معقودعلیه یا محل عقد نکاح از جمله مباحث مهم نکاح است و با این وجود، فقها ذیل عنوان مستقلی به آن نپرداخته­‌اند. این موضوع، غالباً در لابه­‌لای مباحثی چون احکام مهر، قَسم و نشوز و نزدیکی با همسر، بحث شده است. در باب معقودعلیه در عقد نکاح، پنج دیدگاه وجود دارد: اکثر حنفیه و گروهی از حنابله و امامیه، معقودعلیه را منافع بُضع زن می­‌دانند؛ اکثر حنابله و عده‌­ای از شافعیه معتقدند که محل عقد، حلیت استمتاع...

مهریه از دیونی است که علیرغم حال و عندالمطالبه بودن، به دلیل رابطه نزدیک خویشاوندی طرفین و اقتضائات زندگی مشترک میان آنها، پرداخت آن گاه با ابهاماتی همراه است. یکی از مسائل شایع، ادعای پرداخت این دین از سوی زوج و انکار آن از سوی زوجه میباشد. توضیح آنکه، گاه زوج در طول زندگی مشترک، وجوهی را به زوجه، پرداخت و یا اموالی را به وی منتقل میکند که خارج از محدوده تعهد او به پرداخت نفقه میگنجند. به اقت...

چکیده موضوع اذن شوهر همواره یکی از موضوعات بحث برانگیز میان فقهاء بوده است اصل لزوم استیذان زوجه برای خروج از منزل با استناد به روایاتی که بیان خواهیم کرد مورد پذیرش فقهاء قرار گرفته است. سوال اساسی دراین زمینه درباره محدوده استیذان است که آیا زوجه در هر خروجی بطور مطلق نیازمند اذن زوج است یا اینکه استیذان درمواردی خاص مانند موردی که باحقوق زوج منافات داشته باشد لازم است؟ کلمات بسیاری از فقها...

نکاح عقدی دارای دو جنبه مشترک و اختصاصی است.جنبه مشترک آن با عقود دیگر به اعتبار ضمایمی است که در نظام حقوقی تعبیه شده است. از جمله این عوارض در نظام حقوقی خانواده،مسئله مهرو قاعده حق حبس است اما با توجه به پذیرش یک طرفه حق حبس برای زوجه، عدم لزوم ذکر مهر در زمان عقد و عدم جریان تمام اقسام خیارات و محدودیت هایی در این زمینه، نمی توان تمام احکام معاوضات را در نکاح جاری دانست. هریک از زن و مرد یک...

حق حبس در نظام حقوقی اسلام یک مزیت و به عنوان ضمانت اجرایی حقوق مالی زوجه در ازدواج است که می توان گفت از مصادیق مدرن رعایت حقوق بشر در جهت صیانت از حقوق مالکیت بانوان و آزادی آنان در امور مالی خویش محسوب می شود، چنان که به زن حق می دهد از ایفای وظایفش در مقابل شوهر امتناع کند تا زوج وادار شود با حفظ حق نفقه، مهریه ی معجل و معلوم او را به وی تسلیم نماید.مفاد ماده ی 1085 قانون مدنی ناظر به همین ...

غایب مفقودالاثر یک اصطلاح حقوقی است که در قانون مدنی و قانون امور حسبی مورد استفاده قانون‌‌گذار قرار گرفته است. در این بین مسئله طلاق زوجه چنین فردی در حالات تأمین یا عدم تأمین نفقه مورد بررسی اجتهادی از سوی فقها می‌‌باشد. با توجه به مستندات روایی موجود و قبل از ورود به بحث تعارض در بین آنها و امکان جمع عرفی، از طریق مرجحات، می‌‌توان جواز طلاق را حتی به موارد تأمین نفقه تعمیم داد. در غیر این صو...

از بایسته‌های حفظ کرامت انسانی، اعطای خودمختاری کامل به افراد نسبت به تن و روح خود است. این خودمختاری، به دلیل صبغه مردسالارانه قوانین کیفری و مدنی در کشورهای مختلف نیازمند ارائه تضمینات مکفی و تجدیدنظر در برخی از قوانین است. با بررسی قوانین موضوعه ایران در خصوص خودمختاری جسمی زوجه در روابط زناشویی خود، شاهد سکوت قانون‌گذار نسبت به اجبار زوجه توسط زوج به برقراری رابطه جنسی و عدم وجود پاسخی اختص...

با تحقق عقد نکاح، حقوق و تکالیفی برای زوجین حاصل می‌شود، از جملۀ آنها حق مهر برای زوجه و حق تمکین برای زوج است. فقها و حقوقدانان بر اساس قواعد معاوضات، حصول حقوق زوجین را به‌مجرد عقد مسلم یافته‌اند؛ لذا پس از وقوع عقد، زوجه را مالک تمام مهر دانسته‌اند، اما لزوم تسلیم مهر و کیفیت رابطۀ آن با تمکین، مسئله‌ای چالشی بوده است که به بحث مستقل و جامعی نیاز دارد. نویسندگان در نوشتار حاضر پس از تتبع در...

رساله مشتمل بر 3 فصل است. فصل اول در رابطه با تعاریف و کلیات است که در این فصل واژه های کلیدی از جهت لغت، و اصطلاح و فضیلت ازدواج در آیات و روایات، فوائد و موانع ازدواج مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل دوم: به بخشی از حقوق مرد بر زن و از زن بر مرد اشاره شده است. سرانجام در فصل سوم نفقه زوجه از جهت ادله، و نظریه علماء و فقها چه خاصه و چه عامه و از جهت حکم تکلیفی و وضعی مورد بررسی و تحقیق قرار گ...