استعاره ی مفهومی از مقوله های بنیادی زبان شناسی شناختی است که برای رسیدن به درکی شایسته از پدیده ها، الگوهای خود را بر عناصر شناخت آفرین بنیان نهاده است. یکی از این الگوها طرح واره ی تصویری است که بر اساس انطباق دو حوزه ی عینی و ذهنی که مبدأ و مقصد خوانده می شوند، شکل می گیرد. مفهومی که موجب تطابق دو حوزه ی مذکور می شود، «انگاشت» یا «انگاره» نامیده می شود. طرح واره های تصویری به سه دسته ی عمده ...

استعاره از حیث نوآوری و گیرایی خیال و بازتابی که در جان‌ شنوندگان پدید می‌آورد، قلمرو فراخی برای شگفتی‌زایی و میدانی برای مسابقه بزرگان سخن است، اهمیت استعاره در شعر، چنان است که عده‌ای از نظریه پردازان ادبی، زبان را فقط« خیال و استعاره» می‌دانند. از مکاتب بسیار جدیدی که به مسأله‌ی استعاره پرداخته است، مکتب زبان‌شناسان شناختی است. در این دیدگاه استعاره یک فرآیند ذهنی- زبانی است. آنان استعاره را...

کاربرد استعار­ه­های مفهومی در هر متن، نشان از بینش گوینده و تجربه زیستی او دارد. تجارب عرفانی که بخشی از تجارب زیستی عارف در برخورد با امور غیبی به شمار می­رود، برای بیان مفاهیم خود به زبان رمزی و استعاری تمسک می­جوید. روزبهان بقلی، مشهور به شیخ شطاح، آثار خود را محملی برای بیان استعاری مشاهدات و مکاشفات عرفانی خود قرار داده است. ازاین‌رو، این پژوهش بر آن است از میان آثار متعدد روزبهان، عبهرالع...

یکی از مهم­ترین پدیده­های مورد بررسی در رویکرد­های نوین زبان­شناسی، صنعت استعـاره است که بر پـایـه­ی دیدگاه­های تازه، نه تنها ابزاری زیبایی­شناسی بلکه به­عنوان ابزاری فرا­زبانی که نظام مفهومی انسان را شکل و به اندیشه، رفتار و زبان او جهت می­دهد، شناخته می­شود. بر این اساس، استعاره بخش گسترده­ای از ارتباط­های گفتاری ما را تشکیل می­دهد به­گونه­ای که نمود آن را در زندگی روزمره و تجارب خویش می­توان...

هدف اصهلی پژوهش حاضهر، ارائهی یک مدل دوبعدی از خطا و اشتباهات مفهومی در ریاضیات، بر اساس دانش مفهومی و دانش رویهای 1، و مشخص ساختن میزان اشتباهات معلمان ریاضی با در نظر گرفتن این مدل در هر یک از سهطو نظریه ی تفکر هندسی ون هیلی 2 است. در این مطالعه از 14 نفر از معلمان مشغول به تحصیل در دورهی کارشهناسهی ناپیوسهته ی رشهته ی آموزش ریاضهی مرکز تربیت معلم شهید مفتح شهر ری و 36 نفر از دبیران شهالل...

استعمال مجاز، کنایه، استعاره و دیگر محسنات بدیعی در قرآن، از بارزترین جنبه‌های اعجاز بیانی قرآن شناخته شده است. اغلب اهل بلاغت و ادب، بر آن اتفاق نظر دارند؛ اما در میان مفسران اختلاف دیدگاه در به‌کارگیری آن در قرآن است. علامه طباطبایی، مفسر شیعی از موافقان و شنقیطی، مفسر سلفی معاصر منکر استفاده از آن در قرآن است؛ هرچند هردو بر اصل بودن استعمال حقیقی الفاظ قرآن توافق دارند و حتی‌الامکان مجاز و ا...

هدف از نگارش این مقاله، بررسی زبان شناختی استعارة جهتی در قرآن با توجه به رویکرد ‏نظریة معاصر استعاره است. اهمیت این تحقیق در اینجاست که استعاره بخش مهمی از ‏ارتباط های گفتاری و کلامی را تشکیل می‎¬‎دهد و آن قدر طبیعی وارد زندگی ما می شود که ‏ممکن است در عمل جلب توجه نکند. استعاره در زبان دین نیز کمتر از سایر صورت‏های ‏زبانی نیست. در استعاره¬های جهتی، نظامی کلی از مفاهیم با توجه به مفاهیمی از نظ...

هدف مقاله، دسته­بندی استعاره­هایی است که مفهوم دانش را تبیین و جایگاه آن را در مبحث مدیریت دانش، نمایان می­کنند. در این مقاله مفاهیم نهفته در استعاره­هایی که در متون متخصصان این حوزه، برای واژه دانش به­کار گرفته شده، بررسی می­شود و زمینه را برای پاسخ به این سوال فراهم می­آورد که دانش در سازمان­ها، چه نقش و جایگاهی دارد و چگونه باید مدیریت شود؟ برای پاسخ به این سوال، مقاله­های مدیریت دانش در تعد...

نظریۀ معاصر مدّعی است نظام ادراکی انسان اساساً استعاری است و استعاره به‌شکل ناخودآگاه و غیراختیاری، در زندگی روزمرّۀ انسان به‌کرّات به‌کار می‌رود. این دیدگاه را نخستین‌بار در سال 1980 جورج لیکاف و مارک جانسون با انتشار کتاب استعاره‌هایی که با آنها زندگی می‌کنیم مطرح کردند. نگرش استعاری سهروردی در روایت‌های شهودی خویش عنصر بلاغی مسلّط بر سبک شخصی اوست. بر این اساس در این مقاله ابتدا به دستگاه فکری و ...

استعاره‌ی مفهومی (Conceptual metaphor) پنجره‌ای برای شناختِ نظام فکری نویسنده است. بر اساس این نظریّه تمرکز یک نگاشتِ (mapping) استعاری در ذهن، موجب گسترش ذهنیّت فرد، آفرینش استعاره‌های مشابه و در نهایت اصالت سبک فردی می‌شود. از سوی دیگر در انتساب بسیاری از رباعیّات به خیّام، هم‌چنان ابهام وجود دارد. نگارندگان این پژوهش برآنند تا از این نظریّه در شناخت اصالتِ رباعیّاتی که محمّدعلی فروغی و قاسم غنی در کتا...