عنصر رنگ که از نظر علمی، بازتاب نور بر پدیده­های طبیعی است، از قدیم مورد توجه بشر بوده ­است. کاربرد رنگ در جشن­ها، آیین­­ها، سوگواری­ها، نهضت­ها، نشان سپاهیان و پرچم کشورها، آشکار و نمادین بوده ­است. عنصر رنگ، در انواع هنرهای تجسمی و در شعر و ادب فارسی نیز کاربرد و جایگاه ویژه­ای، داشته­ است. در شعر فارسی، شاعران آفاق­گرا که پیوندی ژرف با طبیعت دارند، همواره کوشیده­اند با بهره‌گیری از انواع رنگ...

یکی از بحث‌های اساسی در سامانة حافظ‌شناسی، معانی چندپهلو و گونه‌گون ابیات یا واژگان است که از زمان حافظ تا امروز محل نزاعِ حافظ‌شناسان و دوستداران خواجه بوده است. در این مقال برآنیم تا حدودی به این مسأله بپردازیم و نشان دهیم که بسیاری از اختلاف‌‌نظر‌ها در برداشت معنی و مفهوم شعر حافظ پایه و اساسِ درستِ علمی و نظری ندارند و به قول خواجه: جنگ هفتاد و دو ملّت همه را عذر بنه   چون...

س از سقوط خلافت اموی به دست سپاهیان ابومسلم خراسانی و روی کار آمدنپ خلافت عباسی ، پایتخت خلافت از شام به عراق منتقل شد و ایرانیان که در روی کار آمدن عباسیان و استحکام پایه های قدرت ایشان نقش عمده ای داشتند ، فرصتی یافتند تا با تکیه برمیراث فرهنگی و تمدن کهن ایرانی علاوه بر صحنه های سیاسی در زمینه های علمی ، ادبی و فرهنگی نیز استعداد و نبوغ خود را به نمایش بگذارند و طولی نکشید که به همت خاندانها...

چکیده : خاقانی یکی از برجسته ترین شاعران صاحب سبک در قرن ششم هجری است. زبان عالمانه ی مشحون از اصطلاحات علمی روزگار، ترکیبات بدیع و تخیلات قوی شاعرانه که همگی آنها در شبکه ای از تناسبات لفظی و معنوی شکل می گیرد، سبب شده است که زبان شعر او پرطنین و توجه برانگیز و در عین حال معنای شعر او دشوار و مبهم گردد. توجه فراوان شاعر به فرم و صورت و میل سیری ناپذیری او به انواع تناسبات و ملائمات ادبی، شعر...

سبک شناسی، به معنی شناخت ویژگی های یک اثر و مطالعه ی شیوه ای است که نویسنده یا شاعر در متن خود به کار گرفته است و شعر معاصر ایران، که دوره های مختلف، فراز و نشیب ها و شاعران بسیاری را به خود دیده، عرصه ی گسترده-ای است برای تحقیقاتی از این دست، تا شاخصه های شعر معاصر در بررسی و تحلیل دقیق علمی شعر شاعران این دوره، مشخّص گردد. از این رو تحلیل سبک شعر مفتون امینی که شاعری نام آشنا و پرکار در شعر مع...

از شکل‌گیری نشانه شناسی چند دهه‌ای بیش نمی‌گذرد. این دانش دارای ظرفیت‌های فراوانی برای خوانش و نقد آثار ادبی است و اگر به مباحث نقد و تحلیل ادبیات نزدیک شود؛ امکانات علمی دقیق‌تری، از آنچه تاکنون به عنوان نقد ادبی شناخته شده است، در اختیار منتقدان قرار می‌دهد. نشانه‌شناسی، نشانه‌ها و رمزگان را در چارچوب‌هایی مشخص و متمایز طبقه‌بندی می‌کند و این طبقه‌بندی، ماده خام اولیه‌ای برای نقد ساختاری متون...

اشعار خاقانی شروانی را دشوار و دیریاب دانسته اند.عوامل دشواری دیوان خاقانی متعدداست.استعارات نوین و بدیع ، کنایات بعید، تلمیحات گسترده، اقتباسات فراوان از آیات و احادیث و تفاسیر، بهره گیری از باورهای عمومی و اصطلاحات علمی از جمله عناصری است که موجب رازناکی شعر خاقانی می گردد.با پی گیری و تفحص و یافتن برخی منابع می توان اغلب دشواری های دیوان خاقاین را باز گشود.

فیض کاشانی از اعاظم فقها، حکما، مفسّران و صاحب نظران اسلامی است. او علاوه بر مقام علمی و فلسفی و عرفانی، از ذوق شاعری نیز بهره داشته است. در عرفان بیشترتحت تأثیر افکار محیی‌الدّین عربی و در فلسفه تحت تأثیر ملّا صدرا و در اخلاق از مشرب امام محمّد غزّالی تأثیر پذیرفته است. این گفتار به بررسی اجمالی شعر و مبانی عرفانی او در دیوان اشعارش ‌پرداخته است.