در این پژوهش،دیدگاه‌های عرفانی و صوفیانه رشید الدین ابوالفضل میبدی درباره آیات مرتبط با «مرگ» در کتاب کشف الاسرار بررسی و تحلیل می‌شود. مرگ،این پیشامد گریزناپذیر و پراهمیت، پدیده­ای است که به انحای گوناگون در قرآن کریم از آن سخن رفته است. میبدی، آنگونه که شیوه غالب او است، در نوبت سوم کتاب خویش، به تأویل آیات می‌پردازد. تأویلات او عمدتاً به دو شیوۀ تطبیقی و ذوقی صورت می‌گیرد که بخش عمده آن به شک...

نگاه رمزی به عالم میراث ارزشمند تمدن‌های کهن بشری است که در حوزه فرهنگ و تمدن اسلامی نیز جایگاه خاص خود را داشته است. عرفا و حکمای مسلمان همواره از این شیوه برای ارائه تعالیم خود بهره برده‌اند. رمزپردازی در بین عرفا امری مشهود است و در بین حکما نیز سهروردی را می‌توان قهرمان این میدان دانست هر چند که قبل از او ابن‌سینا آغازگر این راه بوده است؛ لذا شایسته تأمل است که مواجهة حکمت متعالیه ملاصدرا ا...

افزون بر آموزه های ادیان الهی که به گونه ای به بحث حدوث عالم پرداخته‌اند، فلاسفه، عرفا و متکلمین نیز به فراخور مقام خود از آن سخن به میان آورده­اند.از دید گاه فلسفی درباره چیستی معنای حدوث سه نظر عمده میان فلاسفه مطرح گردیده که یکی حدوث ذاتی، دوم حدوث دهری و سوم حدوث زمانی حکمت متعالیه است. در کنار نظرات فلاسفه، حدوث زمانی متکلمین و حدوث عرفانی عرفا نیز مطرح گردیده است. به نظر می‌رسد آموزه های ...

معرفت شناسی عرفانی، معرفتی ذوقی و شهودی است که با قلب سر و کار دارد و حس و عقل را در آن راهی نیست. از دیدگاه عرفا این شناخت از طریق حواس ظاهری و یا فرایندهای استدلالی حاصل نمی­شود بلکه معرفتی حاصل از کشف و شهود است که در اثر آن می­توان به باطن جهان هستی پی برد. هدف پژوهش حاضر بررسی معرفت‌شناسی عرفانی از منظر شیخ شهاب­الدین عمر سهروردی، از عرفای بنام قرن هفتم هجری، است که با روش توصیفی ...

مکتوبات عرفانی از ارزشمندترین نمونه‌های مکاتیب غیر رسمی به شمار می‌روند. ذوق سرشار، ذهن خلّاق و قلم پُرْراز عرفا، این نامه‌ها را از منشآت کاتبان درباری که به فنّ ترسّل، نیک‌ آگاه بوده‌اند، ممتاز ساخته است. با مطالعة این متون، ساختاری قاعده‌مند و منسجم در نگارش نامه‌ها به چشم می‌خورد. نگارندگان این پژوهش با بهره‌گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی کوشیده‌اند، مکتوبات غزّالی، سنایی، مولانا و عین‌القضات را از ل...

محبّت و محنت دو گوهر گرانقدری است که در اغلب اوقات در عشق بی بدیل انسان به محبوب و معشوق حقیقی اش نمایانگر است این دو واژه گران سنگ تنها با تفاوت در یک نقطه، معنایی بسیار متفاوت با یکدیگر دارند و با وجود این تفاوت به گونه ای با یکدیگر همنشین و به هم نزدیکند که هر کجا نام محبّت آورده شود واژه محنت بی درنگ در ذهن تداعی می شود. این دو واژه و معانی مترادف آن در برخی آیات قرآن ذکر شده و در روایات تفاس...

احمد سویلم یکی از شاعران نسل دوم (دهه شصت) مصر است که میراث گذشتگان نقش پررنگی در اشعار او دارد. مطالعه اشعار او نشان می­دهد که بخش قابل توجهی از این میراث را میراث عرفا تشکیل می­دهد. در این میان، بررسی مجموعه شعری الشوق فی مدائن العشق نشان می­دهد که سویلم به خوبی عطار و منطق الطیر او را می­شناخته تا آنجا که به نام او صریحاً اشاره می­کند و او را «قطب تصوف اسلامی» می­خواند. بنابراین این مقاله در ...

احمد سویلم یکی از شاعران نسل دوم (دهة شصت) مصر است که میراث گذشتگان نقش پررنگی در اشعار او دارد. مطالعة اشعار او نشان می­دهد که بخش قابل توجهی از این میراث را میراث عرفا تشکیل می­دهد. در این میان، بررسی مجموعة شعری الشوق فی مدائن العشق نشان می­دهد که سویلم به خوبی عطار و منطق الطیر او را می­شناخته تا آنجا که به نام او صریحاً اشاره می­کند و او را «قطب تصوف اسلامی» می­خواند. بنابراین این مقاله در ...

با توجه به شخصیت بسیار والا ی آقا محمدرضا قمشه ای در مباحث فلسف ی و عرفان ی متأسفانهکمتر کس ی به گزارش و شرح اندیش ه های آن حکیم سترگ پرداخته است . مقاله پیش رو بر آن استکه نگاه ی اجمالی به آثار او بیفکند و به کندوکاو ی در آراء و افکار او بپردازد . اگرچه نویسندهخود معترف است که فهم و تبیین اندیشه های عرفا نی شخصی تی همچون آقا محمدرضا - که او رااز بزرگ ترین شارحان مکتب محی ی الدین دانست ه اند- د...

طرح اشکالاتی چون ناتمام بودن برهان نظم ، ناسازگاری شر با حکمت و عدالت الهی ، ثنویت و لزوم حل آنها انگیزه انتخاب موضوع این رساله است. نگارنده با جمع بندی و نقادی نظریه فلاسفه پیشین و معاصر به خصوص ابن سینا سهروردی و ملاصدرا و طرح دیدگاههای عرفا و متکلمین به طرح مسئله پرداخته است ، اهم عناوین این رساله عبارتنداز : تعریف خیر و شر، نظم و حکمت و عدل تأثیر شرور و آفات در تفکرات دینی نظم جهانی و ا...