با توجه به اهمیت« فلسفه ذهن » در عصر حاضر و تقویت گرایش‌های  مادی گرایانه - که مهمترین دلیل آن  ناکارآمدی براهین و نارسایی مفاهیم در باب رابطه نفس و بدن است-  نویسندگان در این مقاله کوشیده‌اند این مساله را ، با توجه به مبانی حکمت متعالیه  ملاصدرا،  بررسی نمایند و نشان دهند که از نگاه حکیم ملاصدرا ، انسان یک حقیقت وجودی است که هر چند منشأ مادی دارد و جسمانیةالحدوث است اما در بستر حرکت جوهری ا...

نفس در دیدگاه صدرالمتألهین دارای «حدوث جسمانی و بقاء روحانی» بوده و از این رو، دارای دو حیثیّت «جسمانیّت و تعلّق به بدن» و «تجرّد ذاتی» است. مسئلۀ اصلی پژوهش جاری، شناخت کیفیّت و گونۀ کثرت نفوس انسانی، بر اساس دیدگاه صدرالمتألهین و در سه مرحلۀ تکوّن نفس است. نفس قبل از حدوث و تعلّق به بدن، عقل مجرّد است. از این رو، کثرت نفوس انسانی قبل از تعلّق به بدن، کثرت «نوعی عقلی» است. پس از حدوث، تمام نفوس از حیث ...

پرسش درباره ی رابطه ی تن و روان از پرسش های بنیادین در علم النفس فلسفی و روان شناسی جدید است که پاسخ به آن روشن گر طرز تفکر اندیشه وران در باب معرفت نفس می باشد. این پژوهش، با روش توصیفی- تحلیلی، متکفل بررسی رابطه ی نفس و بدن از دیدگاه ابن سینا و لایب نیتس می باشد. بدین ترتیب که؛ ابتدا، به بیان دیدگاه ابن سینا پرداخته، تعریف نفس، اثبات نفس، ماهیت نفس، مادّی یا مجرّد بودن آن، نحوه ی حدوث و پیدای...

مقدمه: حاملگی به دلیل تغییرات هورمونی و تغییر شکل بدن منجر به اختلال در تصور از بدن و اعتماد به نفس می شود و از سویی تمایل به افسردگی را افزایش می دهد .نارضایتی از بدن می تواند منجر به تلاش برای بهبود این تصویر و اقدامات جبرانی، مانند کاهش وزن شود که پیامد های جدی از نظر سلامتی برای مادر وکودک به دنبال دارد. هدف از مطالعه اخیر بررسی وضعیت رضایت از بدن و ارتباط آن با برخی مؤلفه های سلامت رو...

دیدگاه متکلمان دربارۀ ماهیت نفس ساده و صریح است؛ نفس مادّی و غیرمجرّد است. بیشتر آنها نظریۀ «جسم لطیف» را برگزیدند و ظاهر روایات و تفسیر صحیح از آنها را مؤید این نظریه می‌‌دانند. استدلال‌های عقلی نیز از نظر برخی متکلمان مؤید این نظریه است، ولی برخی دیگر، عقل را در این‌‌باره محکوم به سکوت می‌‌دانند. با وجود این‌که نفس مادی است، ولی از جنس بدن هم نیست. مستقل از بدن است و هویّتی مخصوص به خود دارد و م...

نفس‌شناسی ملاصدرا تحت تأثیر مبانی وجود‌شناختی اوست. در وجود‌شناسی ملاصدرا، اصول مهمی چون اصالت وجود، بساطت وجود، وحدت وجود، اشتداد وجود، صورت به عنوان ملاک شیئیت یک شیء، تساوق وجود و وحدت، و نیز تساوق وجود و صفات کمالی دیده می‌شود. توجّه به این مبانی سبب گردید که ملاصدرا نظریّات بدیعی را در نفس‌شناسی ارائه کند؛ از جمله می­توان به این نظریات اشاره کرد: نفس در عین وحدت، جامع تمام قواست؛ میان نفس و ...

رکن‏ الدّین بن ‏الملاحمی ‏الخوارزمی (متوفای 536ق/ 1141م) از جمله متکلمان معتزلی است که تا حدود زیادی ناشناخته مانده است. آثار ابن‏ الملاحمی تنها در بین جامعه شیعیان زیدی یمن که کلام معتزلی در آنجا رواج داشت، شناخته شده بود. ابن‎الملاحمی از جمله متکلمانی است که سرسختانه عقاید فلاسفه را نقد و بررسی کرده است. وی پس از غزالی کتابی را تحت عنوان تحفةالمتکلمین فی الرد علی الفلاسفه تألی...

نفس شناسی اساس و بنیاد همه ی معارف بشری می باشد. انسان علاوه بر بدن مادی دارای نفس روحانی و ملکوتی نیز می باشد. شناخت ماهیت نفس و درک حقیقت آن همواره مورد توجه فیلسوفان و متکلمان اسلامی بوده است. اکثر فیلسوفان اسلامی به پیروی از ارسطو نفس را به کمال اول برای جسم طبیعی آلی، تعریف کرده اند. سهروردی با توجه به نظام فلسفی و طبقه بندی خاصی که از موجودات عالم انجام می دهد، نفس را نوری از انوار حق تعا...

در حالیکه افلاطون، بر اساس اعتقادش به جهان ایده ها، نفس را مربوط به جهانی دیگر و امری مفارق از بدن معرفی می کند، ارسطو که توجه خود را به تفحص و چگونگی کارکرد واقعی موجودات این جهان معطوف داشته، بر نظر ورزی محض در باره ماهیت و سرشت آن ها تاکید دارد. وی در تعریف نفس نیز به تحلیل مو جو دات جاندار پرداخته و نفس را صورت بدن معرفی می کند. در اندیشه فلوطین، نفس جزئی از نفس کلی است که یکی از اقانیم سه ...

تعامل علّی، راه‌حلی برای توصیف چگونگی ارتباط دوجانبه نفس و بدن است. اگر نفس امری مجرد و بدن امری مادی است، چگونه این دو که به‌لحاظ ماهوی از هم متمایزند، با یکدیگر رابطه خواهند داشت؟ ملاصدرا به‌تبع فیلسوفان پیش از خود، برای حل این مسئله به روح بخاری متمسک شده است. این نگاه، با چالش‌هایی مواجه است که در این مقاله با رویکردی دینی بررسی شده‌اند. در پایان نتیجه گرفته شده که نوع نفس‌شناسی ملاصدرا که خ...