به طور کلی مطالعه دولت اعم از زمینه های تاریخی فرایند تکوین و کارکردهای آن در ایران عمدتا تحت تاثیر جامع شناسی مارکسیستی بوده است از این دیدگاه شناخت دولت و آسیب شناسی آن در گرو فهم عوامل اقتصادی و طبیعی است در سال های اخیر رویکرد ضعیف دیگری نیز ظهور کرده که در آن به عوامل فرهنگی بها داده شده است این مقاله با نقد و نفی توانایی نظریات مارکسیستی در تبیین زمینه های تاریخی دولت مدرن در ایران در پی ...

برای واژه هرمنوتیک (hermeneutics) در اثر کاربردهایی که پیدا کرده است، معانی متعددی وضع کرده اند. کاربران این واژه، باید معنی و مقصود خویش را از واژه هرمنوتیک به طور دقیق و روشن، بیان کنند. حوزه نقد و تفسیر آثار هنری بیشترین آسیب های نظری را به خاطر ابهام در استعمال واژه هرمنوتیک و معادل های آن همچون تفسیر، تعبیر و تأویل، دیده است. منتقدین و نظریه پردازان و متفکران، همواره این اصل را در مکتوبات ...

از زمانی که دیلتای بین تبیین و فهم و در نتیجه بین علوم انسانی و علوم طبیعی تمایز نهاد، گرایشی نسبیت گرایانه را دامن گیر فهم، به عنوان روش علوم انسانی ساخت. البته خود دیلتای بر این امر واقف بود و کوشید تا بر این نسبیت گرایی فائق آید، اما راهکار او مورد وفاق واقع نگشت. گادامر با طرح گفتمان بین فاعل شناسا و متعلق شناخت (موضوعات علوم انسانی)، در واقع خواست تا ذهنیت را با ذهنیت محدود کند و از این طر...

 آسیب‌شناسى روایات تفسیرى از زوایاى گوناگون است. نویسنده پس از ذکر اهمیّت آسیب‌شناسى و پاکسازى تفاسیر روایى موجود، به روش پالایش روایت تفسیرى در حوزه سندشناسى و بازکاوى محتوایى اشاره مى‌کند و دو مرحله آسیب‌شناسى روایات تفسیرى و روش‌شناسى تفسیر در تفاسیر معصومان )ع( را داراى اهمّیت مى‌داند. سپس به بحث آسیبهاى تفاسیر روایى مى‌پردازد و نکاتى از این جمله را برشمرده است: 1. در آمیختگى تفسیر، تأویل - ظ...

تبیین روش شناختی موفقیت استاد مطهری در مطالعات دینی نقش عمده ای در فهم آرا ومبانی وی دارد مهمترین خصلت روشی مطهری در دین پژوهی مساله محور بودن آن است مواجهه بامشکل تبدیل مشکل به مساله آسیب شناسی مساله با به کار بردن فنون مختلف روش استاد در تشخیص دقیق مسایل کلامی است تبارشناسی مسایل و توجه به چند تباری بودن مسایل دین پژوهی و نیز فراتر رفتن ازحصر گرایی روش شناختی و توجه به ره آورد علوم مختلف و مر...

در میان جوامع حدیثی شیعه، بحار الأنوار به دلیل جامعیتِ بیشترِ موضوعات، منابع و احادیث آن و حضور علمی مؤلفش، علامه محمد باقر مجلسی، اهمیت بیشتری یافته است. مطالعه بحار الأنوار و توضیحات علامه مجلسی بیان گر رفتار گزینشی وی  در مواجهه با مصادر و احادیث است. وی به پیروی از دانشوران حدیث محورِ پیش  از خود، در اعتبار سنجی احادیث به قراین متنی بیش از قراین سندی ارج  می نهاده است.این پژوهش با روش توصیفی ت...

دوران معاصر، عصر رواج نظامهای علمی مختلفی با محوریت فلسفۀ کاربردی[1] است، همان که در فرهنگ ایرانی معمولا با تعبیر «فلسفۀ مضاف» یاد می‌شود. در یک دسته‌بندی کلان، فلسفه‌های مضاف بر دو سنخند؛ گاه در آنها ترکیب اضافی میان فلسفه با دانش برقرار، و گاه نیز میان فلسفه و واقعیت خارجی پیوندی حاصل شده است. هدف از بحث در بارۀ فلسفۀ هر دانش یا واقعیتی، کوشش برای دگرگونی و تکامل بخشی، تعمیق و در نهایت بازآرا...

گرچه امروز مقوله منظر شهری جایگاه تعریف‌شده و روشنی در سطوح جهانی چه آکادمیک و چه حرفه‌ای دارد، ولی همچنان به عنوان یک مسئله بومی، محل مناقشه است. سؤال از منظر شهری، ذهن را به سمت مؤلفه‌های تأثیر‌گذار و شاخه‌های علمی مرتبط با آن سوق می‌دهد. می‌توان بحث منظر را در دو حوزه معماری منظر (LANDSCAPE ARCHITECTURE) و منظر شهری (URBAN LANDSCAPE) بررسی کرد. حوزه اول به تعریف رابطه میان معماری و معماری من...

آشنایی با فضای صدور حدیث، سبب فهم دقیق تر و کامل تر مراد معصوم می گردد. روایات فقهی شیعه، در فضایی صادر شده اند که فرهنگ و باور اکثریت اهل سنت بر آن حاکم بوده است. آشنایی با قراین تأثیرگذار در فهم ظرافت های موجود در روایات فقهی شیعه، نیاز به آگاهی از روایات نبوی معتبر نزد اهل سنت، اقوال و آرای صحابه، تابعیان و عالمان دو سده نخست هجری دارد. جمع آوری این قراین سبب می شود که روایات تقیه ای نیز به...