یکی از راه های کارآمدی که ادیبان مسلمان و غیر مسلمان برای شیوایی و ماندگاری سخن خود از آن بهره جسته­اند، بهره­مندی از واژگان ساختارها و مفاهیم قرآن کریم در واژگان و معانی اسالیب آثار ادبی­ خویش است، و این امر موجب شده تا اثر ارزنده­ای از خود به یادگار بگذارند. مقاله­ی پیش رو، با عنوان «تأثیر قرآن کریم بر اشعار ابوالفتح بستی» یکی از شاعران قرن چهارم هجری است، که تأثیر پذیری این شاعر از قرآن کریم...

از وجوه زیبایی آیات قرآن کریم، گزینش ساختار و وزن صرفی مناسب برای الفاظ است. این ساختارها و اوزان متنوّع، همگی در راستای اغراض بلاغی ویژه و در نهایت دقّت و زیبایی قرار گرفته اند که شناخت آن، جنبه هایی از اعجاز آیات را روشن می نماید. واژگان جمع در قرآن از جمله مواردی است که بر آن اوزان صرفی متنوّعی شاهدیم که هر یک در جایگاه مناسب خود به کار رفته و امکان جابه جایی آن وجود ندارد. با بررسی این اوزان و...

نظم (سازمان دهی/ترتیب/چینش) آیات در قرآن کریم با رویکردها، مدل ها و روش های گوناگون بررسی شده است. در این بررسی ها نظم، بیشتر به چینش الفاظ در یک آیه توجه دارد و برای پاسخ به این پرسش است که چرا این چینش واژگان در آیه، بهترین چینش است و طبیعتی اعجازگون دارد. هم چنین  گاه به چرایی چینش یک آیه پس از آیه ای دیگر، پرداخته شده است. نوشتار حاضر الگویی نوین را به منظور تحول مطالعه نظم قرآن پیشنهاد می ...

یکی از مسائل پیچیده و حساس در حوزه  اجتماعی، مباحث خانواده است. تنظیم روابط انسانی و داشتن خانواده‌ای سالم از شرائط اساسی پرورش سالم نسل آینده و داشتن جامعه‌ای درست می‌باشد. در بین خانواده‌ها گاهی منازعات و مشاجراتی رخ می‌دهد که باید برای آن فکری اندیشید و در رفع آن اقدام عاجل نمود. مباحثی چون نفقه، تمکین و غیر آنها. محکمه خانواده دارای ویژگی خاص و حساسیت ویژه‌ای است، بنابر این باید خصوصیات خاص...

کلمه یا واژه، سنگ بنای ساخت زبانی است؛ بنایی فکری که از جلوه های آگاهی آدمی و برتری بر دیگر موجودات می باشد. برای زیباشناسی به ابزاری به نام واژه نیازمندیم. زبان عربی به توانمندی شگرفی در کنار اشتقاق های صرفی متمایز است و این امتیاز، آن را به داشتن واژگان بسیار توانمند ساخته است. منظور از زیباشناسی واژگان قرآن، درک زیبایی رابطه ی واژه با موضوع، یعنی رابطه ی دال با مدلول و همینطور درک تأثیر واژ...

دوفصلنامه ی پژوهش های قرآنی در ادبیات، دانشگاه لرستان سال دوم، شماره ی اول، پیاپی سوم، بهار و تابستان 1394 هـ. ش/2015م صفحات 65- 91 ساخت های همپایه در جزء سی ام قرآن کریم مرتضی قائمی[1] فائزه صاعدانور[2] چکیده برای انتقال پیام های آسمانی، امکانات زبانی به زیباترین شکل ممکن در قرآن کریم به کار رفته است. یکی از ویژگی های سبکی جزء سی ام قرآن کریم، استفاده گسترده از ساخت های همپایه است. همپایگی در ...

با تحلیل و بررسی دلالت معنایی واژگان مترادف و قریب المعنی در قرآن کریم، روشن می شود که میان کاربرد این واژگان و بافت معنایی آن ها هماهنگی و پیوند عمیقی نهفته است؛ بطوریکه در ساختار زبانی قرآن کریم، هر واژه ای بار معنایی خاص خود را داشته و معنا و مفهوم آن در مقایسه با سایر واژگان قریب المعنی متفاوت است، لذا با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم تا برای پی بردن به تفاوت های دلالی این الفاظ، معنای لغو...

درصد قابل توجهی از روایات معصومان(ع) در تبیین و توضیح واژگان وارد شده است. با بررسی این روایات روشن می شود که توضیحات معصومان از واژگان، چه واژگان قرآن یا واژه های دیگر روایات، از یک نوع نبوده، بلکه از تنوع خاصی برخوردار است. پاره ای از توضیحات از سنخ معناشناسی لغوی، پاره ای از مقوله تبیین و تفسیر، در مواردی نیز از نوع بیان تأویلی و گونه های دیگر است. این مقاله درصدد شناسایی گونه های مختلف تبی...

واژه «احسان» یکی از کلمات بنیادین قرآن است که در ساخت دستگاه فکری و جهان بینی قرآنی نقش مهمی را ایفا می‌کند. این واژه در ادبیات قرآنی به دلیل ارتباط معنایی با سایر مفاهیم بنیادین قرآن مثل تقوا و ایمان، شامل حوزه معنایی گسترده‌ای است. گستردگی شبکه معنایی این واژه در فرهنگ قرآنی به دلیل چرخش اساسی معیار حسن از سلایق شخصی به معیار توحیدی است. در این نوشتار ضمن بررسی معنای لغوی احسان و مقایسه مصادی...

از جملة سؤالات مطرح در جامعه، بحث واقعیت یا خیالی بودن چشم زخم است. در این تحقیق چشم زخم از دیدگاه تفاسیر فریقین بررسی شده است از آنجا که خیلی از مردم با آن درگیر هستند ضرورت بحث و بررسی دربارة آن روشن می‌شود. این تحقیق با روش توصیفی و تحلیلی و در جمع آوری مطالب با روش کتابخانه ای و از طریق فیش برداری به سامان رسیده و در آخر نتیجه گرفته شده که: با توجه به آنچه در تفاسیر فریقین آمده است چشم زخم ...