تلاش پادشاهان ساسانی در احداث شهرها به‌ اندازه‌ای درخشان بود که به‌‌نام هر یک از آن‌ها یک یا چند شهر به ثبت رسیده است. چنان‌که از منابع تاریخی برمی‌آید، جندی­شاپور یکی از شهرهای مشهور شاپور اول در خوزستان است که همانند بیشاپور با پلان مستطیلی‌شکل ساخته شده بود و همانند بیشاپور، از یک‌طرف به رودخانه‌ی سیاه منصور محدود بود. لیکن در اینجا قلعه و دژی وجود نداشته تا از شهر حفاظت کند. باوجود کثرت مکت...

تحقیقات و مطالعات منطقة تاریخی طبیعی پاسارگاد که در شمار آثار میراث جهانی است، بیشتر در رابطه با کاوش های باستان شناسی و کشف آثار به جا مانده است. ازآنجایی که موقعیت دقیق مکانی دریاچة باستانی پاسارگاد و مسیر بستر باستانی رودخانة پلوار – سیوند معیارهای ارزشمندی در تعریف منظر طبیعی پاسارگاد، و نحوه سازماندهی و ترکیب عناصر این مجموعه اند، می توانند در تعیین حریم حفاظتی این مجموعه با ارزش نیز کمک ک...

GPR یکی از روش‌های با قدرت تفکیک زیاد ژئوفیزیک است که توانایی بسیار زیادی در مشخص کردن مکان اشیای گم‌‌شده و تجهیزات مدفون و یا به نقشه درآوردن سریع مناطقی که از نظر باستانی جالب‌‌توجه هستند، دارد. در این روش از امواج الکترومغناطیس بسامد بالا (5/12 تا 2300 مگاهرتز) برای آشکارسازی ساختارهای زیرسطحی بهره برده می‌شود. یکی از بهترین کاربردهای این روش در بررسی‌‌های باستان‌‌شناسی است که روشی غیر مخرب ...

محوطه های متعدد باستانی در منطقۀ کاشان وجود دارد که به دلیل عدم پوشش برنامه های پژوهشی باستان شناسی، همچنان ناشناخته باقی مانده یا مورد غفلت قرار گرفته اند . محوط ۀ فیض آباد یکی از این دست محوطه هاست که خوشبختانه با اقبال روبه رو گشته و مدتی پس از شناسایی، مورد کاوش قرار گرفته است. این محوطه که در 10 کیلومتری شمال شهر نوش آباد قرار گرفته، در دشتی مسطح واقع شده که امروزه با لإیۀ قطوری از ماسه پو...

با توجه به تخریب سنگ‌های منطقه‌ی باستانی تخت‌جمشید تصمیم گرفته شد تا عوامل مؤثر بر این فرایند بررسی شود. این تحقیق با مطالعه­ی نقشه‌های جغرافیایی و نمودار بادهای فصلی و سالیانه منطقه و همچنین نمونه‌گیری از آب باران پیگیری شد. نمونه‌گیری آب­های‌ مختلف از مکان‌های متفاوت و مشخص شهرستان مرودشت در زمان‌های معین در سه فصل پاییز، زمستان و بهار به منظور اندازه‌گیری اسیدیته‌ی آب‌ها انجام شد. pH نمونه­ه...

شهر قم در طول دوران اسلامی به واسطه وجود مرقد حضرت معصومه (س)، به عنوان دومین قطب مذهبی ایران شناخته شده است. تأثیرگذاری عامل مذهبی در معرفی این شهر تاحدی است که گروهی از مورخان معتقدند پیش از ظهور دین اسلام، در این منطقه هیچ­گونه پایگاه شهری وجود نداشته است. علی­رغم تحقیقات پراکنده­ای که در خصوص قدمت شهر قم صورت گرفته است، ابهامات فراوانی در مورد زمان دقیق ایجاد این شهر و سازندگان آن وجود دارد...

محوطه های متعدد باستانی در منطقۀ کاشان وجود دارد که به دلیل عدم پوشش برنامه های پژوهشی باستان شناسی، همچنان ناشناخته باقی مانده یا مورد غفلت قرار گرفته اند . محوط ۀ فیض آباد یکی از این دست محوطه هاست که خوشبختانه با اقبال روبه رو گشته و مدتی پس از شناسایی، مورد کاوش قرار گرفته است. این محوطه که در 10 کیلومتری شمال شهر نوش آباد قرار گرفته، در دشتی مسطح واقع شده که امروزه با لإیۀ قطوری از ماسه پو...

با توجه به تخریب سنگ های منطقه ی باستانی تخت جمشید تصمیم گرفته شد تا عوامل مؤثر بر این فرایند بررسی شود. این تحقیق با مطالعه­ی نقشه های جغرافیایی و نمودار بادهای فصلی و سالیانه منطقه و همچنین نمونه گیری از آب باران پیگیری شد. نمونه گیری آب­های مختلف از مکان های متفاوت و مشخص شهرستان مرودشت در زمان های معین در سه فصل پاییز، زمستان و بهار به منظور اندازه گیری اسیدیته ی آب ها انجام شد. ph نمونه­ها...

برزک، از جمله شهرهای باستانی و تاریخی منطقۀ کوهستانی کاشان است. این مقاله در دو بخش، به بررسی تاریخ و آثار تاریخی برزک با توجه به اسناد و مدارک بر جای مانده، پرداخته است. چون اسناد صریح و روشنی از تاریخ پیش از اسلام برزک در دست نیست، بر اساس شواهد تاریخی و فرهنگی مانند زبان، ادبیات عامیانه، باورها و آیینها تصویری از گذشتۀ آن فراهم آمده است. اهمیت تاریخی برزک در دوران اسلامی نیز با توجه به کتیبه...