوزه تمدنی بوده و در احیا و پیشبرد آن در عصر جدید ن...

پژوهش انسان‌شناختی مایکل فیشر، انسان‌شناس امریکایی، دربارة‌ انقلاب اسلامی ایران نمونه‌ای خاص از رویکرد فرهنگی در مطالعة انقلاب‌ها است. هدف این نوشتار بررسی آرا و اندیشه‌های فیشر دربارة انقلاب ایران و پیامدهای آن است. این مقاله با مرور پرسشهایی که فیشر دربارة انقلاب اسلامی ایران مطرح ساخته آغاز می‌شود و سپس با بررسی چهارچوب اندیشه‌ورزی فیشر دربارة انقلاب ایران، روش شناسی وی، نگاه او به ایران...

انقلاب اسلامی ایران، صرف­ نظر از این­که بساط استبداد کهن ایرانی را برچید و ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نظم موجود را دگرگون ساخت، به موضوعی جالب­ توجه برای نظریه­ های رایج و بدیع در علوم اجتماعی تبدیل شد و حاصل مطالعه­ ی آن پدید آمدن چرخشی پارادایمی در نگاه به نظم جهانی بود. در این مقاله، پرسش اصلی این است که انقلاب ایران به چه دلایلی و از کدام ابعاد برای فوکو تأمل­برانگیز بود؟ او این رخدا...

در بیست و هفت سال گذشته در بررسی انقلاب اسلامی از میان سه نوع تبیین «علّی»، «فرآیندی» و «پیامدی» از انقلا ب ها، بیش از همه به تبیین های علّی و ساختاری (یا نوع اول) توجه نشان داده شده است. هدف اصلی این مقاله، شناخت انقلاب اسلامی از طریق توضیح فرآیند فعال و زنده شکل گیری بسیج انقلابی مردم ایران (یا تبیین نوع دوم) است. نگارنده کوشش کرده از منظر سرمشق انتخاب عقلانی و نظریه بسیج منابع توضیح دهد که چگو...

ماهیت اعتقادی و مردمی‌انقلاب اسلامی‌ و نظام برخاسته از آن، ا ز سویی باعث شد تا دشمنی قدرتهای حاکم جهانی برانگیخته شود و از سوی دیگر، ایران اسلامی‌ را به کانون الهام بخش و بیداری ملتها به ویژه مسلمانها تبدیل کرد. بر این اساس رهبری انقلاب اسلامی، از آغازین روزهای پیروزی انقلاب برای انتقال آموزه‌ها و تجربیات خویش به دیگر جوامع احساس وظیفه کرده و با طرح اندیشه صدور انقلاب در صدد پاسخگویی به این...