چنانکه می دانیم هنجارگریزی میراث ادبیات عرفانی است که در ساختار و مضمون به گونه های مختلف در متون تصوف ظهور و بروز پیدا کرده است و عادت ستیزی از موتیف های اصلی این متون می باشد. در ادبیات مدرن و پست مدرن نیز هنجارگریزی به اشکال متفاوتی مطرح است که برخی از این موضوعات را لیچ در رویکردی زبان شناختی به شعر مطرح می کند. ولی هنجارگریزی را ابزار اساسی شعر آفرینی می داند و سپس به طرح هشت نوع هنجارگریز...

هنجارگریزی، همواره یکی از مؤثرترین روش های برجسته سازی زبان شعر بوده است. این پدیده، در شعر معاصر عربی اهمیت فراوانی یافته است تا آنجا که گاهی، درکِ کلیّتِ شعری، بر محورِ آن دور می زند. عزالدین مناصره، شاعر معاصر فلسطینی، از جمله شاعرانی است که از انواعِ هنجارگریزی های نحوی، واژگانی و نوشتاری بسیار گسترده استفاده کرده است. علاوه بر این، وی گاهی با استفاده از عبارت ها و تمثیل های کهن، مضمونی از شعر پ...

بازنمایی گفتار از مهم­ترین ابزارهای نویسندگان در تألیف متون روایی و به خصوص داستان به شمار می­رود. نقل­ قول مستقیم و غیرمستقیم، که دو شیوه بازنمایی گفتار هستند، نام های آشنایی در زبان فارسی محسوب می­شوند، اما درباب بازنمایی گفتار در زبان فارسی کمتر بحث شده است. مقاله حاضر به بررسی و مقایسه شیوه­های گوناگون بازنمایی گفتار در داستان­های فارسی قبل از نهضت ترجمه در دوره قاجار و داستان­های تألیف شده...

پیشینه معنا در زبانشناسی حکایت از آن دارد که زبان شناسی صورتگرا به دلیل داشتن رویکردی تجریدی به زبان و بی توجهی به بافت از پرداختن به قضیه معنا چشم پوشیده است. در مقابل آن ‘ زبانشناسی نقشگرا از منظر کاربرد شناسی و فرازبانی فقط توانست تا قلمرو خاصی از عهده تبیین معنایی زبان بر آید: یعنی در مواردی از منظر شنونده وخواننده از درک کامل جملات مبهم عاجز ماند. نگارنده بر آن است که نشان دهد در آنجا که ز...

منظومة دلاویز ویس و رامین از داستان‌های روزگار اشکانیان است که فخرالدین اسعد گرگانی از شاعران بزرگ سبک خراسانی در میان سال‌های ‌(432-446ه.ق) به بحر هزج آن را به نظم درآورده است. هنجارگریزی یکی از مؤثرترین شیوه‌های برجسته‌سازی و آشنایی‌زدایی فخرالدین در سرایش این مثنوی است که از این رهگذر هم به توسعة زبان شعری و زیبایی کلام خود پرداخته و هم لذّت درک ادبی و تأمّل مخاطب را فزونی بخشیده است. این پژوه...

برجسته‌سازی ویژگی و مشخصۀ زبان ادبی است. اثر ادبی به این وسیله از واقعیت موجود جهان واقع و نیز ساخت آشنای متن آشنایی‌زدایی می‌کند. برجسته‌سازی را می‌توان با هنجارگریزی زبانی، یعنی انحراف هدف‌مند، نقش‌مند و غایت‌مند از قواعد کلی زبان، یک‌سان شمرد. هنجارگریزی نوشتاری یکی از انواع هشت‌گانۀ هنجارگریزی است که «لیچ» از آن‌ها نام برده‌است و بسیاری از شاعران معاصر از این شیوه برای افزودن معنا یا معناها...

فرضیه نوآوری بهینه که در زبان­شناسی شناختی مطرح‌شده است بر این فرض است که محرکی که تا حدودی جدید است و البته مقداری آشنایی نیز در آن وجود دارد، بیشـترین لذت هـنری را منـتقل می­کند. این فرضیه شبیه به هنجارگریزی و برجسته­سازی در ادبیات است و بر اساس آن، این تحقیق به بررسی این فرضیه می­پردازد که لذت ادبی در عبارات هنجارگریز شعر قیصر امین­پور به‌دلیل نوآوری همراه باکمی آشنایی در این عبارات است و نه...