کیفیت علم الهی به جزئیات از دقیق‌ترین مسائل فلسفه اسلامی است. متکثّر و متغیر بودن مادیات سبب پیچیدگی بیشتر تبیین کیفیت علم الهی است. براساس نتایج این پژوهش، سبزواری در علم ذاتی خداوند از قاعده بسیط‌الحقیقه و در علم فعلی از اضافه اشراقی بهره برده و معتقد است که موجودات مادی، معلوم بالذات خداوند بوده و مادی بودن آنها مانع علم حضوری به آنها نیست، اما علامه طباطبایی در علم ذاتی خداوند، علاوه‌بر قاعد...

ابن‌سینا در کتاب اشارات و تنبیهات برای بیان توحید واجب‌الوجود استدلالی در تعین واجب‌الوجود اقامه می‌کند. توضیح این استدلال او از وجوه مختلف مورد اختلاف شارحان واقع شده است. اختلاف اول این‌که وی در این‌جا یک استدلال در تعین واجب‌الوجود اقامه کرده است یا دو استدلال. اختلاف دوم این‌که محور استدلال ابن‌سینا، برای نفی تعینی که از جانب ذات نیست، یک واجب است یا دو واجب؟ و سرانجام این اختلاف که منظور ا...

سابقه و هدف: سبک‌شناسی، در اصطلاح علمی در حوزه زبان‌شناسی است که موضوع آن بررسی شیوه‌های گوناگون بیانی در متون است. از این دیدگاه شیوه‌ای که از آغاز تا پایان متن یک اثر به شکل قابل‌توجهی تکرار شده باشد، سبک نامیده می‌شود. مقاله حاضر به بررسی سبک‌شناسی کتاب «الجامع فی‌الأدویه المفرده» نوشته ابن بیطار پرداخته است. «ابن بیطار»، از جمله گیاه‌شناسان و داروشناسان اندلسی بوده که با نگارش کتاب خود، تأث...

قاعده لطف پیشینه ای طولانی در مباحث استدلالی علم کلام دارد و همواره مورد استناد متکلمان در استدلال و اثبات عقاید دینی قرار گرفته و می گیرد؛ شایسته است در تبیین جایگاه این قاعده در علم کلام، دیدگاه متکلمان نامدار مورد توجه قرار گیرد و پیشینه این قاعده شناخته شود. پژوهش حاضر مروری تاریخی بر دیدگاه متکلم شیعی خواجه نصیر الدین طوسی و متکلم اشعری فخر الدین رازی دارد و موارد استدلال و استناد به قاعده...

با نزول قرآن مسلمانان  با نگرش های مختلف اعتقادی، ادبی، عقلی و برهانی به مطالعه ی آن پرداخته، تفاوت ها و تمایز های آن را با سایر متون ادبی به بررسی و کاوش پرداختند. ازجمله این شیوه ها، شیوه ی ادبی است که با استدلال بر پایه ی متن به عنوان یک واحد به هم پیوسته و به هم وابسته با عنوان «نظم» در پی اثبات مینوی و فرا بشری بودن قرآن کریم است. این نظریه توسط عبد القاهر جرجانی تکامل یافت و به نام او مشه...

در این مقاله کوشش شده تا در دو بخش، خداشناسی برهانی و شهودی به عنوان دو شیوه ی شناخت خدای یگانه مورد تعمق و تأمل قرار گیرد. در قرآن کریم و به تبعیت از آن در نهج البلاغه به طور خاص به تبیین این دو راه خداشناسی پرداخته شده است، چراکه راه اوّل (خداشناسی برهانی) توجّه در عالم خلق با ابزار عقل و تفکّر است که بر معرفت حق تعالی استوار شده و از مخلوق بر وجود خالق استدلال می کند و راه دوم (خداشناسی شهودی) ...