در جمهوری اسلامی ایران، رئیس جمهور باید علاوه بر طی کردن مراحل مختلف؛ ثبت نام و تأیید صلاحیت و کسب اکثریت آراء مردم، طبق بند 9 اصل110 قانون اساسی یک مرحله ی دیگری هم وجود دارد و آن امضاء حکم ریاست جمهوری توسط ولی فقیه است. تاکنون درباره مفهوم و ماهیت فقهی و حقوقی این امضاء پژوهشی صورت نگرفته و همین امر باعث شده تا افرادی درباره آن شک و تردید و شبهه هایی را مطرح و آن را تا حد یک امضای صوری و تشر...

موضوع گستره ولایت فقها از دیرباز موردتوجه فقهای امامیه بوده و به‌ویژه با برقراری حکومت ولایت فقیه در دوره جمهوری اسلامی، این سؤال بیش از پیش موردتوجه قرار گرفته است. این تحقیق تلاش دارد تا پاسخ این سؤال را از طریق اندیشه و عمل سیاسی یکی از فقیهان تراز اول عصرصفوی که در دوره‌هایی منصب سیاسی نیز داشته، بیابد. سؤال محوری تحقیق عبارت است از «گستره ولایت فقها در اندیشه و عمل سیاسی محقق کرکی، شامل چه...

آیا با استناد به قوامیت مردان در آیۀ قوامون می‌توان حرمت ولایت و مدیریت‌های اجتماعی زنان را استنتاج کرد؟ اثبات حرمت مدیریت‌های زنان به این بستگی دارد که اولاً دامنۀ قوامیت بالاصاله یا بالقیاس عام باشد؛ ثانیاً قوامیت به معنای تسلط و ولایت باشد. ثالثاً مدیریت‌های اجتماعی از جنس ولایت باشند. هیچ‌یک از این فرض‌ها ثابت نیست؛ زیرا با توجه به دو علت و یا حکمت مذکور در آیه (بِما فَضَّلَ‏ اللَّهُ‏، بِما أَنْفَ...

شاهراه خراسان، مهم‌ترین راه مواصلاتی ایران، از سدة دوم تا حملة مغول، بوده است که خراسان، ماوراءالنهر و ترکستان را به غرب ایران و بین‌النهرین متصل می‌کرد. این شاهراه شاخه‌های فرعی متعدد داشت که یکی از آنها (حد فاصل نیشابور ـ بسطام) از ولایت جوین می‌گذشت. این مسیر، در مقایسه با مسیر موازی آن (نیشابور ـ سبزوار ـ بسطام) بیشتر مورد اقبال کاروان‌ها بود. پژوهش حاضر، به شیوة توصیفی ـ تحلیلی، به بررسی ت...

امام رضا(ع) در مجموعه گفتارهای خود، از جمله؛ در حدیث سلسله الذهب در حالی که با ذکر کلمه «لا اله الا الله» به توحید و ولایت الله اشاره دارد، در عین حال با بیان جمله «بشرطها و شروطها و انا من شروطها» مسلمانان را به ولایت امامان معصوم توجّه می دهد و بدین طریق اصل توحید را به امامت پیوند می زند و بین آن دو التزام معرفتی و عملی ایجاد می نماید. سخن امام بیانگر این معناست که رسیدن به مقام توحید و وارد ...

مقاله پیش‌رو به تبیین اهمیت و جایگاه امامت از دیدگاه امام خمینی(ره) می‌پردازد. در تبیین اهمیت این موضوع به نکاتی مانند: جزء دین و امانت الهی بودن امامت، معرفی مرگ جاهل به امام به‌عنوان مرگ جاهلیت، عدم قبولی عبادات بدون ولایت، ولایت صورت و مکمل دین اشاره خواهد شد. در بخش دوم مقاله، نگارنده به تقریر جایگاه امامان در نظام هستی در دو عرصه ولایت تکوینی و تشریعی خواهد پرداخت. چنان‌که اشاره خو...

ولایت، یکی از مسائل مهم در عرفان است که بسیاری از عارفان بزرگ، پیرامون آن بحث کرده اند. این مبحث فروعاتی پیدا می کند، از قبیل تعریف ولایت، اقسام ولایت. ضرورت ولی در جهان هستی و ختم و لایت هر چند عرفا دربارة اکثر این مسائل اتفاق نظر دارند، ولی در مورد ختم ولایت اختلاف نظر مشاهده می شود. سید حیدر آملی، از عارفان بزرگ قرن هشتم است که با برقراری ارتباط بین تصوف و تشیع، به عنوان عارف بزرگ شیعه، با ...

علی‌رغم وجود برخی مفاهیم و آموزه‌های شیعی مندرج در «ولایت تکوینی» همچون معجزات، کرامات، علم غیب و دیگر شئون خاص امام در هستی، این اصطلاح در تاریخ و کلام شیعه نوظهور است. لذا برای یافتن جایگاه این آموزه در تفکر کلامی شیعه، بررسی تاریخ اندیشه ولایت تکوینی و سیر تطور آن ضروری است. از آنجا که مرحله نخست در مطالعات تاریخ اندیشه تعریف موضوع پژوهش است، در بررسی تاریخ اندیشه ولایت تکوینی نیز دست‌یابی ب...

موضوع ختم ولایت از مباحث مهم در عرفان اسلامی است که از دیرباز موضوع توجه برخی از عارفان مسلمان، از جمله حکیم ترمذی (سده 3ق) بود که نخستین بار به شکلی منسجم در کتاب ختم الاولیاء خود به آن پرداخت. از دیدگاه ابن عربی، ولایت همان معرفت باطنی و شهودی به خداوند است و خاتم ولایت کسی است که در بالاترین مرتبة ولایت قرار گرفته باشد. عبارات ابن عربی در زمینۀ ختم ولایت مبهم، متضاد و متشتّت است. او گاه خود، ...