اسطوره نحوة تلقی بشر اعصار کهن از پدیده‌هاست؛ بیانی است که ژرف‌ساخت آن حقیقت و روساخت آن داستان است. اسطوره‌پرداز معاصر بر پایة ایدئولوژی خود و بر اساس شرایط اجتماعی ـ تاریخی دورة خویش به تجدید حیات اسطوره دست می‌زند و این زندگی تازة اسطوره در اثر ادبی، محصول نگاه فلسفی ـ اجتماعی اوست. نویسندة معاصر برای نشان دادن دیدگاه‌های خود از اسامی نمادین و کهن‌الگوها استفاده می‌کند تا...

«دختر شینا» عنوان مجموعه‌خاطرات قدم‌خیر محمدی کنعان، همسر سردار شهید، حاج ستّار ابراهیمی هژیر، به قلم بهناز ضرّابی‌زاده است. این کتاب که به جهتی زیرمجموعۀ نوع ادبی خاطره‌نگاری و از جهتی دیگر نمونه‌ای برای تاریخ‌نگاری دفاع مقدّس است، به بیان مقام شهید و شهادت، منزلت همسران شهدا و بازتاب روانی و اجتماعی جنگ پرداخته است. تاریخ شفاهی(Oral History) یکی از شیوه‌های تحقیقات تاریخی است که مبتنی بر گردآوری...

تحلیل اسطورة آفرینش در منطق‌الطیر عطار چکیده اسطورة آفرینش یکی از مضامین محوری اساطیر جهان را تشکیل می‌دهد. این پژوهش بر آن است تا نمادهای بکار رفته در منطق‌الطیر را به عنوان یک اثر نمادین با اسطورة آفرینش مورد تحلیل قرار دهد. مطابق نتایج پژوهش، عطار در یک فضاسازی آگاهانه از بیت آغازین با توصیف آفرینش الهی به طور مبسوط داستان آفرینش کیهان را مطرح نموده است. وی با کمک انگاره‌هایی ماندالایی (نماد...

مفتون امینی، شاعری تجربه‌گراست که مولفه‌های شعر او بیانگرِ تمایل وی به دگردیسی و حرکت در مسیرِ تجربه‌های تازه است. این امر به تغییرات متناوب در ساختار و زبانِ شعر مفتون انجامیده و زمینۀ ظهورِ شاخصه‌هایی انحصاری را در کلام وی فراهم آورده است. در این مجال، چند مولفۀ اصلی شعر مفتون که عمدتاً برآیندِ رویکردِ متنوع زبانی و تغییرات ساختاری در شعر او هستند، با عناوین «حرکت»، «معنی»، «ابهام»، «مشاهده» و «روای...

اشعار حافظ به دلیل ابهامات پیچیده، معنای غیرصریح و امکانات تفسیری گوناگون قابلیت تصویری کمتری نسبت به شعر دیگر شاعران فارسی زبان دارند؛ از این رو نسخه‌های مصور کم‌شماری از دیوان وی در دست است و عمده نمونه‌های تصویرشده نیز متعلق به عصر صفوی و پس از آن می‌باشند. مسئله اصلی در پژوهش حاضر معرفی و مطالعه یکی از این نمونه‌های نفیس و مهجور است که در سال 926 ه.ق پدید آمده و هم اکنون در کتابخانه دانشگاه...

محیط جغرافیایی و اقلیم هر منطقه از عوامل مهم در شکل‌دهی باورها و افسانه‌های بومی آن منطقه است. در بینش اسطوره‌ای و عرفانی، همۀ موجودات جاندار بوده و قوۀ ادراک دارند. در آثار داستان‌نویسان جنوب، عناصر طبیعت به‌عنوان شخصیت‌های بازمانده از اساطیر کهن، در فضاسازی و پیشبرد جریان داستان نقش دارند. نخل یکی از این عناصر طبیعی است که نقش عمده‌ای در برخی از این داستان‌ها دارد. پژوهش حاضربا رویکردی توصیفی...

چکیده: هوشنگ گلشیری یکی از بزرگ­ترین و تأثیرگذارترین داستان­نویسان معاصر ایران است. شازده احتجاب، جزو مهم­ترین آثار او و از نمونه­های شاخص داستان­نویسی مدرن است که با محوریّت شیوۀ تک­گویی درونی و جریان سیّال ذهن نوشته شده است. گلشیری برای تحقّق این تکنیک و پیشبرد طرح داستان، از عناصر متنوّع ارتباط و رفتار غیرکلامی در سطحی گسترده و به صورتی بارز و تعیین­کننده استفاده کرده است. بر این اساس، بررسی کا...

با توجه به قدمت صدسالۀ صنعت نفت در ایران و گسترش این صنعت در نواحی جنوب و جنوب غربی ایران از جمله در استان‌های بوشهر، فارس و خوزستان، خواه ناخواه با صنعتی اثرگذار در جامعه روبه‌رو هستیم. تقابل دو فرهنگِ غرب و شرق در این مناطق، جلوه‌های خود را در فرهنگ، زبان و باورها نشان داده است. حضور اولیۀ کاشفان نفت در مناطق جنوبی، نوعی تلفیقِ فرهنگی و زبانی و اثرپذیری از آن در مردمان بومی این مناطق به‌وجود آو...

لحن، نحوۀ خواندن کلمات و جملات در قالب فضای متن است؛ منشأ آن باورهای فردی، جمعی و ویژگی‌های اخلاقی، روحی و روانی افراد است که با ویژگی‌های سبکی، فرم و ساختار شعر ترکیب می‌شود. عنصر لحن به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر فضاسازی و تاثیر بر مخاطب همواره مورد توجه بوده است؛ زیرا بیان‌کنندۀ درونیات و عواطف نویسنده است و نویسنده باید بتواند طبق موضوع منتخب و به دور از تصنع، لحنی متناسب با نوشتۀ خود را ا...