چکیده پژوهش حاضرباهدف بررسی علل گسترش وتعمیق فرهنگ تشیع درمنطقه(شهرستان) دماوند دردوره ی زمانی صفویه تامشروطه وکمک به ساماندهی وتدوین تاریخ تشیع وتاریخهای محلی درایران انجام شده است. در این پژوهش سیر تاریخ تشیع دردماوند ازآغازحکومت صفویه تامشروطه وبانگاهی به گذشته تاریخی دماوندپیش ازصفویه موردبررسی قرارگرفته است. مطالعه منابع تاریخی و رجالی و بررسی سیر پیشرفت و تکامل مذهب شیعه درمنطقه دماوند...

قرآن کریم پراهمیت‌ترین متن اسلامی است که همواره از ابتدای دورۀ اسلامی تاکنون اقوام مختلف جهان اسلام از جمله ایرانیان را بر آن داشته که بالاترین هنر خود را در آراستن آن به کار گیرند. هنرمندان ایرانی پس از اسلام هر ورق قرآن را با استفاده از طلا تبدیل به اثری نفیس در نهایت زیبایی کرده‌اند. هدف از انجام این پژوهش مشخص نمودن روند تزئین قرآن‌ها با طلا بوده و این پرسش مطرح است که در طی قرون اسلامی میز...

در این رساله که بررسی سیر تحول تزئینات وسایل روشنایی در ایران در طی سده های 5 تا 11 هجری می باشد سعی گردیده است کاوش و بررسی عمیق، دقیق ، علمی و اصولی در مورد نقوش این اشیا به ویژه خط نگاره ها و کتیبه های آن صورت گیرد تا بدین وسیله بتوان علاوه بر سیر تحول این اشیا در سده های فوق با سیر تحول تزئینات و نقوش این اشیا خصوصا سیر تحول هنر خوشنویسی و خطاطی چه از جهات فرمی و ظاهری و رسم الخط و چه از جن...

ابزار و شیوه‏های لازم برای مکاتبات و کاربرد نشان‏های خاص برای تأیید و اثبات رسمیت آن از سوی حکم‏رانان، از ارکان تشکیلات اداری در دوره‏های مختلف تاریخی بوده است. به همین سبب، از زمان ظهور اسلام، به این موضوعات توجه خاصی معطوف گردید، به طوری که پیامبر(ص) در مکاتبه‏های خویش با سران دولت‏ها و امپراطوران آن دوره، ظاهراً با استفاده از خاتم به عنوان مُهر، آن مرقومه‏ها را رسمیت بخشیدند. با گذشت زمان، در ...

واژۀ استان و استان بندی در ایران پیشینه ای کهن دارد و همین پیشینه باعث شده است که واژه ها و مفاهیم در ارتباط با آن، در تاریخ و فرهنگ ایران، گوناگون و گسترده باشد: ساتراپ (خشثرپاون)، کوست، استان، ایالت، ولایت، مملکت، بلد و دیگر واژگان در این معنای مکانی. پژوهش در انواع، معنا، و گستردگی این واژگان برای شناخت بنیادی و سیر تحولات استان در ایران ضروری است. ازاین رو مسأله اصلی این پژوهش آن است که چه ...

اصطلاح «پر جبرئیل» در قرن ششم هجری به یکی از اصطلاحات پربسامد در حوزه‌های مختلف علوم اسلامی بدل می‌شود. این اصطلاح وجودشناساسانه که شکل تکوین‌یافته‌ای از انگارۀ پیشینی «بال فرشته» است، عمدتاً در متون صوفیانه ساخته و پرداخته می‌شود و به‌مرور به اصطلاحی بنیادین در طرح مبانی هستی‌شناسانۀ متفکران مسلمان بدل می‌شود. از قرن ششم به بعد، این اصطلاح در سایر حوزه‌های علوم اسلامی از جمله حکمت و فلسفه به‌کا...

کتاب «زنان در روزگارشان: تاریخ فمینیسم در جامعه غرب» فمینیسم را از دوره قرون وسطی، قرون وسطی -پیش از آنکه به یک جنبش اجتماعی بدل شود، -تا اواخر قرن بیستم مورد بررسی قرار می دهد. نویسنده نشان می دهد که چگونه فمینیسم همچون یک کنش جمعی از دل وضعیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جوامع سر برآورده است؛ بنابراین، سربرآورده است. لذا زمینه های بروز و سیر تاریخی جنبش فمینیستی را از قرون وسطی تا دوره پس از جنگ ...

گونه‌شناسی منابع تاریخی در قرآن کریم[1] علی بیات* سید روح‌الله پرهیزکاری** چکیده به میزان تنوع و تعدد منابع و آثار تاریخی به جای مانده از رویدادهای گذشتۀ تاریخی، امکان بازشناسی رویدادها و نیز تبیین تغییرات و تحولات آنها فراهم می‌‌آید. به طورکلی منابع تاریخی بر مبنای تولید در سیر زمانی تاریخ حیات بشری به ترتیب به پنج نوع: باستان‌شناسی، تصویری ـ ترسیمی، شفاهی، اسناد (به معنای خاص) و کتابی تقسیم م...

چکیده: در تبیین ویژگی های آثار یک تمدّن یا جامعه، توجّه به معیارهای برآمده از جهان بینی و فرهنگ آن تمدّن یا جامعه یکی از موضوعات لازم الرعّایه و در عینِ حال مغفول است. این غفلت سبب می شود که تحوّلات و برنامه ریزی ها و طرّاحی هایی که برای این آثار انجام می شوند نیز (بدون توجّه به معیارهای بومی) و با معیارهای بیگانه انجام شود. در نتیجه حاصل کار آثاری بیگانه خواهد بود. مقالة حاضر بر آن است تا به برخی م...

واکاوی دقیق معانی اصطلاحات و مصداق یابی آن، از جمله مسائلی است که در مطالعات حدیث شناختی از اهمّیّت بسزایی برخوردار است؛ زیرا گاه یک واژه در ادوار و مکاتب مختلف، مفاهیم گوناگون را افاده می کند. از این رو، بررسی معانی دقیق اصطلاحات و سیر تاریخی آنها می تواند برای پژوهشگران راهگشا باشد. نگارندگان در این نوشتار بر آن اند تا با رویکرد مذکور، به بررسی اصطلاح «قوی» در علم الحدیث بپردازند؛ اصطلاحی که د...