برخی صاحب نظران ابن عربی را موسس نظریه وحدت وجود می دانند. با این حال ثابت شده است که این نظریه پیش از او نیز در میان عرفا رواج داشته است. «وحدت وجود» در حقیقت عنوانی است که معرف روح تعالیم وی یعنی وحدت ظاهر و مظهر و خالق و مخلوق است. با اینحال، مطالعه عرفان وی نشان می دهد که وی قائل به دو نوع وحدت است: 1- وحدت ذات که از آن با عنوان احدیت الذات یاد می کند و 2- وحدت الوهیت یا احدیت الکثره. وحدت ...

ارتباط اسمای حسنای الهی با محتوای آیات در سوره های توبه، هود،یونس و یوسف،موضوع اصلی این تحقیق می باشد.اسمای حسنای مذکور در آخر آیات از دو جهت مورد توجه می باشد: یکی اینکه تنها ترین راه شناخت خداوند، فقط از راه اسما و صفات او برای بشر میسر است و دیگر اینکه قرآن کریم از نزد خدایی نازل شده که حکیم مطلق است و همین حکمت اقتضا دارد که هر واژه را در جای اختصاصی خود قرار گرفته باشد.با توجه به این مطلب،...

چکیده : قرآن کریم کتاب هدایت انسان به سوی سعادت و کمال است. و یکی از شناخت های لازم برای رسیدن به سعادت و کمال، شناخت باری تعالی و نام ها و اوصاف اوست. ذکر نام های خداوند در قرآن نیز در راستای همین هدف کلی بوده است. اسماء الهی به صورت های گوناگونی در قرآن ذکر شده اند. در این رساله، دسته ای از اسماء الهی مانند « السَّمیعُ الْبَصیرُ » و « الْعَزیزُ الْحَکیمُ » که پشت سر هم ذکر شده اند، اسماء متوالیه الهی نا...

مفسرین، عرفا و علمای علم کلام هر کدام به نوعی از دیر باز، توجه ویژه ای به بحث اسماء و صفات خدای متعال داشته و بعضا در تفاسیر و مکتوبات خود بدان پرداخته اند. با نگاهی به آیات کریمه ی قرآن در می یابیم که تعداد قابل توجهی از این آیات، در بر دارنده ی دو صفت-یا بیشتر- از صفات خدای متعال در کنار هم هستند که ارتباطات ممکن میان آنها از جمله مسائل مهمیست که ما را در جهت فهم هر چه بهتر آیات نورانی قرآن ی...

نظریات مختلف و گوناگونی دربارۀ ظهور یا عدم ظهور خارجی و علمی اسماء مستأثر وجود دارد. برخی عارفان همانند فرغانی اسماء مستأثر را همان ذات احدیّت می‌دانند. برخی بر اساس روایات موجود معتقدند اسماء مستأثر از اسماء خداوند است که حق‌تعالی آن‌ها را مخصوص ذات خود می‌داند. عرفا و حکما درموردِ این اسماء ویژگی‌ها و احکامی را بیان کرده‌اند که ظهور یا عدم ظهور خارجی و علمی در این میان، مسئله‌ای مهم و اساسی است...

قرآن کریم کتاب هدایت مردم است ازاین رودر جای جای آیات وسوره هایش ازاسمای حسنای الهی آمده ،کاربرد این اسماء ونیزصفات الهی در ضمن آیات و در خاتمه آیات به چه مناسبت آمده اند؟شناخت نظام و حکمت ذکر این اسامی و صفات در آیات در تبیین مراد از آیه نقش مهمی دارد. در بررسی خواتیم سوره نساء شاهد هستیم که خداوند درموضوعات مختلف، به تناسب ازاسم یاصفت خودش یاد کرده است و از آنجا که قرآن کریم دارای تناسب معنای...

قاضی سعید قمی ‌از معدود متفکران شیعی است که به شدّت با اتّصاف ذات خداوند به اسماء و صفات مخالفت ورزیده و بدین‌ترتیب به سمت تنزیه محض خداوند کشیده شده است. وی با تأکید بر تباین خداوند و مخلوقات و نفی هر گونه سنخیّتی میان آنها و با برداشتی عرفی و لغوی از معنای اسم و صفت به تبیین مدّعای خود پرداخته است. ‌این عارف متألّه، دیدگاه خود را مقتضای تبعیت از پیامبران الاهی (ع) و احادیث و روایات ائمه اطهار(ع) ق...

نزول قرآن به شکل تدریجی و در طول قریب به دو دهه و به مناسبت های ناهمگون انجام پذیرفته است. این واقعیت، می تواند موهِم نوعی ناهماهنگی و عدم تناسب در آیات قرآنی باشد. مسأله ای که برخی مستشرقان را به ویژه در سده ی اخیر به خود مشغول نموده و رزمگاه دفاع مفسّران مسلمان از تناسب و انسجام آیات قرآن را فراآورده است. با این حال، دانش تناسب در قرآن از سده های نخستین هجری، مورد توجه مفسّران و دانشوران علوم قر...