زبان شعر، زبان تناقض است و این تناقض در هر دو ساحت صورت و معنی برای شعر اجتناب‌ناپذیر است.این جستار در پی آن است تا این گونه تنش‌های صوری- معنایی را در غزلیات حافظ مورد تحلیل قرار دهد.در بخش نخست مقاله، مختصری در باب پارادوکس و تعریف آن در شعر، آمده است.سپس در مورد ساخت تقابل‌های دوگانه در مکتب ساختار‌گرایی اندکی بحث شده است.در بخش سوم تضادها و تقابل‌های دوگانه در اشعار حافظ نشان داده شده و علا...

در این مقاله با به کارگیری روش تحلیل زبانی در بررسی آرای فلسفی ملاصدرا، نشان داده شده است که الگوی زبانی واحدی را می­توان بر تمامی نظریات فلسفی وی منطبق کرد. بدین منظور بر اساس دو نظریۀ زبانی در مورد ساختار معنایی لفظ مشتق، نشان داده شده است که هنگامی که وی نظام فلسفی خویش را بیان می­کند، نظریات فلسفی وی با الگوی زبانی بساطت معنایی مشتق انطباق دارد و هنگامی که بر مبنای قوم به دفاع از نظریات خوی...

سیستم ارزیابی معنایی که در حوزه زبان شناسی استدلالی نحوی شکل گرفته است، چارچوبی در جهت تحلیل زبان ارزیابی می باشد که اصول و شیوه هایی را برای تحلیل نظام مند ارزیابی ها و دیدگاه های موجود در کل متن و گروه بندی متون فراهم می آورد. سیستم ارزیابی معنایی دارای سه زیرمجموعه است: نگرش، تعامل، و مقیاس. هدف از این پژوهش، تحلیل نحوه استفاده نویسندگان از سیستم تعامل در نمونه ای از ادبیات انگلیسی (نثر تخیل...

نریوسنگ یکی از ایزدان کهن ایرانی است که در جهان زرتشتی به عنوان فرشته‌ای نیرومند قد برافراشت و در اساطیر مانوی نیز موقعیت مرکزی خویش را تثبیت کرد. زوال شهرت و اهمیت یک ایزد یا درخشیدن و اهمیت یافتنش معمولاً با دگردیسی‌هایی در نظام فرهنگی هم‌راه است و به تحولی در ساختار و روابط جفت‌های متضاد معنایی (جم) مرکزی تعیین کنندة آن نظام فرهنگی باز می‌گردد. این مقاله بر آن است تا مسیر تحول ایزد نریوسنگ...

بر خلاف ادعای راسل که بخش مربوط به خداوند و براهین اثبات وجود او را در اندیشه لایب­نیتس سست­ترین و ضعیف­ترین بخش فلسفه او می­داند، این بخش به معنایی اساسی­ترین بخش فلسفه اوست. در نظام فلسفی لایب­نیتس بدون خداوند نه چیزی می­تواند موجود باشد و نه حتی ممکن. از این رو اثبات وجود خدا در فلسفه او ضروری است. یکی از مهم ترین براهین وی برهان مبتنی بر حقایق سرمدی است. برخی این برهان را متقاعد کننده تر از...

هدف مقاله حاضر بررسی رقص از دیدگاه انسان شناختی با تاکید بر ارتباط میان عناصر حرکتی رقص و نظام های معنایی است؛ گرایشی که سعی در بررسی رقص در زمینه فرهنگی آن و فهم رقص بنا بر جامعه تولیدکننده دارد. رقص یاللی از کهن ترین و رایج ترین رقص های قومی در آذربایجان است که به اشکال بسیار متنوعی اجرا می شود. روش شناسی ما در بررسی رقص یاللی الگوی هفت مرحله ای گرترید کیوراث است؛ بر این اساس، فنون پژوهش شامل...

تا پیش از پیدایش زبان شناسی شناختی، بسیاری از زبان شناسان، استعاره را روشی برای خیال پردازی شاعرانه می دانستند. به همین دلیل، «استعاره» غالباً مفهومی ادبی به شمار می رفت. لیکن با اشاعة الگوی شناختی، کارکرد استعاره در گفتمان روزمرۀ اهل زبان مورد توجه قرار گرفت. پرسشی که در مقالۀ حاضر مطرح می شود این است که آیا «استعاره» می تواند باعث چندمعنایی در زبان فارسی شود یا نه. برای پاسخگویی به این پرسش...

این مقاله بر آن است که از میان استعارات به کارگرفته شده در قرآن کریم برای اشاره به انسان در ارتباطش با خدا، استعارۀ انسان به مثابه بنده نقشی کانونی و فرهنگ ساز داشته است. مقاله پس از معرفی ارزش شناختی استعارات، برای بازشناسی عناصر معنایی عبد، با نگاهی مردم شناختی رابطۀ عبد و رب را به عنوان یک نهاد اجتماعی می کاود و به تحلیل حوزۀ معنایی استعارۀ انسان به مثابه عبد در متن قرآن کریم می پردازد. سپس ...

این رساله سعی در بررسی تصاویر منظومه ورقه و گلشاه محفوظ در کتابخانه توپقاپی سرای استانبول در حوزه نشانه-معناشناسی دارد تا از این طریق با تحلیل نشانه شناختی(ساختارگرا) و تقابل های بنیادین معناشناختی در نظام های تصویری به شناخت و کشف دلالت های معنایی در آنها پرداخته وبه درک مفاهیم درونی آنها نائل آید.