در دهه پایانی قرن بیست با فروپاشی اتحاد جماهیر شوری و فرو ریختن نظام دو قطبی، جهان شاهد رویداد تازه ای بود. نظام جایگزین نظام دو قطبی که با ایده ی نظم نوین جهانی بوش متولد شد، داعیه دار شکل دهی نوینی به نظام بین الملل بود. در راستای این تغییر شکل هندسی ساختار قدرت در جهان، تغییر در ساختارهای قدرت در مناطق مهم و حساس دنبال شد. خاورمیانه به دلیل موقعیت ژئوپلتیک و منابع فسیلی، کلید اساسی تولید قدر...

حادثه مذکور واکنش های مشابه، مشترک و سریع افکار عمومی جهان، بازیگران عرصه بین المللی اعم از سازمان های بین المللی و دولت ها را در پی داشت و مبارزه با تروریسم با حملات آمریکا و متحدانش به خاک افغانستان و متعاقبا سقوط حکومت طالبان در این کشور و روی آوردن سیاست خارجی آمریکا به یکجانبه گرایی و یا چند جانبه گرایی سلسله مراتبی شدت یافت. روابط دو کشور در دهه گذشته وارد مرحله ی جدیدی شد که هرکدام از آن...

نظام بین الملل در سال های اخیر شاهد افول نسبی منازعات منطقه ای و قومی در منطقه قفقاز بوده است، ولی در مقابل رقابت کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای تشدید شده است. فروپاشی شوروی فرصتی مناسب برای ایالات متحده آمریکا و سایر کشورهای غربی فراهم نمود تا در جمهوری های بازمانده از شوروی در پی کسب نفوذ و امتیازات ویژه برآیند. قفقاز به واسطه اهمیت ژئواستراتژیک و ژئواکونومیکی خود، پس از 1991 شدیداً مورد توجه ...

تحولات راهبردی در منطقه خلیج فارس؛ رویکردی سیاسی- امنیتی دکتر احمد جالینوسی* چکیده: بعد از پایان دوران صلح بریتانیایی و شروع عصر صلح آمریکایی، ایالات متحده نقش اساسی و مهمی در ساختار امنیتی خلیج فارس و ادارۀ ترتیبات آن به عهده گرفت و همچنان تلاش کرده پس از جنگ اول و دوم خلیج فارس، نفوذ و حضورش را تقویت کند؛ به ویژه اینکه در جریان اشغال کویت توسط عراق، کویت به عنوان یک عضو شورای همکاری خلیج فارس...

روی کارآمدن پوتین سبب توجه دوبارة روسیه به منطقۀ خاورمیانه و شمال آفریقا به ویژه کشورهایی (مصر، عراق، سوریه، فلسطین و یمن) که در گذشته حوزة نفوذ اتحاد شوروی بودند، شد. علت توجه جدی روسیه به خاورمیانه در دورة جدید چیست؟ به نظر می رسد که تلاش روسیه برای حضور در این منطقة راهبردی، به دلیل ضرورت هایی مانند احیای نقش روسیه به عنوان یک ابرقدرت قادر به رقابت با آمریکا با هدف حضور دائمی و ایفای نقش تثب...

صلاحیت محاکم داخلی و بین المللی در رسیدگی حقوقی و کیفری به جرایم و گستره آن یکی از موضوعات کلیدی در حل و فصل دعاوی و طرح شکایات است. رسیدگی به موارد مربوط به نقض قواعد حقوق بین الملل عام و نقض حقوق بشر که از سوی افراد و یا دولت ها صورت می گیرد و چگونگی رسیدگی به آن یکی از دغدغه های حقوق دانان و نیز جامعه بین المللی دولت هاست. در عرصه بین المللی، فقدان محاکم کیفری با صلاحیت عام جهت رسیدگی به همه...

چکیده ایران کشوری پر اهمیت در خاورمیانه می باشد. اهمیت استراتژیک تنگه هرمز، کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، همسایگی با پاکستان و عراق و از همه مهمتر داشتن مرزهای طولانی با افغانستان از جمله عواملی است که استراتژی آمریکا را تحت تأثیر قرار می دهد. از سوی دیگر مسئله تروریسم، مواد مخدر و سایر عوامل، روابط بین این دو کشور را با اهمیت­تر می سازد و هرگونه اقدام آمریکا در کشورهای همسایه ایران ، خصوصاً در...

بحران سیاسی لبنان در سه سال اخیر نه تنها یکی از مسایل مهم این کشور بود بلکه به یک مساله مهم منطقه ای و بین المللی تبدیل شد. در این مقاله، سعی شده است که به علل و عوامل بلندمدت (زمینه ساز) و کوتاه مدت این بحران پرداخته شود. در این مقاله تغییر ترکیب جمعیتی به سود شیعیان، افزایش قدرت حزب الله، ساختار اجتماعی مبتنی بر فرقه گرایی، نوع ساخت حکومتی و توزیع قدرت عوامل بلند مدت یا زمینه ساز بحران جدید ت...

سیاست خارجی آمریکا در بحبوحه به وقوع پیوستن تحولات انقلابی عربی، در مسیری از ائتلاف تا یکجانبه گرایی رقم خورده است. اساساً اتخاذ این گونه استراتژی در سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا، از یک سو، مبتنی برمعناسازی نرم در منطقه خاورمیانه در قالب حرکت های ائتلافی و چندجانبه از جمله بسط صلح، امنیت و هنجارهای اخلاقی جهان شمول رخ می دهد و از طرف دیگر یکجانبه گرایی است که پارادوکس دیالکتیک کنترل اذهان عمو...

روابطِ خصمانه جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در دوره احمدی نژاد(1392 ـ 1384) به نسبت دوره های سازندگی و اصلاحات (1384 ـ 1368) تشدید گردید. از سوی دیگر در این دوره شاهد تشدید تضاد منافع ایران و رژیم اسرائیل در منطقه بویژه در جنگ های اسرائیل با حزب الله لبنان و حماس هستیم. از این رو، با توجه به روابط ویژه ایالات متحده آمریکا و رژیم اسرائیل از یک سو و افزایش تعارض اهدافِ جمهوری اسلامی ایر...