هنر و معماری سنتی ، مبتنی بر اصل تناظر میان عالم و آدم است. در ذهن بسیط انسان سنتی، نسبتها و مفتهیم انسانی چنان بسیط می یابند که داممنه وسیع کیهان را نیز در بر می گیرند و کیهانی که در این قلمرو شکل یافته و تصویر می شود چون محصول جهان بینی این انسان است تعریفی کاملاً انسانی می یابد. نظر بر این است که به همین دلیل بین مفاهیم کیهانی وانسانی در جهان بینی سنتی، اشتراک وسیعی به وجود می آید. تأثیر اصل...

سفرنامه­ها منابعی هستند که با استفاده از آن­ها می­توان به بررسی مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، دینی، تاریخی، جغرافیایی، نوع لباس، خوراک و آداب و رسوم و غیره پرداخت. در میان سفرنامه­های فارسی، سفرنامۀ ناصر خسرو را شاید بتوان دقیق­ترین منبع در نوع خود به شمار آورد. توصیف ناصر خسرو در این اثر از مکان­ها،  جوانب مختلف را در بر می­گیرد. یکی از این جنبه­­ها توجّه به وضعیّت اقتصادی مناطق است. وی با دقّت،...

محله های شهری، کوچک ترین واحد کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و قومی در نظام شهرسازی سنتی ایرانی ـ اسلامی به شمار می روند. محلات شهرهای اسلامی، روزگاری محل تبلور پویایی اجتماعی و اقتصادی در حیات شهری بوده اند و اکنون به سبب عدم معاصرسازی کالبد و فعالیت های موجود، با آسیب های متعددی روبه رو شده اند. محلۀ محتشم یکی از هفت محلۀ تاریخی کاشان است که در این تحقیق، به بررسی و معرفی آن و ویژگی های کاربری زمین ...

بررسی های تصاویر ماهواره ای و مطالعات صحرایی بر روی ساختارهای شکننده منطقه گلپایگـان نشـان مـی دهنـد کـه دو سیسـتماصلی گسلش با روندهای شمال باختری- جنوب خاوری و شمال خاوری- جنوب باختری وجـود دارد. گسـل شـازند، مهـم تـرینگسل منطقه، با طولی حدود 190کیلومتر به موازات راندگی اصلی زاگرس امتداد یافته است. اندازه گیری هـای صـحرایی صـفحاتگسلی نشان می دهند که ساز و کار این گسل معکوس راستگرد است. این گسل...

پلان بنای چارقاپی در حاشیه شمال شرقی شهر قصرشیرین، از نوع چهارتاقی است ولی اختلافاتی با دیگر نمونه های شناخته شده دارد. مهمترین این تفاوت ها، وجود واحدهای ساختمانی در جانب شرقی بنای چهارتاق چارقاپی است. تعدای از مورخین در مورد بناهای شهر قصرشیرین (عمارت خسرو، چار قاپی) اشاراتی داشته اند. این بنا مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته و آنرا به عنوان بنایی از اواخر دوره ساسانی معرفی نموده اند. اک...

فریومد اکنون یکی از دهستانهای بخش میامی شهرستان شاهرود است که در شرق استان سمنان واقع شده است. بنا به قول حمدالله مستوفی این شهر در قرن هشتم هـ .ق. مرکز بخش جوین بوده است .در زمان ایلخانان اعتبار بالایی داشته است. در منابع تاریخی نام این شهر ذکر شده است. دولتشاه سمرقندی از عمارت شهرستان فرومد نام برده و از آن به زیبایی و شکوه یاد می کند. مهمترین اثر به جای مانده از شهر فریومد، مسجد جامع آن است....

جمالزاده یکی از نویسندگان پیشرو در زمین? ادبیات داستانی است که کتاب ها و یادداشت های پراکنده قابل توجهی از او به جا مانده است. اولین نکته ای که در مطالع? هر اثر جمالزاده جلب توجه می کند، زبان و سبک خاص نویسندگی اوست که سرشار از کنایات و ضرب المثل هاست و به قول دکتر محجوب یکی از نویسندگانی است که همراه با صادق هدایت در جمع آوری و حفظ فرهنگ عامیانه تلاش کرده است. دربار? جمالزاده و آثار و افکار او...

بیان مسئله: تجلی از اصطلاحاتی است که در عرف، با آن، کیفیت بینش و دریافت خود را از دریای معرفت و شناخت حق تعالی و ظهور وی در عالم تعینات بیان می‌کنند، و در هنرهای وابسته به چنین اندیشه‌ای نیز، این تفکر، به گونه‌های مختلف نمود می‌یابد. معماری سنتی ایران نیز به عنوان یک هنر وابسته از این امر مستثنی نیست. استفاده از شیشه‌های رنگین در جبهه اصلی رو به نور در عمارت های سنتی شیراز یکی ...

در طی حاکمیت مظفر الدین شاه،تحولات فرهنگی‌ عمده‌ای در ایران رخ داد که یکی از آنها تأسیس مدرسه به‌ سبک نوین بود.در خارج ازمرزهای ایران نیز،به تبع تحولات‌ داخلی،مدارسی به سبک جدید بنیاد نهاده شد.یکی از این‌ مدارس،مدرسهء اتحاد ایرانیان در شهر بادکوبه بود.مؤسسان‌ و کار به دستان این مدرسه،جمعی از کنسولها و کارگزاران‌ دستگاه دیپلماسی وقت ایران و نیز افراد ترقیخواه ایرانی در بادکوبه بودند.سرانجام پس ا...

یکی از مهم‌ترین منابع جهت شناخت باغ و باغسازی دوران اسلامی ایران، کتاب «ارشاد‌الزراعه» ابونصر هروی است که در 921 ه.ق، چند سال پس از سقوط تیموریان، به نگارش درمی‌آید. این کتاب منبع ارزشمندی جهت آشنایی با مباحث گوناگون باغبانی و باغسازی محسوب می‌شود و در هشت بخش با عنوان «روضه»، به توصیف مهم‌ترین ضرورت‌های باغسازی می‌پردازد. هدف این مقاله پاسخ‌گویی به این سؤال است که مهم‌ترین مؤلفه‌های سازندۀ یک ...