حکومت تیموریان ماهیتی ایلیاتی داشت. آداب و سنت های قبیله ای این حکومت برای زنان آزادی عمل، احترام و نفوذ را به ارمغان آورد و زمینه را برای دخالت آنان در امور سیاسی فراهم کرد. از سوی دیگر عهد تیموریان یکی از ادوار درخشان فرهنگی تاریخی ایران است. در این عهد به واسطه ی علم دوستی حاکمان تیموری مراکز آموزشی و فرهنگی رونق بسزایی یافتند. بنابراین زنان نیز به تأسی از مردان عصر خود در این عرصه به فعالیت...

واکاوی عملکرد سیاسی ـ نظامی احمدشاه دُرّانی و پیامدهای‌آن[1] جواد موسوی دالینی* چکیده احمدشاه دُرّانی (1134 - 1186ق/ 1722 - 1772م) ـ پایه‌گذار سلسلۀ درانی ـ از خلأ قدرتی که با قتل نادر‌شاه پدید آمد، بهره برد. وی با پشتیبانی قبایل پشتون و تشکیل لویی‌جرگه، تصرف خزانۀ نادرشاه و نابسامانی سلطنت گورکانیان هند فرصت یافت دولت نوپای‌ درانی را استحکام بخشد. در همین راستا، شاه ابدالی با ایجاد وحدت سیاسی، تشک...

پیوند دیرین میان ایران و هند و رواج زبان فارسی در هند بی­نیاز از بحث است. آثار بسیاری به زبان فارسی در زمینه­های مختلف در هند پدید آمده که امروزه به صورت نسخه­ی خطی زینت­بخش کتابخانه­های مختلف جهان است و تصحیح و چاپ آنها ضرورتی است انکارناپذیر. از جمله­ی این آثار، مرقّعی است منحصر بفرد موسوم به ابنیه­ی هند، در چند برگ معدود در دانشگاه اوپسالای سوئد، در معرفی چهل و پنج بنای کهن در بناهای احمدآباد...

با تأسیس حکومت ایلخانی در ایران، دگرگونی های چندی در زمینه های سیاسی و اجتماعی به وقوع پیوست که تا آن زمان بی سابقه بود. ایلخانان نامسلمان که اینک وارثان حکومت مسلمان و توسعه طلب خوارزمشاهیان شده بودند، فصل جدیدی در تحولات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی این سرزمین رقم زدند که آغاز نبرد بین اهل شمیشر و قلم بود، شیوه ای که ایرانیان در رویارویی با عناصر بیگانه همواره از آن بهره می جستند. ایلخانان در پرتو...

کوروش، موسس سلسله هخامنشی، در سال 544 ق.م فتوحات شرق ایران را فتح کرد. او در این سال بلخ را تصرف نمود. لذا باختر، مهمترین ساتراپ نشین شرقی امپراتوری هخامنشی شد. پس او داریوش در حدود سال 512 ق.م از رودخانه سند گذشته وقسمتی از غرب سند را ضمیمه امپراتوری هخامنشی نمود و ساتراپی هیندوش را تاسیس کرد. سلسله  موریای  یا ماوریای هند  بعد از سقوط امپراتوری  هخامنشی  بدست اسکندر  یونانی در هند روی کار آمد...

چکیده: در این پژوهش به بررسی نمادها و اساطیر ایران و هند در بناهای دوره هخامنشی و سلسله موریایی پرداخته شده است. نمادها نشان دهنده فرهنگ و باورهای یک ملت در برهه ای خاص از تاریخ آن ها بوده است. ساکنان غرب ایران همیشه از مراکز فرهنگی دیگری چون یونان و روم تأثیر پذیرفته و مردمان شرق آن از فرهنگ های هند و شرق متأثر شده اند و بدین سان ایران از نظر جغرافیایی و تاریخی پلی است که شرق و غرب را به هم پ...

چکیده: روابط فرهنگی جوامع به‌عنوان یکی از شاخه‌ها یا زیرمجموعه‌های تاریخ اجتماعی موردتوجه پژوهشگران حوزه تاریخ و علوم اجتماعی قرارگرفته است. روابط فرهنگی ایران با هند از این قاعده مستثنای نبوده و منابع تاریخی چندان توجهی به این مهم نداشته‌اند اما از لابه‌لای منابع تاریخی و دیگر آثار به‌جای مانده می‌توان اطلاعاتی در این رابطه به دست آورد و روابط فرهنگی آن دوره را ترسیم کرد. میراث مشترک ایران و ه...