تمایلات فلسفی سروده هایی ودایی، در اوپنیشادها به صورتی مبسوط مورد بحث قرارگرفتهاست و به جای سرودهای ستایش آمیز ودایی که مخاطبانشان خدایان و الهه ها بودند، در اوپنیشادهاجستجوی حقیقت نهفته در اشیاء، و یافتن اصل ثابت و بی تغییر پنهان در وقایع متغیّر و نا پایدارمطرح شده است . در حالی که سروده های ودایی از انشعابات مختلف و پراکندۀ وجود متعال سخنمی گویند، اوپنیشادها از حقیقت واحدی سخن به میان می آوردن...

مسئله امامت با دو رویکرد تنزل یافته و زمینی، از سویی، و متعالی و آسمانی، از دیگر سو، مواجه بوده است. منابع وحیانی از قرآن کریم و روایات ـ که مهم ترین معرفت دینی اند ـ دیدگاهی فراتر از منصب های اعتباری و زمینی به امامت دارند و با نگاهی هستی شناسانه به امامت، ولایت را به عنوان مهم ترین و مترقی ترین شاخص امامت معرفی می کنند. فیلسوفان و عارفان مسلمان با مراجعه و الهام از سخن وحی کوشیده اند از منظر ...

برجستگی روح معنویت‌گرایی در ذهن و ضمیر انسان ایرانی و البته انعکاس آن در هستی‌شناسی، انسان‌شناسی و فرجام‌شناسی اندیشۀ ایرانی، در پرداختن به امر سیاسی نیز پیامدهای خود را آشکار خواهد ساخت. در این پژوهش بر آنیم تا از این منظر به بررسی جایگاه، چیستی و تداوم ریاست و سیاست باطنی و روحانی و به‌طور خاص شاه آرمانی و ولایت معنوی در فلسفۀ ایرانی بپردازیم. در این زمینه، اندیشه‌های هانری کربن، به‌عنوان...

خوش­ نویسی در حقیقت، آشکارکنندۀ‌ زیبایی در عـالم هنر است که در دورۀ معاصر بسترهای نوینی را فراتر از قالب سنتی خود داشته و به شکل وسیعی در قالب تحریرات رایانه­ ای نمود پیدا کرده است. تحریرات رایانه ­ای تابع اصول و قواعد سنتی خط بوده و به واسطۀ نرم­ افزارها و قلم ­های خوش ­نویسی ایجاد می­ شوند. بحث در مورد زیبایی، امر زیبا و زیبایی هنری حاصل مواجهه با اثر هنری از دیدگاه‌های مختلف بوده و از هر سو،...

نحوه فاعلیت خداوند در عالم طبیعت چگونه است؟ تدبیر و ربوبیت الهی در عالم طبیعت از چه طریقی و چگونه انجام می پذیرد؟ نحوه ارتباط طبیعت با ماورا طبیعت چگونه است؟ بنابر ترفع وجودی و تنزه خداوند از عالم ماده، که عالم حدوث و صیرورت، کثرت و تفرقه وجودی است حکمای اسلامی به وسایطی در امر خلق و تدیبر عالم طبیعت قائل شده اند: 1-افلاک - عقل فعال، 2- ارباب انواع، 3- نفس کلیه این وسایط پس از تبیین با توجه به ...

هدف پژوهش حاضر بررسی زمینه‌ها و ریشه‌های اجتماعی شکل‌گیری تئوری ولایت در اندیشه‌ی متصوفه و تشریح مختصات آن در نگاه عارفان عصر ایلخانان (قرن هفت و هشت هجری) است. در این راستا، با روش توصیفی-تحلیلی مختصات صورت اولیه‌ی اندیشه‌ی ولایت از دیدگاه افرادی چون حکیم ترمذی بررسی شده و نیز تلقی متصوفه‌ی عصر ایلخانان از مفهوم ولایت صوفیانه و فرآیند استحاله‌ی ولایت صوفیانه از وجه باطنی به وجه ظاهری و سیاسی م...

هدف: هدف از نگارش این مقاله، بررسی «معرفت‌شناسی» در رویکرد ریزوماتیک ژیل دلوز و علامه طباطبایی و نقدهای وارد بر معرفت‌شناسی ریزوماتیک دلوز بر مبنای نظریات علامه طباطبایی بود. روش: از روش های تحلیل مفهومی و انتقادی برای پاسخ به سؤالات پژوهش استفاده شده است. یافته‌ها: مفاهیم اصلی معرفت‌شناختی ریزوماتیک ژیل دلوز شامل نفی بازنمایی دانش، صیرورت و شدن به جای بودن، تجربه‌گرایی استعلایی، کثرت بدون هیچ‌...

تاریخ ظاهر و باطن آیات قرآن و دیدگاه های گوناگون در این زمینه مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. باور به بطون و ژرفای معنای چند لایه قرآن از حقایق برگرفته از خود قرآن و معارف اهل بیت(ع) است که در شمار مبادی فهم قرآن قرار دارد و در گذر تاریخ تفسیر، رویکردهای گوناگونی را برتافته است. نویسنده در آغاز از رویکردهای سه گانه، ظاهرگرایی از نوع سنّتی و مدرن، بطون گرایی و اخباری گری در تاریخ تفسیر قرآن یاد ...