موضوع نقش ‏آفرینان در تاریخ، از گذشته ذهن اندیشمندان را به خود مشغول کرده است. کدام اراده ‏ها در به‎وجودآوردن حوادث و وقایع مأثرند؟ آیا جهان بر اساس برنامه‌ای ازپیش‏ تعیین‌شده از سوی خدا، به جلو می‌رود و انسان در تحولات آن تأثیری ندارد یا جز انسان کسی در تاریخ نقش‏ آفرینی نمی ‏کند یا... طیفی از دیدگاه‏ ها از قبول مطلق تا انکار مطلق «نقش خدا در تاریخ» قابل ردیابی است. این نوشتار در پی آن است که ...

بانو امین اصفهانی، فرهنگ دینی را عامل حرکت جامعه به‌سوی سعادت دنیوی و اُخروی دانسته و این معنا را ناظر به نظام تعلیم و تربیت اسلامی تبیین کرده است. نوشتار حاضر کوشیده است ارتباط فرهنگ با انسان و تأثیر انسان‌شناسی اسلامی در تعالی فرهنگی جامعه از طریق بروز در علوم انسانی اسلامی را به روش استنباطی ـ تحلیلی و تطبیق با مبانی انسان‌شناسی اسلامی در آثار بانو امین، تبیین کند. دستاورد محوری پژوهش حاضر ای...

چکیده: مفسّران قرآن کریم، فراخور اندیشه و سواد علمی خود به تفسیرآیات پرداخته­اند. پیش‌فرض­هایی که هر مفسر برمی­گزیند، با دیگری متفاوت است.گرایش عرفانی در تفسیر قرآن به اقسامی چون اشاری، باطنی و انفسی تقسیم می­شود. تفسیر انفسی که نمونه اعلای تفسیر عرفانی است از طریق تفکّر در آیات و سعی در عمومی ساختن فهم آن می­کوشد تا با تطبیق آیات قرآن بر انسان به غایت مطلوب خویش که تعالی روح بشر و به فعلیّت رساند...

این نوشتار با روش برون‌دینی و رویکرد نقدی‌تحلیلی، مبانی حقوق بشر در دیدگاه روشنفکران نومعتزلی را می‌کاود. برخی از روشنفکران نومعتزلی داخلی، هم‌صدا با حامیان حقوق بشر غربی مدعی فرادینی‌بودن حقوق بشرند و مبنای حقوق بشرراانسان و باورهای انسان‌محورانه می‌دانند نه دین. لذا با اصل قراردادن حقوق بشر دین را تفسیر می‌کنند. در نوشتار حاضر ضمن نقد ادعای روشنفکران ...

شناسایی، هدف‌گذاری و شاخص‌های تربیتی انبیاء الهی یکی از راه‌های رسیدن به کمال تربیتی انسان است. در این مقاله، از قرآن کریم به‌عنوان کتاب تربیتی و بلکه کامل‌ترین کتاب تربیتی انسان در همه اعصار و قرون، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و اهداف و شاخص‌های تربیتی انبیا شناسایی شده است. آنچه در این تحقیق از شاخص‌ها و اهداف تربیتی انبیا که قرآن بدان پرداخته و مورد تحلیل قرار گرفته است عبارتند از: 1- رشد ...

فلسفۀ آفرینشِ انسان، بندگی، عبادت و عبودیت است و شرط اجابت دعا، شناخت نسبی خداوند و توجه نسبی به دعا است؛ هر توجهی به سوی خدا، هرارتباط قلبی بادستگاه الوهیت دعا و عبادت است. قوی­ترین نحوۀ برقراری ارتباط انسان با خالق در دعا نمودار می­گردد نیایش به معنای مناجات نزد فردوسی شاید بیش از سایر شاعران کاربرد داشته باشد، اشخاص شاهنامه در تنگنا پس از تطهیر، در خلوت پیشانی بر درگاه باری تعالی سائیده، با ت...

مقام خلافت یکی از مقامات انسان کامل است. باری ‎تعالی از بین تمام موجودات تنها انسان را بدین مقام منصوب نمود؛ اما آیا در دستیابی بدین مقام تمام انسان‎ها یکسان‎اند؟ چه تفاوتی بین خلافت حقیقی و اعتباری و خلافت کبری و صغری وجود دارد؟ در اینجا به بیان دیدگاه‎های صدرا به عنوان یک فیلسوف و نسفی به عنوان یک عارف می‏پردازیم. در این مقاله بر آن‏ایم که با روش تطبیقی به این پرسش بپردازیم که آیا نظریات صدرا...

در دیدگاه پرستش کنندگان خدا، هستی و مافیها مخلوق خداوند باری تعالی است. نظام هستی دارای غایت و حکمتی است که حرکت و تغییر در آن قانونمند بوده و در جهت غایت می باشد. انسان به عنوان اشرف مخلوقات، کمال خواه و آرمانمند، مختار و مسئول بوده و برای وصول به کمال، نیازمند علم می باشد. اصلی ترین و مهمترین اختیار، طلب تقوی یا هوی است که جهت کلی حرکات وی را تعیین می کند.ادراکات انسان واسطه تجلی تعلقات در رف...

در دنیای امروز پیشرفت جوامع بستگی به نظام مدیریت آن ها داشته و مدیریت ها طبق جهان بینی آن جوامع تدوین شده است. هر مدیریتی شناخت خاصی از جهان دارد و مدیریت را بر اساس آن شناخت تنظیم می کند. هدف اصلی این مقاله بررسی نظام مدیریت اسلامی و شناخت ویژگی های آن در راستای اهداف تولید، خودگرایی و تعالی می باشد. در این جهت تلاش گردیده تا با بررسی نقش جهان بینی اسلامی در علوم انسانی و مدیریت، حاکمیت ...

حیات طیبه، حیات حقیقی انسانی است که حیات دنیوی با همه گسترده‌گی‌اش بستر آن، و حیات اخروی با جاودانگی و اهمیتش تبلور این حیات حقیقی است. این حیات اصیل و حقیقی، واقعیتی ورای حیات ظاهری است که در همین دنیا حاصل می‌شود. حیات طیبه برخاسته از مرتبه بالای روح انسانی است. انسان مؤمن در سیر متعالی و تعالی معنوی خویش که تولدی بعد از تولد می‌یابد، به افاضه الهی از دل ایمانش مؤید به روحی می‌شود که حیات طیب...