در ‌اندیشه و نظام‌‌های مردم‌سالار از جمله مردم‌سالاری دینی، مفهوم «دخالت مردم» هسته مفهومی مشترکی است که مرز نظام‌‌های مردم‌سالار از نظریه و نظام‌‌های غیر مردم‌سالار معین می‌کند. وجه مهم مفهوم دخالت مردم، توجیهی است که هر یک از نظریه‌‌های مردم‌سالار و مردم‌سالاری دینی برای آن می‌آورند و از همین ناحیه می‌توان شاهد قرائت‌‌های مختلف از مردم‌سالاری بود. مطابق‌ این نوشتار دو دیدگاه کلان درباره توجیه...

از آنجایی که یکی از بارزترین تمایزات اندیشه فلسفی سینوی و صدرایی در محور بسیار مهم حرکت و بویژه حرکت جوهری است و میان رأی ابن سینا و صدرا در این بحث، تقابل کاملی وجود دارد، نگارنده تلاش نموده است به این پرسش پاسخ دهد که ریشه ها و مبانی نظری این اختلاف رأی چیست و کدام موضع و اصل فلسفی به چنین تقابلی دامن زده است؟ در قسمت نخست مقاله با مقایسه تحلیلی که از مسأله حرکت در اندیشه این دو فیلسوف نام‌آو...

صلاحیت اعمال قوانین کیفری در خارج از قلمرو حاکمیت ، یکی از مباحث اساسی حقوق جزای بین الملل است . در مورد این مطلب که آیا کشورها، حق وضع قوانین کیفری برای خارج از قلمرو حاکمیت خود را دارند مباحث مختلفی مطرح شده است . امروزه، اغلب حقوقدانان پذیرفته اند که کشورها در موارد خاصی حق وضع قوانین کیفری برای خارج از قلمرو حاکمیت خود را دارند. این موارد عبارتند از: وقتی که تبعه یک کشور، مرتکب یا قربانی جر...

این مقاله درصدد تبیین موضع حزب توده در باره ی انقلاب اسلامی ایران است.انقلاب اسلامی به عنوان یکی از بزرگترین انقلاب های مردمی جهان در قرن بیستم،توده مردم را در قالب گروه ها و جریانات سیاسی متوجه خود ساخت. حزب توده به عنوان مهم ترین نماینده ی اشاعه ی مارکسیسم در ایران نقش تاریخی مهمی داشته است .قصد این است که با رویکرد مطالعاتی تاریخی - تحلیلی که بر پایه تئوری مدیولوژی مطرح می شود، موضع گیری های...

بنابر آنچه گفته آمد، سخن گفتن از موضع واحدی درباره مسأله دموکراسی که بین همه حرکت‏های سیاسی اسلامی معاصر مشترک باشد، بسیار دشوار است. مواضع، بسیار متعدد است و گاه به حد تناقض و تضاد می‏رسد؛ زیرا گفتمان دموکراسی و تکثر و حقوق بشر به تازگی در عرصه فکری عربی / اسلامی، راه یافته است. واکنش‏های مثبتی را می‏بینم که با تحولات و تغییرات سریع در جهان تعامل برقرار می‏کند و به جهانی شدن نزدیک می‏شود. این ...

سید جمال در پی ایجاد سازگاری میان اسلام سنتی و چالش های علمی و فلسفی غرب بود و در این زمینه موضع میانه ای را در پیش گرفت. سیدجمال علوم و فن آوری جدید غرب را از آداب و اخلاق غربی انفکاک ناپذیر می داند و معتقد است جهان اسلام بدون پذیرش پیامدهای کلامی و فلسفی آن می توانند به آن دست یابند. نویسنده در این مقاله ضمن انتقاد از ماده گرایان و معرفی آنان به عنوان ویرانگر تمدن و جامعه انسانی، توجه روشنفکر...

تجرد نفس از مباحث مهم فلسفه اسلامی است که در کلام اسلامی کمتر بدان پرداخته شده است. فیلسوفان مدافع این نظریه و جمهور متکلمان مخالف آنند. در مکتب مشاء ادله ای بر تجرد نفس طرح شده که در آثار دو متکلم برجسته منتفقد این مکتب غزالی و رازی نیز منعکس شده است. این دو اندیشمند در این مساله در برخی از آثار خود موضع فیلسوفان را برگرفته و در برخی دیگر به موضع متکلمان نزدیک شده اند اما ادله مورد نظر به لحاظ...

هدف: این مقاله در پی ارائة رویکردی نوین است‌که برخی کاستی‌های کتب درسی معارف اسلامی دانشگاه را تا حدّی برطرف کند. روش: در گردآوری اطلاعات، تکیة این مقاله به روش‌کتابخانه‌ای است و دستاورد خود را با پژوهشهای میدانی(کمّی و کیفی) نیز تکمیل کرده است. برای تحلیل و نتیجه‌گیری نیز از تحلیلهای دینی، فلسفی و روان‌شناختی بهره برده‌ایم. یافته‌ها: در مرحلة نخست، برخی چالشها و کاستی‌های موجود درکتب درسیِ معارف،...

«المدرکه» یا همان «برجستگی میان دو کتف» یکی از اصطلاحات مشهور عرفانی به شمار می­آید. این موضع، به عنوان یکی از مواضع مهمّ و اساسی ادراک و آگاهی شناخته شده است و از آن با تعبیرهای دیگری همچون ؛ «پیوندگاه»، «نقطه­ی ربّانی»، «محلّ ثابت شده ادراک» یاد شده است. افزون بر این، «المدرکه» در برخی روایت­های اسلامی با شخصیّت عرفانی پیامبر اکرم (ص) در ارتباط است؛ تا آنجا که از این موضع با تعبیرهایی همچون؛ «مهر...

آن چه جامعه شناسی روستایی را─رشته ای است که به عنوان به گمان عده ای نامناسبی دارد─تکان داده و هنوز هم می لرزاند،مباحثات برآمده از توجهات گوناگونی است که هر یک از آن ها موضع گیری نظری ویژه ای دارد و البته هیچ یک از آن موضع گیری ها بی طرفانه نیست. در این مباحث غالباً روستایی و شهری را همچون دو پدیدۀ جداگان...