در نظام حوقی اسلام در فقه و قوانین جزا استفاده ابزاری از شکنجه حرام بوده و نگاه آن در مورد حرمت شکنجه هنوز نیز تغییر نکرده است.در واقع شکنجه یکی از شدیدترین جرایمی است که کرامت و مقام انسانی را خدشه دار کرده و لذا جرم حقوق بشری محسوب می شود.نتایج این بررسی حاکی از توقف جواز هرگونه شکنجه غیر در چهارچوب قواعد حقوقی اسلام در فقه امامیه و حقوق جزاست.

یکی از دغدغه‌های اساسی بشرِ امروز مقولات اخلاقی (اعم از اخلاق فردی و اجتماعی) است. بسیاری از مشکلات، اختلافات و نابسامانی‌های جوامع بشری ناشی از فقدان آن است. یکی از این مقولات اخلاقی «غیبت» است که مباحث فراوانی را دربر دارد. صاحب‌نظران دربارۀ قلمرو غیبتِ حرام اختلاف دارند. مشهور فقیهان امامیه بر این باورند که غیبت غیرِشیعۀ اثناعشری جایز است. این نوشتار، نخست، ادلۀ هفت‌گانۀ شیعۀ قائل به جواز را بر...

بحث عدم جواز هم‌کاری با حاکم ستم‌گر، یکی از موضوعاتی است که ارتباط وثیق با بیداری اسلامی دارد. حاکم ستم‌گر در منابع فقهی شیعه، تعریف متمایز و خاص‌تری نسبت به فقه اهل‌سنت دارد. چنین حاکمی در روایات اسلامی ملامت شده و هم‌کاری با وی به هر شکل ممکن که به تقویت نظام سیاسی آن بینجامد، نامشروع و حرام است. نوشتار حاضر، دنبال بررسی مهم‌ترین ادله حرمت هم‌کاری با حاکم ستم‌گر و موارد جواز آن از منظر فقه سی...

شیعه بر این باور است که ساخت بنا بر مزار اولیای الهی، نه تنها حرمت ندارد بلکه نشان دهندۀ تعظیم شعائر مکتب و احترام و ابزار محبّت به صاحب مزار است در برابر این نگرش، سلفیّه بر اساس روایتی از امام علی (علیه السلام) به نقل از ابی الهیّاج در کتاب مسلم نیشابوری، بنای بر قبور را حرام می دانند. در این مقاله با نقد این حدیث،  بر اساس آیات قرآن، سیرۀ معصومان(ع) و عملکرد صحابه،  مدّعای سلفیه مورد بررسی قرار ...

جایگاه و اهمیت تحریم ربا در اقتصاد اسلامی بر کسی پوشیده نیست. در مقاله پیش رو، پرسش اصلی این است که چه چیز سبب شده است که قرآن کریم ربا را به عنوان یک رفتار اقتصادی غیرمجاز و حرام معرفی کند؟ از پاسخ هایی که به این پرسش داده می شود گاه با عنوان فلسفه حرمت ربا و گاه تحت عنوان حکمت تحریم ربا یاد می شود. راهی که در مقاله پیش رو برای پاسخ دادن به این پرسش پیموده شده، با تکیه بر رویکرد شناختی بر اقتص...

اسلام برای مالکیتی که از طریق مشروع بدست می آید ارزش زیادی قائل است و آن را محترم می شمارد واَحدی حق اتلاف وزیان رساندن به آن ندارد و هرکس ضرر وزیانی به آن برساند مسوول جبران خسارت وارده است. اما برای مالکیت نامشروع واموالی که از طریق نامشروع بدست می آیند هیچ ارزشی قائل نیست وآنها را جزء مالکیت فرد به حساب نمی آورد و نه تنها مال نا مشروع را به رسمیت نمی شناسد بلکه حتی برای آن مجازات هم تعیین می ...

مولف در کتاب حاضر پس از بیان مقدماتی چند درباره حیله و معنای آن، معیار باز شناخت حیله جایز و غیرجایز و نیز اقسام و احکام حیله به متن بحث وارد می شود و با آن که حیله را به دو گونه حرام و جایز قسمت می کند، اما بیشتر بحث خود را بر محور حیله های حرام فرا روی می نهد و دلیل این کار نیز آن است که آنچه بیشتر مشکل آفرین شده و توجه و بررسی می طلبد حیله های حرامی است که همه یا بیشتر آنها نیز در نگاه نخست ...

نظارت نامحسوس از جمله مباحث نوظهوری است که در جامعه و در بین عوام و حتی در بین اشخاص روشنفکر نظرات متفاوتی در رابطه با آن وجود دارد. بعضی آن را لازم و ضروی می دانند و بعضی آن را از اساس رد می کنند و برخی دیگر آن را فقط محدود به راهنمایی و رانندگی می دانند. به همین جهت در این پژوهش نظارت نامحسوس بطور ریشه ای و بنیادی مورد بررسی قرار گرفت تا نظرات شرع، عقل و اخلاق نسبت به آن مشخص گردد که در این...

قاعده عسر وحرج برگرفته از آیات قرآن و احادیث معصومین (علیهم السلام) است که به عنوان یک اصل حاکم بر قواعد دیگر راهگشای بسیاری از مشکلات موجود در خانواده می باشد. حسب تصریح روایات و آیات متعدد چنانچه اجرای احکام اولی مکلف را دچار مشقت سازد و او را در تنگنا قرار دهد ، حکم ثانوی بر مساله حاکم میشود که باعث برداشتن حکم اولی از آن موضوع خواهد شد. برای مثال هر چند براساس حکم اولیه خوردن گوشت برخی از ح...

این رساله در ده فصل تدوین شده است که عناوین مطرح شده در هر فصل بشرح زیر ارائه می شود: فصل اول ،" کلیات " . فصل دوم ،" ضرورت ". فصل سوم"ضرر". فصل چهارم "مصلحت حفظ نظام اسلامی". فصل پنجم "اهم و مهم ". فصل ششم"تقیه". فصل هفتم "عسر و حرج". فصل هشتم "مقدمه واجب و حرام". فصل نهم "عناوینی مثل نذر و قسم و عهد و امر و نهی پدر و همسر... فصل دهم"نکاتی پیرامون عناوین ثانویه".