حکمت همانند دین، از قدیمی ترین، پیچیده ترین و ارزشمندترین اموری است، که در تمامی فرهنگ ها به صورت مکتوب و شفاهی، نقش تعیین کننده ای داشته است. اما این مفهوم نزد اقوام و ادیان مختلف و در طول تاریخ، معانی گوناگونی به خود گرفته و حقیقت آن در هاله ای از ابهام مستور شده است. این رساله با بررسی مقایسه ای و تاریخی این واژه در متون اصلی ادیان مختلف به ویژه اسلام، مسیحیت و یهود، به تبیین مفهوم حکمت پردا...

دیدگاه اسلام نسبت به زن و خانواده همواره مبتنی بر قداست و احترام بوده است. با بررسی روایات و تدبر در آن می توان دریافت که اسلام شخصیت ویژه ای برای زنان قائل شده است. نکاح نهادی عاطفی، اجتماعی و حقوقی است که محصول آن زوجیت است. از جمله عناصر در پایداری زوجیت وفاداری بوده که آیات و روایات متضمن لزوم وفاداری در مطلق پیمان ها و ضرورت پایبندی به همبستگی عاطفی در پیمان زناشویی، مهمترین ادلّه ی وجوب وف...

 گزارشى از تعریف، خاستگاه، نویسندگان، تحریف و نابایسته‌هاى کتاب مقدس است.  کتاب مقدس از عهد قدیم و جدید تشکیل شده است. نوشته‌هاى عهد قدیم به سه دسته تقسیم مى‌شود. گروهى کتاب مقدس را وحى مکانیکى مى‌دانند، شمارى وحى دینامیکى معرفى مى‌کنند و عده‌اى وحى نمى‌شناسند. نظریه سوم دیدگاه فلاسفه و اندیشمندان متاخر است. بولتمان، کرى، و لف، تولستوى، بوئر و... کتاب مقدس را وحى الهى نمى‌خوانند. این گروه از د...

تعزیه، یکی از اشکال مذهبی نمایش ایرانی است که بنابر نظر پژوهشگران این حوزه، در دودمان قاجار، خاصه عهد ناصری، به اوج شکوفایی خود رسیده است. به زعم بسیاری از آنها، علل مهم شکوفایی این گونه نمایشی در عهد قاجار، یکی تدوام قدرت مذهب تشیع از عهد صفوی به بعد و دیگر، ساخت و برپایی تکایای موقت و تکایای ثابتی چون تکیه دولت بوده است. در این میان برخی آرا، تأثیر شرایط اجتماعی- تاریخی ایران را بر این گونه ن...

شاهنامه­ی فردوسی از زمان سروده شدن تاکنون، همواره برای اهل فن و عامه­ی مردم یکی از آثار درخور توجه بوده است. در این شاهکار ماندگار، افزون بر عناصر ویژه­ی ادب حماسی که طبیعتا وجه غالب آن است، عناصری مانند عهد و پیمان، سوگند، عشق و... دیده می­شود که جنبه­ای عام­تر دارند و بیشتر با درونیات و عواطف انسان در پیوند هستند و از دیدگاه انواع ادبی می­توان آن­ها را درگستره­ی ادبیات غنایی قرار داد. سوگند و...

گزارشی از تعریف، خاستگاه، نویسندگان، تحریف و نابایسته های کتاب مقدس است.  کتاب مقدس از عهد قدیم و جدید تشکیل شده است. نوشته های عهد قدیم به سه دسته تقسیم می شود. گروهی کتاب مقدس را وحی مکانیکی می دانند، شماری وحی دینامیکی معرفی می کنند و عده ای وحی نمی شناسند. نظریه سوم دیدگاه فلاسفه و اندیشمندان متاخر است. بولتمان، کری، و لف، تولستوی، بوئر و... کتاب مقدس را وحی الهی نمی خوانند. این گروه از دان...

فرهاد تراش صفحۀ تراشیدۀ عظیمی در سینۀ کوه بیستون است که می توان آن را با کتیبۀ داریوش بزرگ هخامنشی در کوه بیستون مقایسه کرد. به واسطۀ همین شباهت، شرق شناسانی چون جکسن، تامپسون، اردمان و هرتسفلد این صفحۀ سنگی را نقش برجسته- کتیبه ای ناتمام از عهد هخامنشی معرفی کرده اند. در دهۀ 1960م یک هیئت باستان شناسی آلمانی به سرپرستی هاینز لوشای و ولفرام کلایس آثار باستانی زیر دهکدۀ بیستون را کاوش کرده و در ...

فرهنگستان‌های زبان، محصول رشد و تکامل اندیشه‌های ملی گرایانه و شکل‌گیری دولت نوین در اروپا، طی سده‌های هیجدهم و نوزدهم میلادی و پیدایش و حاکم شدن مقوله «زبان ملی» است. اما در ایران، فرهنگستان زبان فارسی به عنوان فرهنگستان زبان ملی ایران، بیش از آن که حاصل انتخاب و معرفی زبان فارسی به عنوان زبان ملی باشد، در اثر رواج سره‌نویسی افراطی عهد رضاشاه، پدید آمد که همواره یکی از نمودهای جدی ملی‌گرایی با...

در تاریخ تصوف و عرفان اسلامی یکی از مهم‌ترین مسائل نظری که تأثیر بسزایی بر اندیشه‌ عرفا داشته، مسئله میثاق یا عهد الست (اعراف/172) است، و با ورود این مفهوم در آثار بزرگان عرفان اسلامی، سیر معنایی آن، که محدود به شکل ظاهری‌اش در صدر اسلام بود، تغییر یافت و با عشق ازلی درهم آمیخت و مکتبی به نام مکتب عشق بر اساس همین عهد شکل گرفت؛ که حافظ شیرازی با جادوی شعر خویش به زیباترین صور خیال آن را به‌تصوی...

در این پژوهش سعی شده است با واکاوی عقدنامه‌های ازدواج و بررسی اجزای آن، داده‌های پایه جهت شناخت تاریخ عهد قاجار ‌به‌دست آید. این پژوهش از چند منظر حائز اهمیت است: نخست اینکه مطالعه عقدنامه‌های قاجار چه فواید و تأثیری بر شناخت تاریخ این دورة زمانی دارد. از سوی دیگر، این بررسی آشکار می‌سازد تاریخ عهد قاجار را از جنبه‌های مختلف از جمله: اجتماعی، مذهبی، اقتصادی و... با تکیه بر بررسی عقدنامه‌ها می‌ت...