نظریة پاولف و مکتب رفتار، به­عنوان یکی از روش‌های آموزش ـ به­ویژه در روان‌شناسی یادگیری ـ و نیز یکی از شیوه‌ها و راه‌های پرورشی، مورد توجه و قابل­تأمل است و می‌توان از رهاورد آن برای بخش‌هایی از تعلیم و تربیت، بهره‌های ارزشمندی گرفت. اگر این مشرب درمعرض نقّادی ما قرار می‌گیرد، ازآن‌روست که افکار و افعال آدمی را تماما در قالب محرّک‌ها، بازتاب‌ها، محیط و نیز فرآیند فیزیولوژیک انسان تحلیل و تعقیب می...

ژانر جنایی/کارآگاهی یکی از ژانرهای ادبی­ای است که می­توان پیدایش آن را به گفتمان مدرن نسبت داده، از ارتباط این دو با یکدیگر سخن گفت چرا که میان عناصر اصلی داستان­های جنایی/کارآگاهی (کارآگاه، توجه به جزئیات و ...) با گفتمان مدرن و نظام معرفت شناسی آن ، تجربه­گرایی (پوزیتیویسم)، ارتباط معناداری وجود دارد تا آنجا که می­توان  این ژانر ادبی و عناصر آن را انعکاس دهندۀ گفتمان مدرن و نظام معرفت شناختی ...

ژانر جنایی/کارآگاهی یکی از ژانرهای ادبی­ای است که می­توان پیدایش آن را به گفتمان مدرن نسبت داده، از ارتباط این دو با یکدیگر سخن گفت چرا که میان عناصر اصلی داستان­های جنایی/کارآگاهی (کارآگاه، توجه به جزئیات و ...) با گفتمان مدرن و نظام معرفت شناسی آن ، تجربه­گرایی (پوزیتیویسم)، ارتباط معناداری وجود دارد تا آنجا که می­توان  این ژانر ادبی و عناصر آن را انعکاس دهندۀ گفتمان مدرن و نظام معرفت شناختی ...

عدالت آموزشی همواره کانون توجه متخصصان تعلیم و تربیت بوده است. رشد نظریات فلسفی و آموزشی جدید نیز، به امکان تحقق بیشتر عدالت آموزشی کمک کرده است، بر این اساس؛ هدف از این مقاله بررسی جایگاه عدالت آموزشی در تحول نظام تعلیم و تربیت مبتنی بر سازنده گرایی است. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی، عدالت آموزشی را در دو پارادایم پوزیتیویستی دنیای مدرن و پارادایم سازنده گرایی دنیای پست مدرن ام...

پژوهشگران تجربه‌گرا از آغاز قرن نوزدهم مبنای علم و به تبع آن معنای آن را دگرگون ساختند. اگر پیش از آن، شعاع دایره  معرفت، تمامی علوم و دانش‌های بشری اعم از عقلانی، وحیانی، حسی و... را به رسمیت می‌شناخت، پس از عصر روشنگری و تفسیر تجربی و حسی تجربه‌گرایان و پوزیتیویست‌های متقدم و منطقی از علم، طول این شعاع روز به روز کاسته می‌شد تا بدانجایی که «حس»، تنها مرجع معتبر برای به محک آزمون کشاندن صدق و ...

موضوع مورد نظر این مقاله «معرفت­ شناسی جامعه ­شناسی آکادمیک در ایران» است. در واقع، با نگاهی پروبلماتیک به این رشته دانشگاهی، مقاله در پی تأملی در وضعیت آن برای فهم شرایطی است که منجر به تکوین یا عدم تکوین سنت فکری حاکم بر جامعه­ شناسی آکادمیک شده است. روش­ شناسی پژوهش کیفی است: ابتدا به‌شیوه استقرا از تکنیک مصاحبه عمیق با استادان منتخب بهره گرفته، سپس با استفاده از روش نظریه­ مبنایی داده­های خ...

این مقاله تأملی است در باب تعامل میان مابعدالطبیعه و علوم که نمونهای از آن در عصر پیشمدرن، در نظام ارسطو تحقق یافت. با این حال، این تعامل به تدریج با ظهور انقلاب علمی، به ویژه علم کلاسیک، در قرن هفده و هجده، در عصر مدرن تضعیف شد. در قرن نوزده، پیدایش پوزیتیویسم موجب شد تا مابعدالطبیعه معناداری خود را از دست بدهد و بیرون از حوزه شناخت و در قلمرو امیال و عواطف قرار گیرد. در قرن بیستم، فلسفهها و ن...

یک رویکرد عمد در تبیین مفهوم نظریۀ سیاسی توجه انحصاری به ویژگی توصیفی بودن آن است. این رویکرد در دهه‌های میانی قرن بیستم رویکرد غالب محسوب می‌شد. اما پس از فروپاشی برنامۀ سراسری پوزیتیویسم فضای نظریه‌پردازی سیاسی به‌طور چشمگیری متحول شد و توجه به تجویز و معطوف دانستن نظریه‌پردازی سیاسی به ارزش‌ها و آرمان‌های زندگی سیاسی تا حد زیادی مورد توجه قرار گرفت. اساس رویکرد پژوهش حاضر به نظریۀ سیاسی توجه...

در حوزه مطالعات علم، تبیین فلسفی اولین رویکرد به علم بود که از اواخر قرن نوزدهم شروع شـد و سبب پیدایش مکاتبی همچون پوزیتیویسم، ابطالگرایی و برنامههـای پژوهشـی لاکـاتوش در قـرن بیستم شد. از نیمه دوم قرن به بعد مکاتبهایی همچون مکتب اجتماعی ادینبـورا سـعی کردنـد تـا تبیینهای اجتماعی از علم ارائه دهند. مطالعاتی از این دست، علم را نه صرفا مجموعهای از گزارهها بلکه حاصل فعالیت جامعهای با عنوان جامعه ف...

سیستم‏ هاى اطلاعات جغرافیایى و تکنولوژى‏ هاى اطلاعات کامپیوترى مربوط به آن به طور معمول در برنامه‏ ریزى و مدیریت در عصر حاضر به کار مى‏ رود. بخش مهمى از پشتوانه تئوریک و متودولوژیک سیستم اطلاعات جغرافیایى، ریشه در انقلاب «کمّى و کیفیتى» جغرافیا دارد. از این رو جاى تعجب نیست که اغلب سیستم اطلاعات جغرافیایى را متهم مى‏ کنند که ذاتاً وابسته به «راسیونالیسم» و «پوزیتیویسم» بوده، بنابراین براى استفاده...