چکیده: مثنوی سرایی عرفانی که با سنایی آغاز شد و با عطار و مولانا به اوج تکامل خود رسید، به عنوان نوع ادبی مهمّی تلقی می‌شود که ترسیم کنندۀ زوایای فراوانی از احساس و اندیشۀ عرفانی شاعران است. در بین مثنویهای عرفانی و حکمی، مخزن‌الاسرار نظامی از چنان جایگاه و اهمّیّتی بهره‌مند است که پس از نظامی بیش از یکصد و پنجاه شاعر به پیروی از آن طبع آزمایی کرده‌اند. نوشتار حاضر به معرفی اجمالی یکی از این مثن...

شعر آیینی، بخش گسترده‌ای از شعر پارسی را تشکیل می‌دهد گرچه توجه به شعر مذهبی و آیینی، بخش عمده‌ای از تاریخچة شعر پارسی از سبک خراسانی تا شعر نو را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد؛ با این حال شکل‌گیری گفتمان مخصوص آیینی به عهد صفویه و تمرکز بر گونة ادبی مذهبی سرایی برمی­گردد. در منطقة سیستان و بلوچستان که تعداد بی‌شماری از شیعیان را در خود جای داده است، شعر آیینی به شدت مورد استقبال قرار گرفته است....

این مقاله مدلی را برای بررسی و مقایسة مدرنیته‌های سیاسی در دولت ملت‌ها پیشنهاد می‌کند. پرسش این است که: اگر خطوط متفاوتی برای مدرن شدن سیاسی مردم و دولت‌ها وجود دارد، چگونه می‌توان این خطوط را نشان داد؟ راه‌حل این مطالعه، مکان‌یابی وضعیت سیاسی دولت ملت‌ها در دستگاه مختصاتی با چهار محور و درواقع چهار طیف از تعیین / عدم تعیین حق سرنوشت، توزیع مسالمت‌آمیز / خشونت‌آمیز قدرت، مشارکت محدود / همگانی د...

چکیده هدف ما از این تحقیق تشخیص شرایط و عوامل باروری پایین در ایران و پیشنهاد مسیرهای مستقیم سیاستگذاری برای ارتقای باروری بود. ابتدا ملاحظه کردیم که وضعیت موجود جمعیت ایران می‌تواند به نحو بی سابقه‌ای مناسب توسعه و در نتیجه اشتغال و ازدواج جوانان باشد. در واقع، استفاده درست و به موقع از فرصت‌های ایجاد شده موجود توسط تحولات جمعیتی کشور نه تنها می‌تواند شرایط را  برای ارتقای باروری مساعد سازد، ب...

چکیده خمسه‌سرایی یکی از سنت‌های دیرپای ادب فارسی است که در قرن شش هجری توسط نظامی پایه‌گذاری شد و تا قرن چهارده هجری در ایران و قلمرو نفوذ فرهنگ ایران به حیات خود ادامه داد. در طی این تاریخ هشتصد ساله بسیاری از شاعران ایرانی، هندی و ترک بـه سـرودن مثنوی¬هایی به تقلید از خمسۀ نظامی پرداخته¬اند. ایـن سنت ادبی را می¬توان پس از شاهنامه¬سرایی، پراقبال¬ترین سنت ادبی فارسی دانست؛ اما تا کنون پژوهش جا...

یکی از مهمترین عوامل موثر در توسعه، بهره­گیری حداکثری از مشارکت زنان و مردان در نیروی کار است. زنان به عنوان نیمی ‌از نیروی کار بالقوه هر جامعه، با مشارکت در فعالیت‌های اقتصادی می­توانند رشد و توسعه اقتصادی را سرعت بخشند. در این مقاله با استفاده از داده­های نمونه دو درصد سرشماری سال 1385 شهر تهران تأثیر متغیرهای جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی بر مشارکت زنان در نیروی کار مورد بررسی قرار گرفته است. پس...

  یکی از پیامدهای مهم تهاجم مغولان و استقرار دولت ایلخانی در ایران، رشد و گسترش تاریخ‏نگاری و گرایش‏های تازه در تاریخ‏نگری ایرانیان است. در این دوره، برخی تاریخ‏نگاران ایرانی ضمن توجه به جهان‌گشایی مغولان و خلق حماسه‏های تاریخی، در یک کنش رنسانسی به بازخوانی حماسی‏ترین دوره در روایات ملی ایرانیان، یعنی عصر کیانی روی آوردند و در رویکردی آگاهانه، به انطباق آن با دوره‏ی ایلخانان پرداختند. در این م...

چکیده پس از آنکه نظامی در قرن ششم، پنج مثنوی خود را عرضه کرد، موفقیت این مثنویها و شهرتی که پیدا کردند موجب شد که بسیاری از شاعران از این پنج گنج تأثیر پذیرند و نظیره هایی برای آن بسرایند. از میان این مثنویها بخصوص هفت پیکر به سبب ساختار هنری خاص خود، مورد توجه شاعران بزرگ قرار گرفت و چون نمی توانستند، مثل آثار دیگر او، نظیر خسرو و شیرین، لیلی و مجنون و اسکندرنامه عین داستان را بازسرایی کنند و...

بررسی اهداف و فوائد داستانها از دیدگاه قرآن است. نویسنده، با ذکر این نکته که قصه در قرآن برای به حقیقت رساندن هدفهای دینی سروده شده است، به بررسی آیات قرآن پرداخته و هدفها و فایده هایی از جمله: 1. تثبیت قلب پیامبر )ص( و رسالت او، 2. عبرت، 3. بهترین شیوه داستان سرایی، 4. غفلت زدایی، 5. بیان اصول دعوت پیامبران، 6. تفکر، 7. هدایت و رحمت برای مؤمنان، 8. اسوه سازی برای هدفهای تربیتی، 9. بیان سنتهای ...

مضامین شعری ملک الشعرا بهار و مهدی حمیدی از جهات مختلف و تحت تأثیر شرایط مکانی و زمانی، مسئولیت های سیاسی، دیدگاه های اجتماعی، وطن دوستی و میهن پرستی، رنج ها و دردهای زندگی، احساسات و عواطف انسانی، آرمان های شخصی دارای وجوه اشتراک و افتراق است. هر دو شاعر انسان هایی مردمی و میهن پرستند و در راه اعتلای وطن و سرافرازی هم نوعان از هیچ کوششی فروگذار نمی نمایند پس مضامین وطنی و اجتماعی به خوبی در ...