این پژوهش در راستای بیان علت تفاوت تفاسیر فقها و اندیشمندان مسلمان دربارة حقوق سیاسی ـ اجتماعی زنان از متون ثابت دینی است. طبق هرمنوتیک فلسفی گادامر، تفاوت تفاسیر در تفاوت پیش‌فهم‌ها، پیش‌فرض‌ها و انتظارات مفسران ریشه دارد. برای بررسی این مسئله، نگارنده ضمن بیان مفروضات رویکردهای مختلف فکری، تفاسیر آن‌ها دربارة حقوق سیاسی ـ اجتماعی زنان را بیان کرده است. بدین ‌ترتیب مشخص شده است میزان و نوع حقو...

آشنایی افراد شرکت کننده در ارتباط با نشانه های غیرکلامی بسیار اهمیت دارد. اما برداشتی که هر فرد از نشانه ها دارد ممکن است از دیگری متفاوت باشد. پس شناخت ویژگی های هر فرد برای درک صحیح از ارتباطات غیرکلامی که بخش عمده ای از زندگی اجتماعی انسان ها را تشکیل می دهد، امری اجتناب ناپذیر است. در این پژوهش سعی می شود نقش ارتباطات غیرکلامی در تفهیم معنی به روش هرمنوتیک بررسی شود و از آنجا که براساس تاوی...

چیدمان تعاملی، گونه‌ای از بیان‌های هنری جدید است که با حضور مخاطب کامل می‌شود. در این شکل از هنر، مشارکت مخاطب چون عنصر بنیادینی عمل می‌کند که بی‌وجوب آن اثر هنری فاقد موجودیت است. این ارتباط دو سویه به پیدایش هنری تحدیدناپذیر منجر می‌شود که انتظارات سنتی درباره پایداری را درهم می‌شکند. نمونه مورد مطالعهدر این مقاله چیدمان «وقتی چیزی رخ نمی‌دهد» اثر «ارنستو نتو» برزیلی است. «نتو» در این اثر از ...

حرکت‌های دفاع از حقوق زن مسلمان، که تحت تأثیر جنبش فمینیسم غربی در جهان اسلام شکل گرفته بود، در اواخر قرن بیستم قرائت زن‌گرایانه از قرآن را پدید آورد. این قرائت با اعتقاد به این‌که رسول خدا (ص) در پانزده قرن پیش با توجه به آیات قرآنی ارزش و شخصیت ویژه‌ای به زن داد، بر آن است که پس از رسول خدا، قرآن دست‌خوش تمایلات مردسالارانة مفسران شده است. قرائت زن‌گرایانه از قرآن با توجه به برابر بودن زن و م...

نگارنده در پاسخ به این پرسش که کدامین روش برای تفسیر متن، به ویژه قرآن کریم، ارجحیت دارد، با ترکیب «معناشناسی» ایزوتسو، و روش تفسیری «قرآن به قرآن» علامه طباطبایی، به بازسازی جدیدی دست یافته و معتقد است این روش در مقایسه با رویکردهای جدید تفسیری، همانند علم گرایی، عقل گرایی، به ویژه هرمنوتیک، به دلیل داشتن مختصاتی همچون اصالت گرایی، موضوع نگری، کل نگری، و پرهیز از پیش داوری و نسبی اندیشی، با مب...

هدف مقاله بررسی جایگاه زنان در آرای علامه طباطبایی در تفسیر المیزان است. دیدگاه علامه طباطبایی، در جایگاه یکی از مهم ترین مفسران شیعی معاصر، از اهمیت و تأثیر بسیار برخوردار است. پژوهش با استفاده از چارچوب نظری الیزابت شوسلر فیورنزا و با روش هرمنوتیک انتقادی رهایی بخش انجام شده است. هرمنوتیک انتقادی رهایی بخش دین را واجد عناصر سازنده و رهایی بخش برای پاسخگویی به مسائل و مشکلات انسان امروز می دان...

امروزه نقش فضای معماری در انتقال مفهومِ قداستِ مکان کم­رنگ و منقطع است. در این بحث به تحلیل این انقطاع پرداخته‌ شده است. روش تحلیل این پژوهش به مباحث هرمنوتیکِ مدرن وابسته است که بر نقش مخاطب در فهم و آفرینش معنا تأکیددارند. در این راستا پس از دسته‌بندی انواع بناهای مقدس با توجه به اراده خداوندی یا میل استعلایی بشر، در مسیر تحلیل فهم انسانی از مکان مقدس، از مفهوم «مکالمه» استفاده شده است که از مفا...

یکی از مباحث مهم انواع رویکردهای هرمنوتیک بحث دور هرمنوتیکی است. این دور در رویکردهای متفاوت هرمنوتیک شکل های گوناگونی یافته است. فریدریش آست دور را میان جزء متن و کل متن برقرار می دید. فهم متن منوط به فهم جزء است و فهم جزء منوط به فهم کل. در هرمنوتیک دستوری و فنی شلایر ماخر نیز وجود دور کاملا مشهود است. در هرمنوتیک دستوری میان فهم واژگان از یک سو و فهم متن و جمله از سویی دیگر دور رخ می نماید...