در سده های اخیر و در پی ارتباط ایرانیان با ممالک غربی و تلاش برای مدرنیزه کردن ایران در عرصه های مختلف صنعتی، نظامی، آموزشی و فرهنگی و همچنین آشنایی روشن فکران ایرانی با اندیشه ورزان غربی، اندیشه های مدرن در همة عرصه های زندگی ما ایرانیان از جمله هنر و ادبیات تأثیر بسیار شگرفی بر جای می گذارد. شعر امروز ایران نیز در دورة مشروطه با نوجویی های شاعرانی چند، راه خود را به سوی تغییر و تحول آغاز می ن...

   مقایسه ی ادبیات دو ملت که از نظر زبان و جغرافیای سیاسی با هم تفاوت دارند ، به کشف اندیشه ها و تحولات  ادبی مشترک می انجامد و نشان می دهد دو شاعر علی رغم تفاوت زبانی تا چه اندازه در سبک و محتوا به هم شبیه و دارای  چه شباهات و مشترکات روحی هستند .در راستای این نگرش ، اسطوره پردازی در آثار دو شاعر نوگرای پارسی و تازی – نیما و نازک الملائکه – مورد مقایسه قرار گرفت و روشن شد که آنان به دلیل خفقان...

تصویر یا ایماژ از اصلی‌ترین عناصر شعری است و هیچ تجربه‌ای از تجربه‌های انسانی بدون تأثیر و تصرف نیروی خیال ارزش هنری و شعری پیدا نخواهد کرد. از این روست که خیال در تعریفهای قدیم و جدید هماره عنصر اصلی شعر است. خیال شاعرانه هر اندازه نو و بدیع، و شخصی و فردی باشد، به همان میزان ارزش هنری بالایی دارد. فردیت و نوگرایی در تصویرپردازی از اساسی‌ترین ویژگی‌های شعر نوست. در این میان، نیما نظریه‎پردازی ...

جنبش مدرنیسم که از آن به نوگرایی یاد می‌‌شود از نیمۀ دوم سدۀ نوزدهم در فرانسه پدید آمد و به سرعت راه خود را به سایر کشورهای جهان گشود. شعر ایران نیز در دورۀ مشروطه با نوجویی‌‌های شاعرانی چند به سوی تغییر و تحول پیش رفت، اما تاریخ ادبیات مدرن رسما از نیما آغاز گردید و بعد از آن شاگردانش هر کدام به شیوه‌‌ای راه او را ادامه دادند. احمدرضا احمدی پرچم‌‌دار موج نو و یدالله رؤیایی بنی...

استفاده از سمبول با زمینه اجتماعی در شعر، معاصر بوسیله نیمایوشیج با سرودن شعر ققنوس در سال 1316 شروع شد و پس از او پیروان جدی و توانمندی پیدا کرد. با تأمل و تدبر در شعر نیما؛ بویژه اشعاری که پس از سال مذکور سروده شده، می توان بخوبی خاستگاه و سرچشمه نمادهای شعری وی را یافت. سرچشمه اصلی نمادهای وی نخست طبیعت و جلوه های گوناگون آن است که شامل عنصر زمان، مکان، برخی عناصر اربعه، پرندگان، جانوران، جن...

زبان تمثیلی از زیرمجموعه های زبان شعر و آفریننده تمثیل است و تمثیل بیان غیرمستقیمی است که بر تشبیه بنا می شود. بدین ترتیب که شاعر یا نویسنده برای ذهنیت خویش که معمولا یک مفهوم عقلی و نامحسوس است ، عینیتی را که غالبا پدیده ای محسوس است برمی گزیند. عینیت برگزیده شده باید ذهنیت و عاطفه پدیدآورنده خویش را القا کند . تمثیل با دیگر صور خیال شباهتها و تفاوتهایی دارد و شایسته آن است که یک شیوه مستقل بی...

مقاله‌ی حاضر‌ می‌کوشد‌ با‌ بازخوانیِ‌ «محتوا»‌ و‌ «صورت»‌ در‌ شعر‌ «ققنوس»‌ نیما،‌ وجوهِ‌ «مدرن»‌ بودن‌ را‌ در‌ آن‌ واکاود‌ و‌ نشان‌ دهد‌ که‌ اگر‌ ققنوس‌ «سرآغاز‌ شعرِ‌ مدرنِ‌ فارسی»‌ قلمداد‌ می‌شود،‌ این‌ «مدرن‌ بودن»‌ در‌ کدام‌ وجوهِ‌ این‌ اثر‌ و‌ چگونه‌ خودنمایی‌ می‌کند.‌ برای‌ رسیدن‌ به‌ هدف‌ یاد‌شده،‌ نخست‌ ویژگی‌های‌ «پارادایم»های‌ «پیشامدرن»‌ و‌ «مدرن»‌ به‌ شکلی‌ گذرا‌ و‌ فشرده‌ از‌ منابع‌ اس...

شعر نمادین یا سمبولیک از جریان های مهم شعر معاصر است. به نظر بسیاری از منتقدان و نظریه پردازان، از عوامل گرایش شاعران معاصر به شعر نمادین و سمبولیک تغییر فضای سیاسی و اجتماعی جامعه و اختناق و خفقان شدید نظام مستبد حاکم بر آن است. افزون بر این دیدگاه، می توان به عوامل دیگری چون آشنایی شاعران با جریان های شعری غرب و مکتب سمبولیسم، تغییر دیدگاه و نگرش شاعران به جهان هستی و جامعه و محیط، آفرینش ابه...

چکیده: مکتب ادبی رمانتیسم در اواخر قرن هجدهم، در ادبیات ظهور کرد. از ویژگی های این مکتب، طبیعت گرایی، آرمانگرایی، آرمانشهری، فردگرایی، عشق، عاطفه و احساس، وطن گرایی، بازگشت به کودکی و غم و اندوه در نزد رمانتیک ها بود. در اواخر قرن نوزدهم و به سبب گسترش ارتباط شرق با غرب، نویسندگان و شاعران فارسی به ویژه شاعران مقاومت و پایداری از این مکتب ادبی متأثر شدند. می توان گفت این کلمه به معنای خاص خود،...

چکیده گرچه از عصر جهان بینی اسطوره ای یعنی عصری که انسان می خواست با نیرویی خیالین و به زبان اسطوره، خود و جهان خود را تبیین کند، قرن ها می گذرد، امّا انسان هرگز نتوانسته است از جاذبه ی جادویی اسطوره بی نیاز بماند. شاعران گاه با انطباق اساطیر کهن با شرایط موجود و گاه با اسطوره سازی از مسائل و مفاهیم روز و نیز شخصیّت های تاریخی به بازسازی و نوسازی آن دست یازیده و از نیروی سترگ خیالانگیز آن بهره ...