عینیت گرایی پوزیتیویستی رهیافت غالب زبان علم در قرن بیستم است. همین امر مشکلاتی را در تحلیل زبان دین، که با امر قدسی و غیر تجربی سر و کار دارد، ایجاد کرده است. تحلیل گزاره های دینی با معیار تحقق پذیری، که فقط گزاره هایی را معنادار می داند که ما به ازای خارجی دارند، باعث شده تا زبان دین و عرفان نوعی زبان مهمل با گزاره های کذب تلقی شود. این زبان قواعد و بازی خاص خود را دارد که پی بردن به آن مستلز...

آگاهی کامل استاد رودکی از اشعار شاعران عرب قبل از اسلام و زمان گسترش اسلام باعث ورود معنا های شعر عاشقانه قبایل عرب، نام های پیغمبران و مضامین قصه های قرآنی مثل موسی عمران، پیراهن یوسف، ملک سلیمان، و ذکر نام شاعران، عالمان و قهرمانان شعر و ادب عرب در شعر فارسی شده است. در قطعۀ «سه پیراهن یوسف» رودکی به بررسی قصۀ مشهور یوسف و برادران او پرداخته است. شاعر در این قطعه خرد تمام عناصر اساسی و تجزیۀ ...

اصولاًدر تمام دعاوی، بار اثبات ادعا بر عهده مدعی است اما قسامه، استثنایی برآن است .علت پذیرش قسامه بر مبنای احتیاط در دم بوده است. استثنایی بودن این نهاد، باعث محدودیت قلمرو کاربرد آن شده است. همچنین اجرای قسامه، دارای شرایط کمی و کیفی خاصی است. محصول اقامه یا عدم اقامه قسامه، حسب مورد متفاوت خواهد بود.البته پیش بینی حکم قصاص نفس بر اساس  قسامه و بویژه در باب شرکت در قتل عمد، واجد ایراد اساسی اس...

باورهای ما مبتنی بر دو پایة شواهد تجربی و نظریه پردازیند ولی در ریاضیات اساس کار، برهان عقلی است. برهان عقلی نیز متکی به مقدمات و پیش فرضهاست. ولی نمی توان این فرایند برهان را تا بی نهایت ادامه داد و بالاخره باید به اصول موضوعه رسید. معمولاً همین اصول موضوعه، معرف شاخه ای از ریاضیاتند. مثلاً حساب با اصول موضوعة پئانو تعریف می شود. ریاضی دانان، در اواخر قرن 19 م و اوائل 20 م کشف کردند که اصول موضو...

یکی از مهم ترین، و در عین حال پر رونق ترین، مباحث در قلمرو معرفت شناسی، در پنجاه شصت سال اخیر، پیرامون «ماهیت معرفت قضیه ای» بوده است. مطابق دیدگاه رایج در میان معرفت شناسان «معرفت قضیه ای» تحقق نمی یابد مگر آ نکه «اعتقادی صادق» وجود داشته باشد. این بدان معنی است که اعتقاد صادق به یک قضیه شرط ضروری معرفت به آن قضیه است. بنابراین s در صورتی معرفت دارد که p، که s دارای اعتقاد صادق باشد که p. تصور...

موضوع این نوشتار معرفتشناسی فازی و دلالت های روششناختی آن در علم اجتماعی است. مدعای این مقالـه آن اسـتکه روایت دو ارزشی صدق و کذب زیربنای معرفتشناسی علم اجتماعی را میسازد، اما این نوع روایت از حقیقت علمی بـاواقعیتهای علمی ناسازگار است؛ علم حقیقی فازی دارد. برمبنای الزامات مسئلۀ این نوشتار کـه از نـوع معرفـتشـناختیاست، برای اثبات مدعای مقاله شواهد معرفتشناشانه اقامه و این شواهد را از دو دستگاه م...

جعل و کشف معنا دو دیدگاه بنیادین در معنای زندگی هستند که هر کدام موافقان و مخالفانی را به خود اختصاص داده اند. سارتر با تبیین وجود فی نفسه و وجود لنفسه، و همچنین مفاهیمی همچون امکان ناضرور، آزادی و فردیت، ابتدا جهان را از هر معنایی تهی می کند و سپس برای استعلای خویش و همچنین عدم انفعال، در پی جعل معناست. بنابراین، در این حوزه، سارتر را می توان یک ناشناخت گرا و سوبژکتیویست خواند و از این رو انتق...

با توجه تفسیرهایی که از دیدگاه اعتباریات علامه طباطبایی شده است هر خواننده ای با تفاسیر متعدد و برداشت های مبهم روبروست. لذا در این مقاله بر اساس مبانی فلسفی اصالت وجود، تشکیکی بودن مراتب وجود و علم حضوری به واقعیات علامه و برداشتی نو از واقع گرایی ایشان در صدد ایضاح نظریه اعتباریات هستیم. در بررسی های معرفت شناسی باید ملاحظه شود؛ دو قلمرو جدا از هم به نام واقعیات و ارزش ها وجود دارد که بر مبنا...

اصولاًدر تمام دعاوی، بار اثبات ادعا بر عهده مدعی است اما قسامه، استثنایی برآن است .علت پذیرش قسامه بر مبنای احتیاط در دم بوده است. استثنایی بودن این نهاد، باعث محدودیت قلمرو کاربرد آن شده است. همچنین اجرای قسامه، دارای شرایط کمی و کیفی خاصی است. محصول اقامه یا عدم اقامه قسامه، حسب مورد متفاوت خواهد بود.البته پیش بینی حکم قصاص نفس بر اساس  قسامه و بویژه در باب شرکت در قتل عمد، واجد ایراد اساسی اس...