چکیده در باب معناشناسی صفات خداوند، نظریات مختلفی ارائه شده است که رسالت این رساله، به بررسی و تحقیق دربار? آنها، و یافتن نظر برتر، اختصاص یافته است. شکی نیست که در دور? نزول وحی، هم? اعراب، از مسلمان و غیر مسلمان، متوجه فهم مفاهیم قرآن می شدند، مخصوصا درک و فهم صفات الهی، چنان برای آنها ملموس و قابل درک بود که زمین? پرسش جدی از آنها، برای شنوندگان پیش نیامد. اما بعد از طی این دوره، با نفوذ ا...

چکیده احساس نظارت؛ یعنی، انسان توجّه کند که ناظران، تمام کارهای او را زیر نظر دارند و از تمام حرکات و سکنات ریز و درشت، خواه در قالب گفتار، رفتار و یا افکار آگاه هستند، سوال مهم این است که این احساس، چگونه می تواند انسان را در جهت دهی انگیزه ها به سمت خیر، دوری از گناهان، تحمّل سختی ها و ... یاری رساند؟ نگارنده در این تحقیق با استفاده از آیات و روایات معصومان? با بیان ناظران، دامنه و عمق نظارت ا...

این پژوهش، به بررسی و نقد نظریه ی فیض و صدور فارابی از منظر آیات و روایات پرداخته است و تلاش شده است تا با عرضه ی این نظریه به محضر آیات و روایات، میزان صحت و سقم آن مشخص گردد. بر اساس تحقیقی که صورت پذیرفته است، فیض نظریه ای است که منشأ و فرآیند پیدایش جهان را توضیح می دهد که در یک طرف آن اصل کامل و متعالی و نیز موجودات نازل تری است که در طی روندی از خداوند ناشی شده اند و در طرف دیگر، حاصل اشر...

اراده به عنوان یکی از صفات خداوند در متون کلامی و فلسفی مورد توجه و عنایت متکلمین و فلاسفه قرار گرفته است. فلاسفه یهودی نیز این مسئله را مورد واکاوی قرار داده و از جنبه های مختلف بررسی نموده اند. یکی از مطرح ترین نظریات درمورد اراده الهی، نظریه سلیمان بن جبیرول، فیلسوف اندلسی است. به نظر می رسد ابن جبیرول در بیان نظریه خود تحت تاثیر، فلوطین، انباذقلس، نظریه لوگوس مسیحیت و فلاسفه مسلمان بوده است...

شهر ری در قرون پنجم و ششم هجری، یکی از پایگاه های فکری شیعیان و اهل سنت به شمار می رفت که در این مقطع تاریخی، عالمانی بزرگ را در خود پرورانده است. در این دوره، به خاطر تولید انبوه نوشته های کلامی و ردیه های فرقه های مذهبی مختلف علیه یکدیگر، علم کلام از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. در این میان، شیخ ابوالفتوح رازی با طرح مباحث اعتقادی، همراه با استناد به آیات قرآن کریم و روایات متواتر و ذکر د...

یکی از آیات مهمّ قرآن که اشاره به مقام والای انسان دارد، آیه امانت می باشد که از متشابهات قرآن است. تاکنون برای تفسیر واژه «امانت» در این آیه، مصداق های متفاوت و زیادی بیان شده است که ابهام آیه را بیشتر می کند. این نوشتار برای تفسیر امانت در آیه مذکور با تحلیل تفاسیر، روایات، سایر آیات مربوط به امانت و شواهد موجود در آیه 73 سوره احزاب، بسیاری از مصادیق مذکور را رَد می کند؛ زیرا این امانت، امری مر...

عشق حالتی است که در همه انسان ها وجود دارد و در برهه ای از عمر هر فرد به اوج خود می رسد. این پدیده همگانی در مورد پیشوایان الهی وضع ویژه ای دارد، چرا که عدّه ای آنان را در عرصه عشق ورزی، الگوی خود قرار می دهند و عدّه ای آنان را به انتقاد می گیرند. در این مقاله معنا و اقسام عشق از دیدگاه نحله های مختلف و از منظر وحی بررسی می شود و سپس در مکتب و سیره پیشوایان مورد مطالعه قرار می گیرد. در مکتب پیشوا...

موضوع خلود برخی از انسانهای خطاکار در عذاب بی پایان اخروی، ریشه در آیات قرآن و روایات اسلامی دارد. در این مورد نه تنها عقل نمی تواند عذاب لایزال را برای خطای محدود بپذیرد، بلکه در مقابل آیات خلود، آیاتی که بیانگر عفو فراگیر خداوند است و نیز آیاتی که وقوع عذاب جاودانه را به مشیت و اراده الهی واگذار می کند، قرار دارد. ملاصدرا برای حل تقابل یاد شده، تفسیری بدیع در کتاب اسفار و الشواهد الربوبیه ارا...

مقدمه: موضوع سلامت معنوی به عنوان بعد چهارم سلامت، از اهمیت فراوانی برخوردار می باشد، ولی متأسفانه بنا به دلایلی همچون اختلاف در جهان بینی و ایدئولوژی و نوع نگرش به سلامت معنوی، اختلاف در تعاریف و حدود سلامت معنوی و فقدان معیارها و شاخص های لازم برای سنجش و پیمایش آن در افراد و جامعه، جایگاه آن در دانش و عملکرد پزشکی تثبیت نشده است. مطالعه حاضر با هدف تدوین معیارهای سلامت معنوی از دیدگاه وحیانی...

علم کلام به معنای استدلال در باره مفهوم آیات وحی و تأویل آن تا زمان خلفای راشدین به دلایلی مرسوم نبود، اما به دلیل ویژگی تعقل گرایی اسلام و وجود علمای فرهیخته، منجر به پیشرفت علم کلام برای مقابله با افکار غیر توحیدی گردید و سه فرقه اشاعره، معتزله و امامیه مهم ترین دیدگاه کلامی اسلامی را پدید آوردند. از میان این سه مذهب کلامی به دلایلی، اشاعره یکه تاز میدان شده اند. این غلبه در ادبیات فارسی و ای...